45 năm trước, tỉnh lỵ của Thái Nguyên, cũng là Thủ phủ Khu tự trị Việt Bắc, chỉ là một thị xã nhỏ bé với 14 vạn dân, gồm 4 khu phố, 2 thị trấn và 6 xã. Ở khu vực trung tâm thị xã hầu hết các cơ quan và dân cư là nhà lá toóc-xi. Câu thơ “Nhà không số, phố không tên” đã phần nào phản ánh thực trạng ấy.
Ngày nay, Thành phố Thái Nguyên đã là một đô thị loại II tương đối sầm uất, với dáng dấp của một đô thị hiện đại. Cả thành phố như được khoác bộ áo mới. Là Thành phố trực thuộc tỉnh có số dân xấp xỉ 30 vạn người, gấp hơn 2 lần của 45 năm trước. Số đơn vị hành chính là 26 xã, phường.
Nhiều trục đường chính của T.P như đường Hoàng Văn Thụ, Cách mạng Tháng Tám, Lương Ngọc Quyến..., trước đây nhiều chỗ ở 2 bên đường còn là những ruộng lúa, bãi rau, thì nay đã nhường chỗ cho những khu dân cư, doanh nghiệp, khách sạn, công sở, nhà hàng, siêu thị nhiều tầng; với các chủng loại hàng hóa, vật tư phong phú, đa dạng phục vụ đời sống, sinh hoạt thường ngày cũng như cho nhu cầu sản xuất, giải trí của nhân dân.
Nhiều con đường được làm mới, cải tạo, nâng cấp, mở rộng với mặt đường được rải áp phan bằng phẳng. Một số con đường, trục đường trước đây chật hẹp, lồi lõm thì nay là đường 1 chiều với hệ thống đèn chiếu sáng cao áp, kết hợp hệ thống cây cảnh, tạo nên cảnh quan hài hòa và đẹp mắt.
Mới cách đây gần 20 năm, phương tiện tham gia giao thông của Thành phố chủ yếu là xe đạp với mật độ còn thấp, thì nay đã nhường chỗ cho ô tô và xe máy với mật độ cao. Ở khu vực ngoại vi thành phố như phường Tân Lập, Tân Thịnh, Tích Lương... đã hình thành các cụm công nghiệp và các cơ sở công nghiệp. Nhiều công trình và hạng mục công trình đang được thi công, đường xá của nhiều xã, phường đã được bê tông hóa.
Ngày nay, T.P Thái Nguyên còn là một trung tâm đào tạo nguồn nhân lực và là địa phương có “trữ lượng chất xám” vào hàng thứ 3 cả nước, chỉ sau Hà Nội và T.P Hồ Chí Minh. Tính đến thời điểm này, trên địa bàn Thành phố có 5 trường đại học, trên 16 trường cao đẳng, trung cấp và dạy nghề. Đội ngũ cán bộ quản lý và giảng viên lên tới hàng nghìn người, trong đó số cán bộ có học hàm, học vị giáo sư, phó giáo sư, tiến sỹ, thạc sỹ chiếm tỷ lệ không nhỏ. Số sinh viên lên tới hàng vạn người, theo học nhiều ngành nghề khác nhau.
Cùng sự phát triển và đổi mới của cả nước, trong chặng đường 45 năm, nhất là những năm gần đây, Thành phố Thái Nguyên đã đạt được những thành tựu to lớn trên các lĩnh vực chính trị – kinh tế – xã hội. Cơ cấu kinh tế của Thành phố đã chuyển dịch theo hướng tăng dần tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ, giảm dần tỷ trọng nông nghiệp. Theo số liệu chúng ta có được, trên 40 năm trước, thu nhập bình quân đầu người của người dân chỉ ở mức 100 USD/năm, thì nay đã tăng lên gấp 10 lần.
Riêng năm 2006, tăng trưởng kinh tế của Thành phố đạt 14,3%, GDP tính theo đầu người (quy đổi ra ngoại tệ) tương đương 1.000 USD, gấp gần 1,5 lần mức bình quân chung cả nước. Đời sống vật chất và tinh thần của người dân được nâng lên đáng kể.
Với đà phát triển như hiện nay, hy vọng tương lai không xa, T.P Thái Nguyên sẽ vươn lên trở thành đô thị loại I. Cùng với các tỉnh và Thành phố trong cả nước đưa sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước tới thành công.
