Cụ thể hóa các chính sách hỗ trợ phát triển hợp tác xã nông nghiệp

Tiếp thu ý kiến các đại biểu Quốc hội, dự thảo Luật Hợp tác xã (sửa đổi) đã được rà soát và chỉnh lý đồng bộ, trong đó quy định rõ hơn về nguyên tắc, tiêu chí và nguồn vốn thực hiện chính sách về phát triển kinh tế tập thể và phù hợp với khả năng cân đối nguồn lực của Nhà nước.

Các đại biểu Quốc hội tỉnh Thái Nguyên làm việc tại Hội trường. Ảnh: Doãn Tấn (TTXVN)

Triển khai đồng bộ chính sách phát triển kinh tế tập thể

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 5, chiều 25/5, Quốc hội nghe Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Hợp tác xã (sửa đổi) tại phiên họp toàn thể ở hội trường.

Trình bày Báo cáo trước Quốc hội, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, dự án Luật Hợp tác xã (sửa đổi) đã được Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến tại Phiên họp thứ 21 và các đại biểu Quốc hội chuyên trách cho ý kiến tại Hội nghị Đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách; ngày 21/4/2023 đã được gửi xin ý kiến các Đoàn đại biểu Quốc hội theo quy định.

Trên cơ sở ý kiến của các đại biểu Quốc hội, Đoàn đại biểu Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Chính phủ và các cơ quan hữu quan, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo cơ quan chủ trì thẩm tra, cơ quan chủ trì soạn thảo và các cơ quan hữu quan nghiên cứu tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật.

Dự thảo Luật hiện nay gồm 12 chương với 115 điều, tăng 4 điều so với dự thảo Luật do Chính phủ trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 4 và đã cơ bản đáp ứng được quan điểm, mục tiêu, yêu cầu đặt ra khi sửa đổi Luật.

Về tên gọi của dự án Luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp thu đa số ý kiến đại biểu Quốc hội, giữ nguyên tên gọi của dự án Luật là Luật Hợp tác xã (sửa đổi), đồng thời rà soát, sửa đổi, bổ sung tại các điều, khoản và thiết kế lại bố cục, kết cấu của dự thảo Luật bảo đảm thống nhất, đồng bộ, phù hợp với tên gọi của dự án Luật.

Liên quan đến việc thể chế hóa nội dung 8 chính sách tại Nghị quyết số 20-NQ/TW, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tiếp thu, rà soát và chỉnh lý quy định về nguyên tắc, tiêu chí và nguồn vốn thực hiện chính sách, trong đó khẳng định một trong những nguyên tắc thực hiện chính sách là triển khai đồng bộ với Chương trình tổng thể về phát triển kinh tế tập thể, phù hợp với khả năng cân đối nguồn lực của Nhà nước ở từng thời kỳ.

Cụ thể, đã bổ sung, điều chỉnh các nội dung về 8 chính sách từ 1 điều tại dự thảo Luật do Chính phủ trình Quốc hội thành 8 điều quy định riêng về nội dung từng chính sách, rà soát các quy định bảo đảm phù hợp và thể chế hóa chủ trương tại Nghị quyết số 20-NQ/TW, nhất là hoàn thiện quy định các chính sách đất đai, tiếp cận vốn, bảo hiểm, thuế, phí và lệ phí…

Dự thảo cũng bổ sung 1 điều (Điều 28) quy định về chính sách hỗ trợ hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp; bổ sung tại khoản 2, Điều 17 về việc Chính phủ quy định chi tiết nội dung, trình tự, thủ tục thực hiện các chính sách của Nhà nước về phát triển tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã nhằm bảo đảm tính khả thi, đưa chính sách đi vào cuộc sống.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị chưa luật hóa các nội dung về liên đoàn hợp tác xã tại dự thảo Luật theo đúng chủ trương tại Nghị quyết số 20-NQ/TW về việc “nghiên cứu, xây dựng thí điểm một số liên đoàn hợp tác xã hoạt động chuyên môn hoá cao trong một số ngành, lĩnh vực”.

Đồng thời, đề nghị Chính phủ khẩn trương xây dựng và hoàn thiện hồ sơ, trình Quốc hội xem xét, thông qua Nghị quyết về thí điểm một số liên đoàn hợp tác xã theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Không hạn chế số lượng thành viên tham gia hợp tác xã

Về thành viên hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã được quy định ở Chương III của dự thảo Luật, theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh, dự thảo Luật đưa ra các quy định về điều kiện, quyền và nghĩa vụ tương ứng đối với 3 loại thành viên gồm thành viên chính thức, thành viên liên kết góp vốn và thành viên liên kết không góp vốn.

Theo đó, quy định hợp tác xã phải do ít nhất 5 thành viên chính thức, liên hiệp hợp tác xã do ít nhất 3 hợp tác xã là thành viên chính thức tự nguyện thành lập, nhằm tạo điều kiện khuyến khích, thuận lợi trong việc thành lập hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và cũng phù hợp với hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã hoạt động theo tổ chức quản trị rút gọn.

Để khuyến khích phát triển thành viên, dự thảo Luật không hạn chế số lượng thành viên tham gia hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã; quy định tạo điều kiện mở rộng số lượng thành viên liên kết góp vốn và thành viên liên kết không góp vốn.

Chính sách hỗ trợ của Nhà nước cũng ưu tiên hơn cho tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã có chính sách phát triển thành viên, có số lượng thành viên nhiều hơn; quy định nghĩa vụ hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã phải kết nạp thành viên khi thành viên đó đáp ứng đủ điều kiện; cho phép hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã sáp nhập, hợp nhất lại với nhau, phù hợp với trình độ quản trị và nhu cầu sản xuất, kinh doanh ở từng thời kỳ trong quá trình hoạt động.

Bên cạnh việc phát triển về số lượng thì quy định tại dự thảo Luật cũng chú trọng đến phát triển chất lượng của tổ hợp tác, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã và thành viên như các chính sách phát triển của Nhà nước đối với khu vực này; tăng cường liên kết giữa các thành viên; giữa các hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã hoạt động trong cùng ngành, lĩnh vực; giữa khu vực hợp tác xã với các tổ chức thuộc thành phần kinh tế khác.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng tiếp thu, chỉnh lý quy định tại Điều 73 về tài sản góp vốn, tương tự như quy định về tài sản góp vốn tại Luật Doanh nghiệp năm 2020; bổ sung một số quy định mang tính đặc thù đối với hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã; rà soát, chỉnh lý và bổ sung các quy định về kiểm toán hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã tại Điều 105 và Điều 106 theo hướng khuyến khích thực hiện kiểm toán nội bộ tại hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã; đồng thời đề nghị chỉ bắt buộc phải kiểm toán độc lập đối với một số hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã mà trong hoạt động tài chính tiềm ẩn rủi ro như hợp tác xã quy mô lớn, liên hiệp hợp tác xã có từ 10 thành viên trở lên…

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, trên cơ sở ý kiến của các đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ chỉ đạo cơ quan chủ trì thẩm tra phối hợp chặt chẽ với cơ quan chủ trì soạn thảo và các cơ quan hữu quan nghiên cứu, hoàn thiện dự thảo Luật để trình Quốc hội xem xét, thông qua.

Dự kiến, Quốc hội sẽ tiến hành biểu quyết thông qua Luật Hợp tác xã (sửa đổi) trong phiên họp sáng 20/6 tới.