Hà Nội phải vươn lên, trở thành hình mẫu phát triển cho cả nước

Ngày 6/5, tại Hà Nội, Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì buổi làm việc của Thường trực Chính phủ với Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội về tình hình phát triển kinh tế-xã hội 4 tháng đầu năm 2023 và kết quả giữa nhiệm kỳ Đại hội XVII của Đảng bộ Thành phố.

Cùng dự có đồng chí Đinh Tiến Dũng, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội; các Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái và Trần Hồng Hà.

Về tình hình phát triển kinh tế-xã hội 4 tháng đầu năm 2023, kết quả giữa kỳ Đại hội XVII của Đảng bộ thành phố Hà Nội, Thành ủy Hà Nội cho biết: Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) quý I/2023 tăng 5,8%; bình quân 2 năm 2021-2022, GRDP tăng 5,86% (chỉ tiêu giai đoạn 2021-2025 là từ 7,5-8,0%); GRDP/người năm 2022 đạt 141,8 triệu đồng (kế hoạch đến năm 2025 là 192-196 triệu đồng); vốn đầu tư xã hội đạt 872,2 nghìn tỷ đồng, bằng 28,14% cận dưới chỉ tiêu 5 năm 2021-2025 (3.100 nghìn tỷ đồng); năng suất lao động tăng bình quân 5,05%/năm (kế hoạch là 7,0-7,5%).

Sản xuất tiếp tục phát triển, tuy nhiên 4 tháng đầu năm 2023 thể hiện xu hướng tăng thấp hơn cùng kỳ: Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tăng 1,6% (cùng kỳ tăng 6,0%); kim ngạch xuất khẩu giảm 1,3% (cùng kỳ tăng 17,4%); kim ngạch nhập khẩu hàng hóa giảm 7% (cùng kỳ tăng 20,2%); kinh doanh dịch vụ phục hồi khá; các lĩnh vực dịch vụ tăng cao hơn cùng kỳ: Tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tăng 11,2% (cùng kỳ tăng 8,4%); tổng doanh thu ngành vận tải, kho bãi và dịch vụ hỗ trợ vận tải tăng 20,4% (cùng kỳ tăng 16,3%); số lượng khách du lịch tăng cao, gấp 2,1 lần (khách quốc tế gấp 10 lần cùng kỳ).

Thu, chi ngân sách nhà nước đều tăng: 4 tháng đầu năm 2023, tổng thu ngân sách nhà nước trên địa bàn là 177.989 tỷ đồng, đạt 50,4% dự toán, tăng 21,6% so cùng kỳ; chi ngân sách địa phương 4 tháng đầu năm 2023 là 22.582 tỷ đồng, đạt 21,5% dự toán, tăng 16,5% so cùng kỳ, trong đó, chi đầu tư phát triển 8.888 tỷ đồng, đạt 18,9% dự toán, tăng 36,5%. Thu hút đầu tư và doanh nghiệp đăng ký thành lập tăng; 4 tháng đầu năm 2023, thu hút 1,7 tỷ USD vốn FDI (bằng cả năm 2022); có 10.307 doanh nghiệp được cấp Giấy chứng nhận đăng ký thành lập (tăng 13%)…

Trong nửa cuối nhiệm kỳ, Thành phố tập trung khắc phục tồn tại, hạn chế, vượt qua khó khăn, thách thức, phát huy kết quả đạt được để tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp đề ra từ đầu nhiện kỳ, phấn đấu hoàn thành cao nhất các mục tiêu, chỉ tiêu 5 năm 2021-2025, trọng tâm là các nhiệm vụ:

Hoàn thành lập Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050; Điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045 và tầm nhìn đến năm 2065; phối hợp tổng kết thực hiện Luật Thủ đô 2012 và đề xuất nội dung điều chỉnh Luật trình Quốc hội thông qua.

Giữ ổn định và bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng; tiếp tục cơ cấu lại kinh tế; phát triển các mô hình kinh tế mới; cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh, hỗ trợ phát triển doanh nghiệp.

Triển khai thực hiện hiệu quả Kế hoạch phát triển công nghiệp văn hóa; hoàn thành Kế hoạch về triển khai xây dựng, cải tạo trường học công lập để đủ điều kiện đạt chuẩn quốc gia, nâng cấp hệ thống y tế và tu bổ, tôn tạo di tích trong giai đoạn 2022-2025 và các năm tiếp theo; tiếp tục hoàn thiện hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo gắn với chuỗi giá trị nội địa, khu vực và toàn cầu; đẩy mạnh các giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới.

Tiếp tục phát triển đồng bộ, từng bước hiện đại kết cấu hạ tầng đô thị; tăng cường quản lý trật tự xây dựng, đất đai, môi trường, xây dựng đô thị văn minh, hiện đại: rà soát, xử lý dứt điểm các dự án có sử dụng đất chậm tiến độ; đẩy nhanh tiến độ Dự án xây dựng đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô Hà Nội; các dự án đường sắt đô thị; các dự án nhà ở xã hội; cải tạo, xây dựng lại chung cư cũ; tiếp tục xây dựng nông thôn mới, phát triển kinh tế nông thôn.

Tiếp tục hoàn thiện thể chế phát triển Thủ đô; triển khai thực hiện Luật Thủ 4 (sửa đổi) sau khi được Quốc hội thông qua; các nghị quyết của Bộ Chính trị về phương hướng nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, về công nghiệp hóa, hiện đại hóa và về phát triển vùng Đồng bằng sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn 2045; tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính; phòng, chống tham nhũng, lãng phí; giải quyết khiếu nại, tố cáo; bảo đảm quốc phòng, an ninh và trật tự an toàn xã hội; nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế...

Phát biểu ý kiến kết luận buổi làm việc, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, cuộc làm việc này thể hiện sự quan tâm, trách nhiệm của Chính phủ đối với Hà Nội - Thủ đô nghìn năm văn hiến; nêu bật, Hà Nội có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng, bởi Hà Nội là Thủ đô, trái tim của cả nước, là trung tâm chính trị-hành chính quốc gia, trung tâm kinh tế, khoa học công nghệ, văn hóa-xã hội của cả nước. Do đó, chúng ta phải nhận thức được trách nhiệm để phát triển Thủ đô.

Theo Thủ tướng, từ 2 Nghị quyết của Bộ Chính trị liên quan Thủ đô, Chính phủ đã phối hợp các cơ quan liên quan xây dựng Luật Thủ đô bao trùm, tổng thể, toàn diện nhưng khả thi và có hiệu quả.

Thủ tướng nêu rõ, 2 năm qua và từ đầu năm đến nay, khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi, nhất là đại dịch Covid-19, hậu quả rất nặng nề trên tất cả các lĩnh vực, ảnh hưởng sự phát triển, việc thực hiện các chỉ tiêu, mục tiêu đã đề ra, ảnh hưởng đời sống nhân dân. Hơn nữa, khủng hoảng địa chính trị, cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn dẫn đến thu hẹp thị trường, lạm phát tăng lên, giá nguyên vật liệu tăng lên.

2 năm qua và và 4 tháng đầu năm, Hà Nội đạt được thành quả tương đối toàn diện, tích cực, góp phần quan trọng thực hiện mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội của Thủ đô.

Thủ tướng Phạm Minh Chính

Trong bối cảnh đó, Đảng bộ Thành phố Hà Nội, cấp uỷ, chính quyền các cấp đã quyết tâm cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt; nghiêm túc tổ chức thực hiện các Nghị quyết của Đảng, bám sát thực tiễn, tình hình Thủ đô, Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, các Kế hoạch, Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội; đóng góp vào GDP, thu ngân sách cả nước có chiều hướng tăng lên; luôn ủng hộ, chia sẻ với các tỉnh, thành phố bạn về kinh nghiệm phòng, chống dịch Covid-19.

Hà Nội đã tập trung quyết liệt cải cách thủ tục hành chính, mạnh dạn đổi mới sáng tạo, phân cấp, phân quyền, cá thể hóa trách nhiệm, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội; đã ban hành Nghị quyết 09 của Thành phố về phát triển công nghiệp văn hóa, phù hợp điều kiện, hoàn cảnh của Thủ đô.

Thủ tướng mong Nghị quyết 09 được Ủy ban nhân dân cụ thể hóa, thực hiện tốt và nhân rộng mô hình này ra cả nước; quyết liệt triển khai dự án đường Vành đai 4, nhất là giải phóng mặt bằng, trong đó có các khu nghĩa trang, nỗ lực phấn đấu khởi công vào tháng 6 này.

Thủ tướng nhấn mạnh, 2 năm qua và và 4 tháng đầu năm, Hà Nội đạt được thành quả tương đối toàn diện, tích cực, góp phần quan trọng thực hiện mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế; ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội của Thủ đô. Giữ vững quốc phòng an ninh; thúc đẩy hội nhập quốc tế, phát triển văn hóa, thực hiện chuyển dịch cơ cấu kinh tế của Thủ đô, đóng góp vào GDP, thu ngân sách cho đất nước với tốc độ ngày càng lớn hơn.

Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng biểu dương nỗ lực và kết quả đạt được của Đảng bộ, chính quyền, quân và dân thành phố Hà Nội, đóng góp quan trọng và sự nghiệp đổi mới, hội nhập và phát triển của đất nước.

Thủ tướng lưu ý, Hà Nội cần tiếp tục chú trọng vào 3 động lực tăng trưởng là tiêu dùng, đầu tư và xuất khẩu; thúc đẩy đầu tư công, huy động nguồn lực ngoài xã hội, lấy đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư, lấy nguồn lực của Nhà nước kích hoạt mọi nguồn lực của xã hội; đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công và 3 Chương trình mục tiêu quốc gia, trong đó Hà Nội có điều kiện vươn lên xây dựng một mô hình kiểu mẫu cho cả nước.

Thủ đô phải đẩy mạnh công tác quy hoạch nhiều hơn với tư duy đổi mới, tầm nhìn dài hạn, quy hoạch phải giải quyết được những hạn chế, bất cập, mâu thuẫn, xung đột của Hà Nội, quy hoạch phải giải bài toán thúc đẩy các tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh; đối với một số chỉ số như PCI, SIPAS, PAPI..., Hà Nội cần cố gắng cải thiện hơn nữa; tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính, nỗ lực bảo đảm trật tự an toàn xã hội, tháo gỡ khó khăn cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản, thủ tục phòng cháy, chữa cháy.

Thủ tướng tin tưởng, với cách làm, sự tổ chức thực hiện, sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp chính quyền, Hà Nội sẽ sớm khắc phục được các hạn chế.

Về nhiệm vụ, giải pháp thời gian tới, Thủ tướng nêu rõ, khó khăn, thách thức còn kéo dài, cạnh tranh chiến lược còn kéo dài, lạm phát kéo dài, sự giảm phát của các nước trong điều kiện khó khăn. Trong bức tranh tối màu của thế giới thì Việt Nam vẫn là một điểm sáng, tuy nhiên, chúng ta không được chủ quan để chuẩn bị tốt nguồn lực, tâm thế, sẵn sàng ứng phó mọi tình huống, không để bị động, bất ngờ.

Thủ tướng mong Hà Nội phát huy hơn nữa, tinh thần tự lực, tự cường, dám nghĩ dám làm, đổi mới sáng tạo để xây dựng và phát triển Thủ đô toàn diện, nhanh, bền vững, văn hiến, xứng đáng là trung tâm chính trị, hành chính, kinh tế, văn hóa, xã hội, khoa học công nghệ của cả nước.

Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu Thủ đô phải là hình mẫu cho sự phát triển kinh tế của cả nước; tiếp tục quán triệt, cụ thể hóa Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, triển khai các nghị quyết, kết luận của Bộ Chính trị về phát triển vùng Đồng bằng sông Hồng, Thủ đô Hà Nội; triển khai thực hiện hiệu quả mục tiêu, nhiệm vụ đề ra trong Kế hoạch 5 năm, Chiến lược 10 năm phát triển kinh tế-xã hội và Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ XVII. Bám sát đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước và sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ; từ đó thực hiện thành công các nhiệm vụ đã đề ra.

Nhận thức rõ hơn về vai trò, vị trí, tiềm năng, tầm quan trọng của Thành phố trong sự phát triển chung của cả nước - Thủ đô vì cả nước, cả nước vì Thủ đô. Trên tinh thần đó, Chính phủ cùng Hà Nội nâng cao trách nhiệm của mình để phát triển theo mục tiêu đề ra.

Thủ tướng đề nghị, Hà Nội cần nhận diện rõ tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh, lấy nguồn lực bên trong là cơ bản, chiến lược, lâu dài, quyết định; nguồn lực bên ngoài là quan trọng, đột phá; nhận diện rõ các khó khăn, thách thức, tồn tại hạn chế yếu kém, mâu thuẫn trong quá trình phát triển của Thành phố; phải có tư duy, phương pháp luận và cách tiếp cận phù hợp để giải quyết các vấn đề của Thủ đô.

Hà Nội cần nhận diện rõ tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh, lấy nguồn lực bên trong là cơ bản, chiến lược, lâu dài, quyết định; nguồn lực bên ngoài là quan trọng, đột phá; nhận diện rõ các khó khăn, thách thức, tồn tại hạn chế yếu kém, mâu thuẫn trong quá trình phát triển của Thành phố; phải có tư duy, phương pháp luận và cách tiếp cận phù hợp để giải quyết các vấn đề của Thủ đô.

Thủ tướng Phạm Minh Chính

Quá trình này phải bám sát thực tiễn, xuất phát từ thực tiễn, tôn trọng thực tiễn, lấy thực tiễn làm thước đo để điều chỉnh chính sách, cách quản lý phù hợp, thường xuyên tổng kết các mô hình hay, cách làm tốt để nhân rộng; khuyến khích tư tưởng dám nghĩ, dám nói, dám làm, vì mục tiêu chung; khắc phục bằng được 2 khuynh hướng trông chờ, ỷ lại và sợ trách nhiệm; đề cao tinh thần chủ động, tự lực, tự cường, mạnh dạn vươn lên; tìm ra các mô hình hay, cách làm mới; tiếp tục phân cấp, phân quyền, cá thể hóa trách nhiệm cá nhân, phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi của các cấp, từ đó tạo ra nguồn lực tốt hơn cho phát triển.

Thủ tướng đồng thời đề nghị, xây dựng hệ thống cơ quan hành chính đoàn kết, thống nhất, dân chủ, lấy người dân làm trung tâm phục vụ, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức chuyên nghiệp, tận tuỵ, vì nhân dân phục vụ.

Đề cập nhiệm vụ, giải pháp cụ thể, Thủ tướng yêu cầu Hà Nội nắm chắc tình hình cụ thể, vận dụng sáng tạo, lãnh đạo, chỉ đạo tốt; khẩn trương hoàn thành Quy hoạch Thủ đô để phát huy hết tiềm năng, khắc phục các khó khăn, bất cập; thực hiện nghiêm chỉ đạo của Chính phủ, đó là khắc phục yếu kém của các thị trường như bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp; thực hiện miễn, giảm, giãn hoãn thuế, phí, lệ phí; cơ cấu lại nợ, nhóm nợ, giãn hoãn các nhóm nợ; hiện nay, chúng ta đã kiểm soát lạm phát, do đó phải ưu tiên cho tăng trưởng, tập trung vào 3 động lực tăng trưởng, trong đó cơ cấu lại thị trường, tìm đầu ra cho sản phẩm, kích cầu tiêu dùng, tăng tổng cầu và tổng cung trong nước.

Thủ tướng cũng yêu cầu: Tiếp tục đẩy mạnh hơn nữa cải cách hành chính, cắt giảm thủ tục hành chính, giảm chi phí đầu vào cho người dân, doanh nghiệp; tập trung cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp mở rộng phát triển sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm, sinh kế cho người dân; có các giải pháp huy động nguồn lực, tăng cường hợp tác công tư, triển khai các mô hình “lãnh đạo công, quản trị tư” đối với các khu công nghiệp, khu chế xuất, kể cả nay là Khu công nghệ cao Hòa Lạc sẽ bàn giao về Thành phố; “đầu tư công, quản lý tư” như các bệnh viện, trường học, công viên, bảo tàng; “đầu tư tư, sử dụng công”.

Đổi mới, hiện đại hóa phương thức lãnh đạo bằng chuyển đổi số; khai thác giá trị truyền thống nghìn năm văn hiến của Thủ đô; giải quyết tốt các vấn đề môi trường, an sinh xã hội; phát triển văn hóa ngang tầm với phát triển kinh tế, xã hội; tăng cường đối ngoại, hợp tác quốc tế, hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả; bảo đảm an ninh quốc phòng, trật tự an toàn xã hội Thủ đô; làm tốt công tác phòng, chống dịch bệnh, chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cho nhân dân; tích cực phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; coi trọng công tác xây dựng Đảng, hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức có năng lực, uy tín, phẩm chất, ngang tầm nhiệm vụ.

Về các kiến nghị của Hà Nội, Thủ tướng yêu cầu các nguyên tắc: phải nắm bắt tình hình thực tiễn, phản ứng chính sách kịp thời đối với các vấn đề nổi lên; các Bộ trưởng phải trực tiếp giải quyết các kiến nghị thuộc thẩm quyền, phối hợp Hà Nội để có “đầu ra”; phải khả thi, hiệu quả, đúng hạn, kịp thời.