Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam hướng về cơ sở, tạo thêm chính sách tiền lương

Tham luận và chia sẻ bên lề tại Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam, các đại biểu đều mong muốn các cấp công đoàn xây dựng được các chiến lược hoạt động chi tiết, hiệu quả, hướng nhiều hơn nữa về cơ sở để đảm bảo thực hiện tốt nhất vai trò đại diện, bảo vệ và chăm lo thực chất tới đoàn viên, người lao động, nhất là chính sách tiền lương.

Công đoàn Thủ đô coi cơ sở là địa bàn hoạt động chủ yếu

Chủ tịch Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) thành phố Hà Nội Phạm Quang Thanh cho biết, nhiệm kỳ qua, các cấp Công đoàn Thành phố Hà Nội đã có nhiều đổi mới, góp phần quan trọng vào việc hình thành nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô và kết quả chung của Công đoàn Việt Nam nhiệm kỳ qua.

Hiện nay, LĐLĐ thành phố Hà Nội đang quản lý, chỉ đạo trực tiếp 45 Công đoàn cấp trên trực tiếp cơ sở (30 LĐLĐ quận, huyện, thị xã, 8 Công đoàn ngành, 7 Công đoàn Tổng Công ty) với tổng số 9.360 Công đoàn cơ sở và 700.000 đoàn viên (trong đó, khu vực sản xuất kinh doanh chiếm 68% số đoàn viên toàn Thành phố).

“Trong bối cảnh mới, các cấp Công đoàn Thủ đô luôn xác định phải tập trung đổi mới quyết liệt, mạnh mẽ nội dung, phương thức hoạt động, hướng về người lao động, vì quyền, lợi ích hợp pháp chính đáng của đoàn viên, người lao động, xây dựng tổ chức Công đoàn vững mạnh, đáp ứng yêu cầu đẩy mạnh công nghiệp hóa - hiện đại hóa Thủ đô và đất nước”, Chủ tịch LĐLĐ thành phố Hà Nội cho biết.

Trong nhiệm kỳ, Công đoàn thành phố đã hỗ trợ cho 1,2 triệu lượt đoàn viên, người lao động với số tiền trên 600 tỷ đồng thông qua các hoạt động tổ chức “Tết sum vầy”, “Chợ Tết Công đoàn”, tổ chức các chuyến xe miễn phí đưa công nhân về quê đón Tết, hỗ trợ Mái ấm Công đoàn, trợ cấp cho đoàn viên, người lao động có hoàn cảnh khó khăn.

Hưởng ứng Chương trình “1 triệu sáng kiến - nỗ lực vượt khó, quyết tâm chiến thắng đại dịch Covid-19”, LĐLĐ Thành phố đã vượt 320% chỉ tiêu Tổng LĐLĐ Việt Nam giao, dẫn dầu cả nước về số lượng người tham gia và đứng thứ hai về số sáng kiến. Số Thỏa ước lao động tập thể tăng gấp đôi so với đầu nhiệm kỳ…

Công tác phát triển đoàn viên, thành lập Công đoàn cơ sở được triển khai với nhiều hình thức sáng tạo, trong nhiệm kỳ số Công đoàn cơ sở tăng 65%; số đoàn viên tăng 53%. Đã giới thiệu hơn 39.000 đoàn viên ưu tú cho Đảng, trong đó có 23.500 đoàn viên được kết nạp vào Đảng Cộng sản Việt Nam.

LĐLĐ thành phố sớm xây dựng Đề án vị trí việc làm, sắp xếp lại các đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp đảm bảo giảm đầu mối, tinh gọn, hiệu quả, là đơn vị đầu tiên trong cả nước ra mắt Trung tâm Tư vấn pháp luật và hỗ trợ người lao động Công đoàn Hà Nội.

Về phương thức hoạt động, Công đoàn Thủ đô đổi mới phương pháp, lề lối làm việc, cán bộ Công đoàn tăng cường đi cơ sở, nắm cơ sở, hỗ trợ cơ sở và lắng nghe cơ sở; tăng cường trao đổi thông tin thông qua các ứng dụng mạng xã hội, giảm hội họp và các thủ tục hành chính rườm rà; nâng cao chất lượng xây dựng, ban hành văn bản, triển khai chương trình kế hoạch của các cấp Công đoàn theo hướng thiết thực, hiệu quả, sát với thực tiễn.

Các cấp Công đoàn luôn xác định lấy đoàn viên, người lao động là trung tâm, phát huy dân chủ, tăng cường kỷ cương. Chú trọng phối hợp chặt chẽ giữa Công đoàn cấp trên với cấp ủy trong chỉ đạo hoạt động Công đoàn cấp dưới; tranh thủ sự vào cuộc của chính quyền đồng cấp, các đoàn thể chính trị xã hội nhằm tạo nguồn lực, sức mạnh tổng hợp trong việc chăm lo bảo vệ đoàn viên, người lao động…

Chủ tịch LĐLĐ thành phố Hà Nội cho hay, nhiệm kỳ 2023 - 2028, hoạt động công đoàn cả nước nói chung và Thủ đô Hà Nội nói riêng có nhiều thuận lợi, nhưng cũng đối mặt với không ít khó khăn, thách thức. Các cấp Công đoàn Thủ đô không bằng lòng với kết quả đã đạt được, sẽ tiếp tục đổi mới hơn nữa, quyết liệt hơn nữa, sâu sát hơn nữa, tất cả vì quyền lợi của người lao động, vì Thủ đô văn hiến và anh hùng.

Nâng cao chất lượng thương lượng, ký kết, thực hiện Thỏa ước lao động tập thể

Bà Nguyễn Kim Loan, Chủ tịch Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) tỉnh Bình Dương cho biết, với đặc điểm tỉnh phát triển công nghiệp là chủ yếu, với 29 khu công nghiệp và 12 cụm công nghiệp, thu hút hơn 60.000 doanh nghiệp có vốn trong nước và hơn 4 ngàn dự án có vốn đầu tư nước ngoài, với trên 1,3 triệu lao động và chủ yếu là người ngoài tỉnh; lao động nữ chiếm 56%.

Hiện nay, Bình Dương có số lượng đoàn viên đứng thứ hai cả nước, với 820 ngàn đoàn viên và hơn 4.200 Công đoàn cơ sở. Là tỉnh có số lượng đoàn viên, lao động đông nên các vấn đề liên quan đến tình hình quan hệ lao động, liên quan đến quyền lợi và nghĩa vụ của đoàn viên, người lao động luôn là vấn đề lớn, được các cấp Công đoàn tỉnh đặc biệt quan tâm.

Trong đó, các cấp Công đoàn Bình Dương đã chủ động phối hợp với người sử dụng lao động thực hiện tốt Quy chế dân chủ cơ sở, tích cực nghiên cứu, đề xuất tổ chức các hội nghị người lao động, hội nghị đối thoại, thương lượng tập thể; qua đó, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, tìm đến giải pháp chung nhất, đảm bảo lợi ích cũng như việc tuân thủ thực hiện các cam kết giữa người lao động và người sử dụng lao động, góp phần hạn chế tranh chấp lao động, đình công.

Đồng thời, Công đoàn chú trọng nâng cao chất lượng thương lượng, ký kết, thực hiện Thỏa ước lao động tập thể với nhiều nội dung có lợi cho người lao động, cao hơn các quy định của pháp luật như: Hỗ trợ người lao động mua bảo hiểm tự nguyện 24/24 giờ, hỗ trợ tai nạn lao động, thăm hỏi các trường hợp có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, chế độ hiếu hỷ, khen thưởng đoàn viên, người lao động tiêu biểu, xuất sắc hàng năm hoặc có sáng kiến, làm lợi cho doanh nghiệp; hỗ trợ tham quan du lịch; xây dựng các khu giữ trẻ, hỗ trợ chi phí gửi trẻ, khen thưởng con đoàn viên, người lao động đạt thành tích cao trong học tập, xây dựng nơi sinh hoạt văn hóa, thể dục thể thao...

Công đoàn chủ động phối hợp tham gia kiểm tra, giám sát việc thực hiện các quy định của pháp luật liên quan trực tiếp người lao động, thường xuyên tổ chức đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Công đoàn kỹ năng đối thoại tại nơi làm việc cho cán bộ Công đoàn đủ năng lực thực hiện tốt công tác đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp chính đáng của người lao động.

Các cấp Công đoàn tỉnh cũng tập trung đổi mới, cụ thể hoá nội dung, đa dạng hóa phương thức hoạt động tư vấn pháp luật cho cán bộ Công đoàn, đoàn viên và người lao động; kịp thời nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của người lao động và tập trung tuyên truyền, phổ biến, tư vấn, giáo dục pháp luật, hỗ trợ pháp lý cho nngười lao động.

Các cấp Công đoàn tỉnh tập trung đảm bảo quyền lợi, phúc lợi cho đoàn viên, người lao động; không ngừng tìm tòi, sáng tạo, đề xuất và tổ chức các hoạt động mang lại nhiều lợi ích cho đoàn viên và mang dậm dấu ấn Công đoàn. Đặc biệt, trong thời điểm bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh Covid-19, các cấp Công đoàn tỉnh Bình Dương đã tập trung triển khai quyết liệt nhiều giải pháp đồng hành trách nhiệm với doanh nghiệp, với địa phương thực hiện mục tiêu kép, vừa kiểm soát dịch bệnh, vừa ổn định tình hình kinh tế - xã hội, đồng thời thể hiện rõ trách nhiệm, nghĩa vụ của tổ chức đối với đoàn viên, người lao động.

Thời gian tới, trước những thời cơ và thách thức, thuận lợi và khó khăn của thời kỳ mới, để tổ chức Công đoàn tiếp tục thực hiện tốt hơn nữa nhiệm vụ đại diện, chăm lo, bảo vệ quyền lợi của người lao động, LĐLĐ tỉnh Bình Dương đề xuất tiếp tục đổi mới phương thức hoạt động của Công đoàn theo hướng sâu sát cơ sở, hỗ trợ, hướng dẫn và đồng hành với Công đoàn cơ sở; chủ động nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của đoàn viên, người lao động, chủ động đề xuất, phối hợp với người sử dụng lao động kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc có liên quan đến tình hình quan hệ lao động, góp phần xây dựng quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ trong doanh nghiệp. Nâng cao hiệu quả chỉ đạo, kiểm tra của Công đoàn cấp trên đối với Công đoàn cơ sở theo hướng tăng cường công tác hướng dẫn nghiệp vụ, thực thi pháp luật về công đoàn và lao động.

Chú trọng xây dựng tổ chức Công đoàn vững mạnh, coi trọng xây dựng và tạo nguồn cán bộ Công đoàn các cấp, tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ Công đoàn cơ sở đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, bảo đảm tiêu chuẩn, điều kiện, thực sự tiêu biểu về phẩm chất, năng lực, uy tín, có đủ kỹ năng, kiến thức, bản lĩnh và tự tin khi đối thoại, thương lượng tập thể với người sử dụng lao động để bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động… Cần quan tâm những cán bộ Công đoàn trưởng thành từ thực tiễn phong trào công nhân, viên chức, lao động và hoạt động công đoàn, am hiểu sâu sắc tình hình người lao động và cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp.

Mong có cơ chế hiệu quả xử lý các doanh nghiệp trốn, chậm, nợ bảo hiểm xã hội

Bà Đinh Thị Hường, Chủ tịch Công đoàn Công ty TNHH Cao su Phong Thái chia sẻ, hiện nay, tình trạng trốn đóng, chậm đóng, nợ đóng bảo hiểm xã hội của doanh nghiệp đã ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp chính đáng của người lao động khi thực hiện chế độ có liên quan đến bảo hiểm xã hội.

Bà Hường nêu thực trạng doanh nghiệp nợ bảo hiểm xã hội là chuyện không mới, nhưng hành vi của doanh nghiệp trốn, chậm, nợ đóng bảo hiểm xã hội gây bức xúc và ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của người lao động.

Do đó, bà Hường mong muốn tại Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam, các đại biểu sẽ quan tâm đưa vào Nghị quyết, kiến nghị nội dung trên đến Quốc hội, Chính phủ để xử lý đối với các doanh nghiệp có hành vi trốn đóng, chậm đóng, nợ đóng bảo hiểm xã hội của người lao động.

“Mong muốn tại Đại hội XIII Công đoàn Việt Nam, các đại biểu sẽ quan tâm thảo luận, đề xuất cơ chế xử lý hợp lý và khả thi để đảm bảo quyền và lợi ích chính đáng của đoàn viên, người lao động”, bà Hường chia sẻ.

Bên cạnh đó, bà Hường cũng cho rằng cần quan tâm hơn nữa đến chế độ khám chữa bệnh của công nhân lao động. Bởi trên thực tế, làm việc ca kíp, thời gian thường khép kín nên việc khám, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe của công nhân lao động gặp nhiều khó khăn.

Đây là yêu cầu, đòi hỏi cấp thiết, bởi khu công nghiệp, khu kinh tế, khu chế xuất là các địa bàn tập trung đông công nhân lao động, song hệ thống tổ chức các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hiện còn hạn chế đã ảnh hưởng lớn đến nhu cầu khám bệnh, chữa bệnh, chăm sóc và nâng cao sức khỏe của công nhân lao động.

Quan tâm đến chế độ đến chế độ tiền lương, giờ làm của công nhân

Từ góc độ doanh nghiệp khu vực ngoài Nhà nước, ông Nguyễn Minh Sơn, Chủ tịch Công đoàn Công ty TNHH SWCC Showa Việt Nam (LĐLĐ thành phố Hà Nội) bày tỏ sự vinh dự và kỳ vọng Đại hội sẽ xây dựng được các chiến lược hoạt động công đoàn chi tiết, hiệu quả trong nhiệm kỳ mới.

Ông Sơn mong muốn, ngay sau Đại hội, Nghị quyết của Đại hội sẽ triển khai kịp thời, những quyết sách sẽ sớm đi vào cuộc sống, được triển khai nhân rộng đến từng Công đoàn cơ sở. Qua đó là động lực để Công đoàn từng bước phát triển; để công nhân lao động gắn bó hơn nữa với tổ chức Công đoàn.

Sau 2 ngày làm việc trách nhiệm của Đại hội, ông Sơn ấn tượng với những nhiệm vụ Đại hội đặt ra, trong đó có chỉ tiêu phát triển đoàn viên tại doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp khu vực ngoài Nhà nước. Với kinh nghiệm tại Công ty của mình, ông Sơn cho rằng, để đạt được kết quả cao nhất trong nhiệm kỳ tới, hoạt động công đoàn cần thay đổi nhiều hơn trong việc tiếp cận và phối hợp với người sử dụng lao động.

Theo đó, trong bối cảnh thị trường lao động có nhiều sự chuyển dịch, doanh nghiệp tìm đến công nghệ tự động hóa thay vì việc sử dụng sức người dẫn đến người lao động thiếu việc làm, Công đoàn phải tập trung phối hợp với người sử dụng doanh nghiệp ổn định việc làm, chăm lo để người lao động yên tâm gắn bó với Công đoàn và doanh nghiệp.

“Điều cốt lõi hiện nay là đời sống, thu nhập của người lao động vẫn còn nhiều khó khăn, khiến họ không có tâm tư gắn bó lâu dài với doanh nghiệp. Do vậy Công đoàn cần quan tâm kiến nghị đến các cấp về chế độ đến tiền lương, thời giờ làm việc để công nhân lao động có nhiều cơ hội hơn góp phần ổn định cuộc sống”, ông Sơn kiến nghị.