Tinh gọn bộ máy, nâng tầm sức mạnh của Đảng

Ngày 12/6/2025, Quốc hội thông qua Nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh năm 2025, trong đó hợp nhất tỉnh Thái Nguyên và Bắc Kạn với tên gọi tỉnh Thái Nguyên. Hợp nhất để tăng sức mạnh trong Đảng, đồng thời đặt ra yêu cầu cấp bách thực hiện quyết liệt cuộc cách mạng nhằm xây dựng hệ thống chính trị thật sự tinh gọn, mạnh, hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn cách mạng mới.

Lãnh đạo hai tỉnh Thái Nguyên và Bắc Kạn thông qua phương án nhân sự và tổ chức cơ sở đảng trước khi hợp nhất thành tỉnh Thái Nguyên. Ảnh: T.L

Gần 40 năm đổi mới đã đem đến cơ hội lịch sử đưa đất nước bước vào kỷ nguyên phát triển, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Việc đổi mới và nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng là đòi hỏi tất yếu, mang tính quyết định đến sự thành công trong sự nghiệp phát triển toàn diện kinh tế - xã hội và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong giai đoạn mới. Để triển khai thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị đã được sắp xếp, tinh gọn và đạt được một số kết quả tích cực.

Trong bài viết “Tinh - Gọn - Mạnh - Hiệu năng - Hiệu lực - Hiệu quả”, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: “Trong mọi giai đoạn cách mạng, Đảng, Nhà nước ta luôn đặc biệt coi trọng nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng, tăng cường hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị. Đây là một trong những yếu tố then chốt đưa Đảng Cộng sản Việt Nam trở thành người cầm lái vĩ đại, người thuyền trưởng tinh anh đưa con thuyền cách mạng Việt Nam vượt mọi thác ghềnh, giành hết thắng lợi này đến thắng lợi khác”.

Việc tăng cường năng lực lãnh đạo, cầm quyền và khẳng định sức chiến đấu của Đảng không chỉ là trách nhiệm của toàn Đảng mà còn là sứ mệnh cao cả để hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước hùng cường, thịnh vượng, phồn vinh, hạnh phúc.

Ngay trước thời điểm hợp nhất hai tỉnh, Đảng bộ Thái Nguyên và Bắc Kạn đã tích cực thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”. Tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị đã được sắp xếp, tinh gọn và đạt được nhiều kết quả tích cực. 

Tỉnh Thái Nguyên giảm 6 sở (30%); giảm 41/233 đầu mối (17,59%); giảm 2 chi cục (15,38%); giảm 11 đơn vị sự nghiệp công lập (10,89%) và dự kiến giảm thêm 2 đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc UBND tỉnh (28,5%).

Từ năm 2015 đến nay, toàn tỉnh giảm 3.232 biên chế cấp tỉnh, cấp huyện (10,6%); giảm 25.681 người hoạt động không chuyên trách cấp xã, thôn, tổ dân phố (57,1%); từ năm 2022 đến nay tiếp tục giảm thêm 2.224 biên chế cấp tỉnh, cấp huyện.

Đảng bộ tỉnh đã quyết liệt thực hiện sắp xếp, tổ chức lại 172 đơn vị hành chính cấp xã thành 55 đơn vị (đạt tỷ lệ giảm 68,02%). Các tổ chức cơ sở đảng cũng được sắp xếp tinh gọn, bảo đảm duy trì tăng số lượng, chất lượng kết nạp đảng viên, giảm đầu mối.

Hết năm 2024, toàn Đảng bộ tỉnh Thái Nguyên có 16 đảng bộ trực thuộc Tỉnh ủy; 573 tổ chức cơ sở đảng, gồm 352 đảng bộ cơ sở, 221 chi bộ cơ sở với 23 đảng bộ bộ phận và 4.858 chi bộ trực thuộc, với 101.192 đảng viên.

Đến trước ngày 30/6/2025, Đảng bộ còn 13 đảng bộ trực thuộc Tỉnh ủy, 579 tổ chức cơ sở đảng, gồm 303 đảng bộ cơ sở, 276 chi bộ cơ sở với 40 đảng bộ bộ phận và 4.574 chi bộ trực thuộc, với 101.398 đảng viên.

Đối với Đảng bộ Bắc Kạn, đến tháng 1-2025, các cơ quan khối Đảng, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị – xã hội tỉnh đã giảm được 24 tổ chức trực thuộc. Đối với chính quyền địa phương, tổ chức bên trong của các tổ chức hành chính thuộc UBND tỉnh, giảm 86 phòng. Số lượng cơ quan, tổ chức hành chính thuộc UBND huyện giảm 16 đơn vị; đơn vị sự nghiệp công lập giảm 92 đơn vị so với thời điểm 30/6/2017.

Đặc biệt, tỉnh đã tổ chức lại 108 đơn vị hành chính cấp xã, chỉ còn 37 đơn vị, giảm hơn 65%. Các tổ chức cơ sở đảng theo đó cũng giảm đầu mối và bảo đảm duy trì chất lượng hoạt động cũng như chỉ tiêu phát triển đảng viên mới.

Sau khi hợp nhất hai tỉnh, quy mô về tổ chức bộ máy trong hệ thống chính trị sẽ có biến động và tăng lên trên 139 nghìn đảng viên. Song việc sắp xếp tổ chức, bộ máy trong hệ thống chính trị vẫn bảo đảm nguyên tắc “Tinh - Gọn”, đề cao việc tổ chức bộ máy một cách khoa học, loại bỏ những đầu mối, tầng nấc trung gian không cần thiết, giảm thiểu tình trạng chồng chéo chức năng, nhiệm vụ.

Tinh gọn không chỉ là sắp xếp lại cơ cấu mà còn là cải cách mạnh mẽ về tư duy và phương pháp làm việc. Bộ máy tinh gọn tạo điều kiện để các cấp lãnh đạo tập trung vào nhiệm vụ chiến lược, thúc đẩy sự sáng tạo, hiệu quả trong chỉ đạo và thực thi.

Tổ chức bộ máy được xây dựng từ chất lượng của đội ngũ cán bộ và thống nhất trong hành động. Đồng thời thể hiện ở khả năng thích ứng nhanh trước các thay đổi, giải quyết hiệu quả các thách thức và tận dụng tốt các cơ hội phát triển.

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, việc dự báo và ứng phó với các tình huống phức tạp, đặc biệt là những vấn đề về an ninh phi truyền thống, còn gặp nhiều khó khăn.

Để đáp ứng yêu cầu giai đoạn cánh mạng mới, vấn đề nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên trở thành nhiệm vụ trọng tâm. Việc rèn luyện đạo đức, tư tưởng và năng lực chuyên môn cho cán bộ cần được quan tâm hơn nữa, nhất là trong bối cảnh đất nước ta đang tích lũy đủ thế và lực khẩn trương bước vào kỷ nguyên mới. Đây là yếu tố quan trọng để bảo vệ vai trò lãnh đạo, cầm quyền của Đảng, bảo đảm sự ổn định và phát triển nhanh, bền vững.