Cùng với các địa phương trong tỉnh, T.P Thái Nguyên đang từng bước thực hiện lộ trình sắp xếp lại các xóm, tổ dân phố (TDP) không đủ tiêu chuẩn theo quy định của Trung ương. Toàn T.P Thái Nguyên hiện có 687 xóm, TDP, trong đó có hơn 200 xóm, TDP không đảm bảo tiêu chuẩn theo quy định. UBND Thành phố đã chỉ đạo các xã, phường thực hiện rà soát và xây dựng phương án sắp xếp đối với tất cả các xóm, TDP.
Cùng là khu dân cư nhưng nơi quá đông số dân, chỗ lại quá ít là thực trạng phổ biến ở nhiều xã, phường trên địa bàn T.P Thái Nguyên hiện nay trong đó có xã Sơn Cẩm. Trong 19 xóm của xã, có xóm chỉ khoảng 70 hộ dân, có xóm lại gấp 5 lần số hộ. Theo Đề án Sắp xếp, sáp nhập các xóm thuộc xã Sơn Cẩm, tổng số 19 xóm sau khi thực hiện sẽ còn 16 xóm, giảm 3 xóm (Cao Sơn 4, Quang Trung 2 và Táo 2). Trong hai ngày 26, 27-6 vừa qua, xã đã tổ chức hội nghị lấy ý kiến nhân dân tại các xóm với gần 90% người dân tham dự đồng ý với phương án sáp nhập. Trước các hội nghị này, Ủy ban MTTQ xã cũng tổ chức gặp mặt các thành viên ban Công tác Mặt trận của 7 xóm thuộc diện sáp nhập để triển khai đề án và nắm bắt tình hình tư tưởng của cán bộ, đảng viên.
Ông Lê Quang Vinh, xóm Táo 2 phấn khởi nói: Chúng tôi đều nhất trí với việc sáp nhập xóm. Trước kia, xóm Táo 1, 2 vốn là 1 xóm, sau tách ra giờ nhập lại thành 1 sẽ có nhiều thuận lợi, nhân dân cùng đoàn kết thi đua phát triển kinh tế xã hội, xây dựng xóm ngày càng phát triển. Ý kiến của ông Vinh cũng là quan điểm của nhiều người dân xóm Táo 2 và các xóm thuộc diện sáp nhập của xã.
Ông Nguyễn Sỹ Bình, Chủ tịch UBND xã cho biết: Để tạo đồng thuận trong nhân dân, chúng tôi đã tổ chức tốt các hội nghị tuyên truyền, tỷ lệ người dân ủng hộ Đề án này là gần 90%. Việc sắp xếp, sáp nhập chúng tôi đều căn cứ vào tình hính thực tế và lịch sử để lại. Ví dụ xóm Táo 1, 2 trước đây chỉ là xóm Táo. Quang Trung 1,2 trước kia là Quang Trung. Với xóm Cao Sơn 4 do mở rộng diện tích giải phóng mặt bằng cho dự án khai trường của Mỏ than Khánh Hòa nên số người dân chuyển đi nhiều, diện tích và dân số không đủ theo quy định nên một nửa số hộ sáp nhập vào xóm Cao Sơn 3 và một nửa vào xóm Cao Sơn 5. Việc sáp nhập phù hợp với thực tiễn địa phương, phong tục tập quán của người dân và góp phần nâng cao hiệu quả quản lý của chính quyền cấp xã. Đồng thời, cũng góp phần tinh gọn bộ máy cán bộ, giảm chi từ ngân sách...
Cũng như xã Sơn Cẩm, nhiều TDP ở phường Chùa Hang có tình trạng không đồng đều về diện tích và mật độ dân số. Phần đa các TDP diện tích rộng nhưng dân cư thưa thớt nên các hoạt động có nhiều hạn chế, việc tuyên truyền, vận động nhân dân thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước gặp nhiều khó khăn. Cá biệt ở TDP 26 chỉ có 3 đảng viên đang sinh hoạt, vì vậy việc triển khai các chỉ thị, nghị quyết còn nhiều hạn chế. Hơn nữa, về cơ sở vật chất như nhà văn hóa, nhiều TDP trên địa bàn phường chưa có, 2,3 TDP đang sử dụng chung 1 nhà văn hóa. Trong khi đó, nhà văn hóa đa phần nhỏ, sức chứa số lượng người ít (trung bình có sức chứa từ 50 đến 100 chỗ ngồi). Thực hiện việc sáp nhập các TDP, đến tháng 9-2018, phường đã thực hiện xong quy trình các bước theo đúng quy định đối với cấp cơ sở về việc sắp xếp, sáp nhập các TDP. Thống kê cho thấy, 5 TDP thuộc diện phải sắp xếp, sáp nhập do có dưới 50% số hộ theo quy định, song phường đã rà soát và lên phương án sắp xếp lại tất cả các TDP trên địa bàn. Theo đó, sau khi sắp xếp, sáp nhập, phường Chùa Hang từ 28 tổ giảm xuống còn 11 TDP. Tại các hội nghị lấy ý kiến, nhân dân đều đồng thuận cao với việc sáp nhập các TDP.
Ông Vi Tân Cảnh, Chủ tịch UBND phường Chùa Hang khẳng định: Việc giảm 17 TDP trên địa bàn sẽ tinh gọn bộ máy, số cán bộ không chuyên trách, cán bộ thuộc diện hỗ trợ kinh phí hoạt động từ 415 người xuống khoảng 200 người. Chi phí phụ cấp từ ngân sách cho những người hoạt động không chuyên trách và hỗ trợ các chức danh của phường, sau khi sáp nhập sẽ giảm được trên 1 tỷ đồng mỗi năm.
Được biết hiện nay, UBND T.P Thái Nguyên đã trình UBND tỉnh, Sở Nội vụ hồ sơ đề nghị sắp xếp, sáp nhập 94 TDP của 3 phường là: Chùa Hang, Hương Sơn và Phú Xá để thành lập 40 TDP mới (giảm 58% số TDP). Thành phố đang chỉ đạo các xã, phường còn lại xây dựng phương án sắp xếp, sáp nhập xóm, TDP, trong đó 12 phường: Hoàng Văn Thụ, Trưng Vương, Quang Trung, Quang Vinh, Túc Duyên... đã xây dựng xong dự thảo phương án và đang thực hiện quy trình xin ý kiến nhân dân để trình cấp thẩm quyền quyết định. Đối với UBND các xã, phường còn lại đang trong quá trình xây dựng dự thảo đề án.
Theo Đồng chí Quản Chí Công, Phó Chủ tịch UBND Thành phố: Quá trình triển khai việc thực hiện sắp xếp, sáp nhập các xóm, TDP đã tạo được sự chuyển biến tích cực từ nhận thức của cán bộ xóm, TDP, của người dân về chủ trương này. Đồng thời phát huy được dân chủ ở cơ sở, tạo được sự đồng thuận cao trong nhân dân. Trong năm 2019, Thành phố đề ra kế hoạch hoàn thành việc sáp nhập ở 15 đơn vị xã, phường. Năm 2020 hoàn thành đối với các địa phương còn lại.