Thời điểm này, cùng với nhiều hộ dân trồng cây ăn quả trên địa bàn tỉnh, các hợp tác xã (HTX) nông nghiệp có diện tích trồng bưởi Diễn đang chuẩn bị bước vào vụ thu hoạch chính. Nhờ việc chăm sóc không quá phức tạp, giá bán ổn định, thời gian thu hoạch và bảo quản dài, loại cây này đã và đang được nhiều người dân lựa chọn làm cây trồng chính, đem lại thu nhập ổn định.
Vườn bưởi Diễn của gia đình anh Đồng Văn Hòa, thành viên của HTX Nông nghiệp xanh Tức Tranh T&D (Phú Lương), đã được tháo hết túi bọc quả từ hơn 1 tháng nay. Hiện, quả đã đạt trọng lượng 1-1,2 kg và chuyển màu vàng tươi. Anh Hòa cho biết: Cây bưởi rất phù hợp với đất và khí hậu địa phương nên sinh trưởng phát triển tốt, ít bị sâu bệnh gây hại, quả có mẫu mã đẹp, vị ngọt đậm, quả chín đúng vào dịp giáp Tết Âm lịch nên có giá bán cao. Quả có thể bảo quản trong điều kiện bình thường đến 3-5 tháng sau khi thu hoạch. Tôi đã phân loại, lựa chọn những loại quả có mã đẹp để phục vụ nhu cầu mua bưởi thờ của người dân dịp Tết. Loại này có giá từ 40.000-50.000 đồng/quả.
Với gần 7ha trồng bưởi Diễn, mỗi năm, HTX Nông nghiệp xanh Tức Tranh T&D thu hoạch được khoảng 7.000 quả. Năm nay, thời tiết tương đối thuận lợi, các vườn cây được dự đoán là sẽ cho thu hoạch vào đúng dịp Tết nên ai cũng phấn khởi. Sản lượng ước đạt 9.000 quả (tăng hơn 20% so với năm 2017).
Cũng là một hộ thành viên trồng bưởi của HTX, anh Nguyễn Thế Hoàng, xóm Gốc Gạo, xã Tức Tranh hiện có gần 1ha diện tích trồng bưởi Diễn, trong đó hơn 1/3 diện tích là bưởi Diễn gần 6 năm tuổi. Anh chia sẻ: Ngoài phần diện tích đã cho thu ổn định, nhận thấy hiệu quả, năm 2017, gia đình tôi tiếp tục chuyển 0,5ha đất đồi sang trồng bưởi. Nếu như những năm trước, mỗi gốc bưởi cho thu khoảng 100 quả thì năm nay do thời tiết thuận lợi, cây bưởi phát triển khỏe mạnh và già năm hơn nên cho thu từ 120-150 quả/cây, doanh thu chắc chắn sẽ tăng hơn.
Không chỉ thành công với mô hình trồng bưởi Diễn, hiện HTX còn thực hiện cung cấp giống cho các hộ trồng cây ăn quả trong huyện, khoảng 1.000 cây/năm với giá bán dao động từ 20.000 đến 25.000 đồng/cây giống. Trung bình giá bán quả tại vườn ở HTX là từ 25.000-27.000 đồng/quả; 100 gốc bưởi Diễn mỗi vụ thu hoạch được từ 150 -180 triệu đồng.
Còn tại HTX Đồng Tâm, xã Tràng Xá (Võ Nhai), thời điểm này, người dân đang thu hoạch bưởi sớm và sẽ chính thức thu hoạch rộ vào tháng 11 Âm lịch. Phần lớn diện tích bưởi của HTX đều từ 5-7 năm tuổi, thời kỳ thu hoạch ổn định. Trong tổng diện tích gần 30ha của HTX, với 16ha trồng bưởi, trung bình mỗi năm, HTX thu được khoảng 12.000-13.000 quả. Diện tích trồng bưởi của HTX hiện tăng gần 1ha so với năm 2017. Tuy nhiên, năm nay do một số diện tích bưởi bị ruồi vàng tấn công nên năng suất có thể giảm sút khoảng 20%.
Ông Nguyễn Duy Hợi, Giám đốc HTX thông tin: Hiện tại, HTX đang tích cực phối hợp với các chuyên gia để phòng trừ bệnh hại, đồng thời bảo vệ các diện tích bưởi còn lại đảm bảo lượng sản phẩm cung cấp cho dịp Tết Nguyên đán. Để tiếp tục nâng cao chất lượng sản phẩm, Ban Quản trị HTX đề ra kế hoạch đến năm 2020 sẽ hoàn thành tiêu chuẩn VietGAP cho khoảng 50% diện tích bưởi (8ha), đồng thời đề ra kế hoạch 5 năm là thay thế 15ha đang trồng màu của HTX bằng cây ăn quả gồm: nhãn, cam vinh, bưởi...
Ông Hoàng Văn Hãn, thành viên của HTX cho hay: Từ 2ha đất đồi và vườn tạp, từ năm 2007, gia đình tôi chuyển sang trồng bưởi Diễn. Từ khi tham gia vào HTX, tôi cùng các hộ thành viên có điều kiện trao đổi kinh nghiệm trồng trọt, việc phòng sâu bệnh ra sao, hạn chế nước tưới vào thời điểm nào để bưởi ngon, ngọt đều được chúng tôi chia sẻ với nhau. Thêm vào đó, việc HTX đứng ra bao tiêu sản phẩm, liên kết với đơn vị tiêu thụ, giúp chúng tôi yên tâm, tập trung sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm.
Tương tự, tại một số HTX khác như: HTX Rau, củ, quả Dương Thành (Phú Bình), HTX Tiên Trường 3 (Đại Từ)…, người dân cũng bắt đầu thu hoạch bưởi để chuẩn bị cho nhu cầu tăng cao dịp cuối năm. Ông Nguyễn Văn Quân, Giám đốc HTX Rau, củ, quả Dương Thành thông tin: Hiện, hơn 1ha trồng bưởi Diễn của HTX đã được thương lái đặt mua toàn bộ để chuẩn bị tích trữ nhằm tiêu thụ vào dịp Tết Nguyên đán. Theo các thành viên của HTX, để trồng bưởi Diễn có hiệu quả, khâu chăm sóc là quan trọng nhất, sau khi thu hái, người trồng phải làm cỏ, bón phân chuồng và các phân vô cơ. Thời kỳ cây đậu quả phải bón một đợt phân nữa. Để có quả bưởi Diễn ngon, khâu tưới nước cho cây là rất quan trọng. Ngoài ra, trong thời kỳ chăm sóc phải chú ý đến các loại sâu bệnh như bệnh nấm, ruồi vàng và bọ xít nhỏ... Đồng thời, để bảo quản bưởi được lâu, giữ nguyên hương vị thơm ngon, tinh khiết thì khi quả vào độ chín nên thu hoạch vào lúc trời nắng đẹp. Hiện nay, thay vì sử dụng túi nilon để bọc bưởi nhằm phòng, chống sâu bệnh, nhiều hộ dân đã chuyển sang sử dụng túi vải không dệt, loại túi tự phân hủy khi hết hạn sử dụng, đảm bảo an toàn cho môi trường.
Được biết, trên địa bàn tỉnh hiện có khoảng 20 HTX trồng rau, củ, quả, trong đó, một số HTX chuyên canh về bưởi, một số trồng kết hợp với nhiều loại cây ăn quả, rau màu khác. Từ việc áp dụng quy trình sản xuất an toàn, chủ động ứng phó với những biến động của thời tiết, sâu bệnh, hiện tại, vụ bưởi năm nay của bà con diễn ra tương đối thuận lợi, giá bán ổn định so với năm ngoái. Để nâng cao chất lượng sản phẩm, nhiều HTX đã thực hiện việc trồng, chăm sóc theo tiêu chuẩn an toàn. Ngoài ra, các HTX còn tích cực tham gia các chương trình hội chợ, giới thiệu sản phẩm do tỉnh, huyện tổ chức; tăng cường giới thiệu sản phẩm thông qua nhiều kênh, như: Trang web, Facebook, Zalo…Từ tháng 9 Âm lịch, người dân đã bắt đầu thu hoạch bưởi sớm và sẽ tiếp tục thu hoạch từ nay cho tới cuối năm.
Cùng với các loại cây có múi khác, bưởi đang là loại quả được nhiều người ưa chuộng bởi hương vị thơm ngon, tốt cho sức khỏe, đặc biệt là có tác dụng phòng chống ung thư, giảm cholesterol, tốt cho tim mạch, đẹp da... Do vậy, đây đang là hướng đi được đánh giá là triển vọng giúp người nông dân nâng cao thu nhập. Thêm vào đó, việc liên kết sản xuất tại các HTX đã và đang giúp bà con trồng bưởi kết nối được với thị trường, có đầu ra ổn định và đảm bảo tuân thủ đúng quy trình kỹ thuật. Từ đó, góp phần tạo ra các sản phẩm có chất lượng và từng bước xây dựng thương hiệu.
