Những năm gần đây, lĩnh vực công nghiệp trên địa bàn tỉnh đã khẳng định được vị thế với giá trị sản xuất đứng thứ 4 cả nước (riêng năm 2020 đạt trên 783.000 tỷ đồng), trong đó công nghiệp chế biến, chế tạo chiếm tỷ trọng tới 99%. Hiện nay, tỉnh ta đang có những tiền đề quan trọng để xây dựng Khu công nghệ thông tin (CNTT) tập trung Yên Bình (nằm trên địa bàn T.X Phổ Yên), hứa hẹn tạo sự đột phá mới trong lộ trình phát triển Thái Nguyên trở thành một trong những trung tâm kinh tế công nghiệp hiện đại vào năm 2030 theo mục tiêu được đề ra trong Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XX, nhiệm kỳ 2020-2025.
Ngày 14/10/2020, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định bổ sung Khu CNTT tập trung Yên Bình - giai đoạn I vào Quy hoạch tổng thể phát triển các khu CNTT tập trung của cả nước đến năm 2020, định hướng đến năm 2025; giao cho UBND tỉnh Thái Nguyên phối hợp với các bộ, ngành và đơn vị liên quan triển khai thủ tục đầu tư Dự án và xây dựng hồ sơ Đề án thành lập Khu CNTT tập trung Yên Bình - giai đoạn I để báo cáo Thủ tướng xem xét, quyết định. Khi được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt thành lập, Thái Nguyên sẽ là tỉnh thứ 4 có khu CNTT tập trung (sau các thành phố trực thuộc Trung ương gồm Hà Nội, T.P Hồ Chí Minh và Đà Nẵng), đây sẽ là khu CNTT tập trung có quy mô diện tích lớn nhất cả nước ở thời điểm này.
Nhìn vào thực tế và các quy định hiện hành, Dự án đầu tư xây dựng Khu CNTT tập trung Yên Bình (gọi tắt là Dự án) hoàn toàn phù hợp với các quy hoạch và văn bản quy phạm pháp luật, chủ trương của tỉnh, như: Đáp ứng tiêu chí về khu CNTT tập trung theo Nghị định số 154/2013/NĐ-CP của Chính phủ về khu CNTT tập trung; đúng định hướng trong Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XX; phù hợp với quy hoạch sử dụng đất của tỉnh và quy hoạch chung T.X Phổ Yên… Thực tế, chủ trương quy hoạch và đề xuất thành lập Khu CNTT tập trung Yên Bình đã được tỉnh quan tâm từ lâu. Theo các chuyên gia, cùng với việc được Thủ tướng bổ sung vào quy hoạch, hiện là thời điểm rất phù hợp để xúc tiến Dự án thành hiện thực.
Trước đó, Sở Thông tin - Truyền thông (TT-TT) đã xây dựng đề xuất Dự án trình UBND tỉnh (trên cơ sở tham góp ý kiến của các sở, ngành, địa phương liên quan và đặc biêt là của Bộ TT-TT), và mới đây, Ban Thường vụ Tỉnh đã thông qua báo cáo đề xuất Dự án này. Theo đó, Dự án có quy mô sử dụng đất giai đoạn I là 200ha tại xã Tiên Phong (T.X Phổ Yên) và xã Nga My (huyện Phú Bình), nằm trong vùng lõi Tổ hợp Yên Bình và giáp với Khu công nghiệp Yên Bình hiện hữu, giáp đường Vành đai V vùng Thủ đô Hà Nội, đường 47m và Quốc lộ 3 mới Hà Nội - Thái Nguyên.
Cùng với vị trí đắc địa, Dự án chủ yếu sử dụng đất nông nghiệp, đất rừng sản xuất nên sẽ thuận lợi hơn cho công tác giải phóng mặt bằng. Cũng theo đề xuất Dự án của UBND tỉnh, Khu CNTT tập trung Yên Bình với tổng vốn đầu tư hạ tầng dự kiến trên 2.000 tỷ đồng sẽ có 2 nhóm phân khu chức năng gồm: Nhóm thực hiện các chức năng, nhiệm vụ cốt lõi của Khu CNTT tập trung (đất sản xuất CNTT, đất nghiên cứu và phát triển, xây dựng trung tâm dữ liệu, công trình đào tạo…) và nhóm cung cấp các dịch vụ. Theo tiến độ dự kiến, đến đầu năm 2025, toàn bộ Dự án sẽ hoàn thành và được đưa vào khai thác.
Gói thầu cuối cùng thuộc Dự án đường vành đai V vùng Thủ đô Hà Nội đang được khẩn trương thi công, giáp điểm quy hoạch Khu công nghệ thông tin tập trung tập trung Yên Bình.
Để đáp ứng tiêu chí của khu CNTT tập trung quy định trong Nghị định số 154/2013/NĐ-CP của Chính phủ, Khu CNTT tập trung Yên Bình sẽ thu hút các nhà đầu tư thứ cấp là các tập đoàn lớn cả trong và ngoài nước hoạt động về CNTT, công nghệ cao; tạo việc làm cho khoảng 6.000 đến 8.000 lao động trong quá trình thi công và trên 40.000 lao động sau khi đi vào hoạt động; thúc đẩy chuyển đổi số, kinh tế số, giảm phụ thuộc vào nhập khẩu các linh kiện, sản phẩm công nghệ, phát triển đô thị, dịch vụ trong khu vực nói riêng và cả tỉnh nói chung.
Ông Đỗ Xuân Hòa, Giám đốc Sở TT-TT cho biết: Đây là một dự án chiến lược của tỉnh, có triển vọng lớn, tạo ra giá trị sản xuất và giá trị gia tăng cao. Sau khi Ban Thường vụ Tỉnh ủy thông qua chủ trương, UBND tỉnh giao nhiệm vụ, Sở sẽ tích cực phối hợp với các cơ quan liên quan lập danh mục dự án thu hút đầu tư; hoàn thiện hồ sơ mời thầu để lựa chọn chủ đầu tư hạ tầng đáp ứng các tiêu chí, sau đó hoàn thiện Đề án thành lập Khu CNTT tập trung Yên Bình, trình các bộ, ngành thẩm định và báo cáo Thủ tướng quyết định; sớm phối hợp tham mưu điều chỉnh quy hoạch chi tiết Dự án…
Hiện nay, các khu CNTT tập trung ở những thành phố lớn của nước ta đã phát huy hiệu quả cao, trở thành động lực thúc đẩy quá trình hiện đại hóa nền kinh tế, phát triển kinh tế số theo xu hướng chung của thế giới. Có thể nói, Dự án Khu CNTT tập trung Yên Bình cho thấy triển vọng lớn, hứa hẹn tạo thêm “cú hích” tăng trưởng và chuyển đổi số của tỉnh, dù rằng còn rất nhiều việc phải làm để hiện thực hóa Dự án.
Quy định về khu CNTT tập trung theo Nghị định số 154/2013/NĐ-CP của Chính phủ: Khu CNTT tập trung là khu tập trung các hoạt động nghiên cứu - phát triển, đào tạo, sản xuất và kinh doanh sản phẩm, dịch vụ CNTT, cung cấp hạ tầng, cung ứng dịch vụ CNTT cho các tổ chức, doanh nghiệp và các hoạt động khác liên quan đến CNTT. Các mục tiêu quan trọng của khu CNTT tập trung: Hình thành trung tâm về CNTT, tạo hạ tầng cho ứng dụng và phát triển CNTT; thúc đẩy phát triển các lĩnh vực viễn thông, tài chính, ngân hàng, hải quan, hàng không, thương mại điện tử…