Vui mùa bội thu

Sau những ngày mưa, nắng bừng lên mang theo niềm vui rộn ràng của mùa gặt mới ở Thái Nguyên. Kết thúc vụ xuân thắng lợi với diện tích trên 36.000ha, năng suất đạt cao nhất từ trước đến nay (60 tạ/ha), nông dân trong tỉnh đang bước vào sản xuất vụ mùa với sự chủ động, tích cực. Theo kế hoạch, toàn tỉnh sẽ gieo cấy trên 52.000ha lúa mùa, chủ yếu là giống lúa lai, lúa thuần chất lượng cao. 

Nông dân xã Định Hóa tranh thủ thời tiết thuận lợi khẩn trương thu hoạch lúa xuân. Ảnh: Trần Nguyên

Năng suất cao chưa từng có

Gần 1 tuần nay, thời tiết tương đối chiều lòng người nông dân Thái Nguyên khi nắng vàng rực rỡ khắp nơi, thuận lợi cho việc thu hoạch và bảo quản lúa. Bà Vi Thị Thuận, một người dân ở xã Tràng Xá cho hay: Gia đình tôi gieo cấy hơn 5 sào lúa vụ xuân. Tôi rất vui khi năng suất lúa cao chưa từng có, hơn 2,3 tạ/sào.

Cũng giống như bà Thuận, hầu hết các hộ dân trong tỉnh đều có một vụ mùa bội thu hơn cả mong đợi.

Lý giải về nguyên nhân năng suất lúa xuân đạt “kỷ lục”, ông Nguyễn Tá, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh, cho biết: Thời tiết vụ xuân thuận lợi cho cây trồng sinh trưởng, phát triển. Dịch gây hại trên cây trồng ở vụ này cũng thấp hơn so với cùng kỳ năm 2024.

Ngoài ra, hầu hết diện tích gieo cấy lúa áp dụng biện pháp kỹ thuật canh tác lúa tiên tiến, phù hợp với điều kiện cụ thể như 3 giảm - 3 tăng, SRI… cũng là yếu tố quan trọng giúp năng suất lúa đạt cao.

Theo kế hoạch, vụ xuân năm nay, toàn tỉnh phấn đấu năng suất đạt 56 tạ/ha; kết quả đạt được cao hơn mong đợi khi năng suất lúa vượt kế hoạch 4 tạ/ha.

Đây là dấu mốc đáng nhớ của tỉnh khi “cánh đồng 6 tấn” đã hiện hữu ở khác các thôn, xóm, bản, làng ở Thái Nguyên mang đến sự no đủ, bình yên cho người dân.

Cánh đồng lúa xuân chín vàng, mẩy thơm ở các xã phía Bắc của tỉnh.

Vụ mùa năm nay ở Thái Nguyên được dự báo sẽ diễn ra trong điều kiện thời tiết bất thường. Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, từ tháng 6-8, nắng nóng, mưa vừa, mưa to xuất hiện ở nhiều khu vực Bắc bộ, trong đó có Thái Nguyên.

Giai đoạn này có thể xuất hiện các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như dông, lốc, sét, mưa đá và gió giật mạnh. Từ tháng 9-11, mưa to trên diện rộng có xu hướng gia tăng. Tại Bắc bộ, trong đó có Thái Nguyên có thể xuất hiện 3-4 đợt lũ, mực nước các sông chính, nhất là sông Cầu ở mức báo động 1-2, sông nhỏ có thể vượt báo động 3, tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sản xuất lúa mùa.

Ông Nguyễn Tá nhấn mạnh: Nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu, việc triển khai vụ mùa được yêu cầu phải phù hợp với điều kiện cụ thể từng địa phương, bảo đảm lúa vụ mùa sớm thu hoạch trước 30-9 để tạo quỹ đất trồng cây vụ đông.

Theo đó, người dân đã thực hiện cày lồng vùi gốc rạ ngay sau thu hoạch lúa xuân và kết hợp xử lý bằng chế phẩm sinh học theo khuyến cáo của cơ quan chuyên môn để phân hủy nhanh rơm rạ, hạn chế ngộ độc hữu cơ, sinh vật gây hại đối với lúa mùa. Tăng cường sử dụng các giống ngắn ngày năng suất cao, chất lượng tốt, chống chịu sinh vật gây hại. Cùng với đó, chuẩn bị đủ lượng giống lúa cực ngắn, dự phòng mưa bão gây ngập úng làm chết mạ, chết lúa phải gieo cấy lại…

Nông dân Thái Nguyên đẩy nhanh tiến độ làm đất sản xuất vụ mùa.

Để phòng, chống ngập úng, ảnh hưởng đến năng suất và sản lượng lúa mùa, việc xây dựng phương án tưới tiêu hợp lý, áp dụng tưới ướt khô xen kẽ, dự trữ nguồn nước; phương án chủ động ứng phó với diễn biến bất thường của thời tiết cũng được tỉnh triển khai từ sớm. Việc ứng dụng cơ giới hóa trong gieo cấy được tăng cường.

Bên cạnh đó, công tác khuyến nông, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật mới, xây dựng các mô hình liên kết theo chuỗi giá trị, sử dụng phụ phẩm nông nghiệp làm phân bón hữu cơ để bón bổ sung và thay thế một phần phân bón vô cơ góp phần giảm chi phí sản xuất, giảm phát thải khí nhà kính, nâng cao chất lượng sản phẩm tiếp tục được tăng cường trong vụ mùa.

Hiện nay, các xã ở phía Bắc của tỉnh đang thu hoạch những diện tích lúa xuân cuối cùng, trong khi ở các xã vùng thấp, nông dân đã gieo cấy lúa mùa được khoảng 31.000ha, đạt trên 60% diện tích. Toàn tỉnh phấn đấu hoàn thành gieo cấy lúa mùa trong tháng 7.

Việc triển khai vụ mùa tiếp tục nhận được sự đồng hành của cơ quan chuyên môn nhất là công tác điều tra dự tính, dự báo và phòng trừ sâu bệnh hại cũng như thanh, kiểm tra việc sản xuất, kinh doanh giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật bảo đảm cung cấp ổn định về số lượng, chất lượng các loại vật tư nông nghiệp phục vụ sản xuất…