Tự kê khai thuế: Minh bạch cho hộ kinh doanh

Trong tiến trình đẩy mạnh chuyển đổi số, ngành Thuế tỉnh Thái Nguyên đang từng bước đổi mới phương thức quản lý khu vực kinh tế hộ cá thể. Một trong những điểm nhấn quan trọng là việc chuyển từ hình thức thuế khoán sang tự kê khai đối với hộ kinh doanh. Tại khu vực phía Bắc của tỉnh, chủ trương này giúp cơ quan Thuế quản lý hiệu quả, minh bạch hơn và mang lại nhiều lợi ích thiết thực, tạo sự chủ động và công bằng cho người nộp thuế.

Cán bộ Thuế cơ sở 6 hỗ trợ người nộp thuế tại cơ sở kinh doanh.

Gia đình anh Trần Thanh Huy, chủ Trung tâm nội thất nhựa Huy Thắm tại tổ 9A, phường Bắc Kạn, luôn thực hiện đầy đủ nghĩa vụ nộp thuế theo quy định. Hoạt động trong lĩnh vực kinh doanh nội thất hơn 10 năm, anh Huy hiểu rõ trách nhiệm của hộ kinh doanh đối với ngân sách nhà nước.

Tuy nhiên, như nhiều hộ khác, việc nộp thuế theo hình thức khoán trước đây đôi khi chưa phản ánh sát với doanh thu thực tế, nhất là trong những giai đoạn thị trường biến động.

Sau khi được cơ quan Thuế địa phương tuyên truyền, hướng dẫn cụ thể và hỗ trợ cài đặt phần mềm, từ ngày 1/12/2025, gia đình anh Huy chính thức thực hiện kê khai thuế theo phương thức mới.

Anh Huy chia sẻ: Ban đầu cũng có chút băn khoăn vì phải làm quen với phần mềm và cách kê khai, nhưng khi được cán bộ thuế hướng dẫn tận tình thì thấy rất thuận lợi. Việc kê khai rõ ràng, minh bạch, đúng với tình hình kinh doanh thực tế của gia đình.

Không chỉ riêng anh Huy, nhiều hộ kinh doanh nhỏ lẻ tại phường Bắc Kạn cũng đang thay đổi nhận thức về nghĩa vụ thuế. Với chị Luân Thị Quyên, chủ cửa hàng bách hóa tổng hợp Lý Thị Thanh Trầm ở tổ 7, điểm khác biệt lớn nhất khi chuyển từ thuế khoán sang tự kê khai là quyền chủ động. Thay vì phụ thuộc vào mức thuế khoán cố định, nay hộ kinh doanh kê khai doanh thu phát sinh theo từng kỳ, phù hợp với thực tế buôn bán.

“Có thời điểm cửa hàng bán chậm do thị trường khó khăn, cũng có lúc cao điểm vào dịp lễ, Tết. Khi tự kê khai, tôi thấy nghĩa vụ thuế phản ánh đúng tình hình kinh doanh, minh bạch và hợp lý hơn” - chị Quyên nói. Việc kê khai qua hệ thống điện tử cũng giúp giảm bớt áp lực, tránh những thắc mắc, so sánh không cần thiết như trước đây.

Cán bộ Thuế hướng dẫn người dân đăng ký chuyển đổi từ thuế khoán sang tự kê khai tại phường Bắc Kạn.

Từ góc độ quản lý, chuyển sang hình thức tự kê khai giúp cơ quan Thuế thay đổi căn bản phương thức giám sát. Thay vì kiểm tra thủ công, dựa nhiều vào hồ sơ giấy, nay toàn bộ doanh thu và nghĩa vụ thuế của hộ kinh doanh được cập nhật trên hệ thống điện tử. Điều này tiết kiệm thời gian, nhân lực và nâng cao tính chính xác, kịp thời trong công tác quản lý.

Bà Nguyễn Thị Anh Đức, cán bộ Thuế cơ sở 6 tỉnh Thái Nguyên, cho biết: Khi hộ kinh doanh tự kê khai, cơ quan Thuế có thể theo dõi, phân tích dữ liệu trên hệ thống để đánh giá mức độ tuân thủ, kịp thời hỗ trợ hoặc nhắc nhở khi cần thiết. Việc này góp phần hạn chế thất thu ngân sách, đồng thời tạo môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng hơn.

Theo ngành Thuế Thái Nguyên, để quá trình chuyển đổi diễn ra thuận lợi, đơn vị đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tổ chức tập huấn và hướng dẫn trực tiếp, trực tuyến cho các hộ kinh doanh. Đội ngũ cán bộ Thuế cơ sở bám sát địa bàn, hỗ trợ cài đặt phần mềm, giải đáp vướng mắc trong quá trình thực hiện. Nhờ đó, nhiều hộ kinh doanh đã mạnh dạn thay đổi, từng bước làm quen với phương thức quản lý hiện đại.

Có thể thấy, chủ trương chuyển sang tự kê khai tạo nền tảng xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, đồng thời góp phần duy trì nguồn thu bền vững cho ngân sách nhà nước. Khi quyền lợi và trách nhiệm được đặt song hành, hộ kinh doanh thực hiện tốt nghĩa vụ thuế và có thêm động lực phát triển sản xuất, kinh doanh ổn định lâu dài.