Ngành Tòa án: Tinh gọn, nâng cao hiệu quả xét xử

Theo Nghị quyết số 81/2025/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, từ ngày 1/7/2025, cùng với hệ thống Tòa án nhân dân trong cả nước, Tòa án nhân dân tỉnh Thái Nguyên đã được thành lập 9 Tòa án nhân dân khu vực. Đây là bước đi quan trọng trong tiến trình cải cách tư pháp, góp phần tinh gọn tổ chức, tập trung nguồn lực cho công tác xét xử, tạo nên cơ chế quản lý, điều hành thống nhất, chuyên nghiệp hơn.

Tòa án nhân dân khu vực 4, tỉnh Thái Nguyên, triển khai nhiệm vụ chuyên môn.

So với trước đây, Tòa án nhân dân khu vực được trao thẩm quyền rộng hơn, không chỉ giải quyết các vụ án như Tòa án cấp huyện, mà còn thụ lý thêm các vụ việc phá sản, sở hữu trí tuệ, chuyển giao công nghệ.

Đặc biệt, trong lĩnh vực hình sự, Tòa án khu vực có thẩm quyền xét xử tất cả các loại tội phạm, kể cả những vụ án đặc biệt nghiêm trọng với khung hình phạt lên tới 20 năm tù.

Việc mở rộng thẩm quyền này cho phép giải quyết hiệu quả hơn các vụ việc có tính chất phức tạp, phù hợp với thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội hiện nay; đồng thời, đặt ra yêu cầu cao về trình độ chuyên môn, kỹ năng tranh tụng và bản lĩnh nghề nghiệp của đội ngũ Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân.

Bà Lương Thị Thu Hoà, Thẩm phán Tòa án nhân dân khu vực 6, Thái Nguyên, chia sẻ: Chúng tôi luôn xác định là phải thường xuyên nghiên cứu, cập nhật các quy định pháp luật, tham khảo án lệ để đảm bảo việc xét xử đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. Với thẩm quyền mới của Tòa án nhân dân khu vực, khối lượng và tính chất vụ án nhiều và phức tạp hơn nên chúng tôi cũng gặp không ít áp lực trong công việc, kinh nghiệm xử lý các vụ việc khó. Tuy nhiên, bằng tinh thần trách nhiệm, chúng tôi tin tưởng sẽ thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.

Chia sẻ về những yêu cầu chuyên môn, bà Phạm Ngọc Linh, Thẩm phán Tòa án nhân dân khu vực 1, Thái Nguyên, mong được đào tạo chuyên sâu hơn về chuyên môn nghiệp vụ, nhất là đối với các văn bản áp dụng pháp luật mới ban hành, ứng dụng công nghệ mới vào chuyên môn, cơ sở vật chất hiện đại hơn để làm việc tốt hơn.

Hội đồng xét xử án hình sự Tòa án nhân dân tỉnh Thái Nguyên.

Theo số liệu của Tòa án nhân dân hai cấp tỉnh Thái Nguyên, từ năm 2020 đến năm 2025, Tòa án nhân dân hai cấp đã thu lý hơn 45.000 vụ việc, giải quyết gần 44.000 vụ đạt 96,7%, tỷ lệ giải quyết luôn đạt và vượt chỉ tiêu của Quốc hội và Tòa án nhân dân tối cao đề ra. Chất lượng xét xử ngày càng được nâng lên; số bản án, quyết định bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan đảm bảo dưới mức quy định. Bên cạnh đó, việc chú trọng tổ chức nhiều phiên tòa rút kinh nghiệm, phiên tòa trực tuyến, tăng cường hòa giải, đối thoại, qua đó đảm bảo quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, góp phần giữ vững an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.

Sau khi sáp nhập tỷ lệ giải quyết án tại các Tòa án nhân dân khu vực đạt tỷ lệ cao, nhiều vụ án phức tạp được xử lý kịp thời đảm bảo đúng người đúng tội, đúng pháp luật.

Nhờ tập trung nhân lực, các vụ việc tồn đọng dần được giải quyết, hạn chế tình trạng kéo dài, công tác hòa giải đối thoại tại tòa cũng đạt hiệu quả cao hơn. Tại nhiều trụ sở của Tòa án nhân dân khu vực đã có phòng xử án khang trang, thiết bị hiện đại, người dân đến tòa được hướng dẫn tận tình, chu đáo. 

Không chỉ dừng ở việc xét xử, Tòa án nhân dân các khu vực còn tổ chức nhiều phiên tòa lưu động tại các khu vực vùng sâu, vùng xa giúp người dân tiếp cận pháp luật thuận tiện hơn. 

Chánh án Tòa án nhân dân nhu vực 1, tỉnh Thái Nguyên, tiếp công dân.

Ông Vương Hồng Giang, Chánh án Tòa án nhân dân khu vực 1, cho biết: Sau khi sáp nhập, mặc dù có sự thay đổi về địa giới hành chính, song người dân được phục vụ trong một môi trường chuyên nghiệp hơn, hiện đại hơn, thủ tục hành chính tư pháp nhanh gọn hơn, đảm bảo quyền tiếp cận công lý thuận tiện, bình đẳng. Việc triển khai mô hình Tòa án nhân dân khu vực không chỉ là sự thay đổi về tổ chức bộ máy mà còn là bước đi quan trọng trong lộ trình xây dựng nền tư pháp chuyên nghiệp, minh bạch, gần dân.

Từ thực tế hoạt động cho thấy, mô hình Tòa án nhân dân khu vực tại tỉnh Thái Nguyên là bước đi đúng đắn trong tiến trình cải cách tư pháp, vừa tinh gọn bộ máy vừa nâng cao chất lượng xét xử. Đây chính là nền tảng quan trọng để ngành phục vụ nhân dân ngày càng tốt hơn, góp phần giữ vững an ninh trật tự, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội ở địa phương.