Hướng mở trong xử lý rác thải tại Định Hóa

Hiện nay, các khu xử lý rác thải rắn sinh hoạt trên địa bàn huyện Định Hóa cơ bản đã đầy, không đáp ứng được nhu cầu. Công nghệ xử lý rác thải cũ, khâu phân loại rác chưa tối ưu là những nguyên nhân chính khiến các lò đốt và hố chôn lấp rác thải của địa phương bị quá tải.  

Xử lý rác tại khu xử lý rác thải thị trấn Chợ Chu (Định Hóa).

Theo thống kê, tổng khối lượng rác thải sinh hoạt của cả huyện ước tính khoảng 50-55 tấn/ngày. Lượng rác thải này được đốt tại 4 lò đốt. Thực tế hiện nay, 4 khu xử lý rác thải rắn sinh hoạt cơ bản đã đầy, gây khó khăn trong công tác xử lý rác thải của huyện. Nguyên nhân quá tải được cho là phần lớn rác thải rắn và rác thải hữu cơ chưa được phân loại khiến lò đốt bị giảm công suất; các hố chôn lấp rác quá tải nhanh hơn.

Đơn cử như khu xử lý rác thải rắn thị trấn Chợ Chu được đưa vào sử dụng từ cuối năm 2011 với 2 hố chôn lấp hiện nay đã cơ bản đầy, địa phương cũng đã nhiều lần đề nghị UBND huyện có giải pháp kịp thời, hạn chế ảnh hưởng đến môi trường xung quanh và các hộ dân sinh sống gần khu xử lý rác.

Ông Dương Mạnh Hùng, Chủ tịch UBND thị trấn Chợ Chu, cho biết: Thị trấn có tổng lượng rác thải sinh hoạt phát sinh hằng ngày ước tính khoảng 5,5-6 tấn. Hiện nay, 95% rác thải rắn sinh hoạt được thu gom, xử lý tại khu xử lý rác thải tại địa phương. Ngoài rác thải sinh hoạt của thị trấn, khu xử lý này còn tiếp nhận rác của một số xã lân cận như: Bảo Cường, Phúc Chu, Kim Phượng, Phượng Tiến… Thực tế lượng rác thải phần lớn vẫn chưa được phân loại, gây khó khăn cho đơn vị xử lý.

Theo phương án thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt giai đoạn 2023-2025 trên địa bàn, huyện Định Hóa phấn đấu trong năm 2023 sẽ thu gom, xử lý chất thải rắn sinh hoạt và chất thải rắn không nguy hại đạt tỷ lệ 70% đối với xã về đích nông thôn mới; 80% đối với xã về đích nông thôn mới nâng cao; chất thải rắn sinh hoạt chôn lấp trực tiếp giảm xuống dưới 50%.

Để hoàn thành mục tiêu đó, huyện Định Hóa đưa ra nhiều giải pháp, trong đó giải pháp phân loại rác thải tại nguồn được cho là khả quan nhất, đóng góp lớn vào quá trình xử lý rác thải sinh hoạt của huyện.

Xã Bình Yên là xã đầu tiên thí điểm việc phân loại, xử lý rác thải tại nguồn từ sự hỗ trợ của Hội Phụ nữ tỉnh. Theo đó, người dân tại 4 xóm: Đá Bay, Trung Tâm, Thẩm Kẻ, Yên Thông được hỗ trợ thùng chứa rác hữu cơ, nắp đậy và chế phẩm sinh học để xử lý rác thải hữu cơ.

Bà Tô Thị Chúc, xóm Thẩm Kẻ, xã Bình Yên (Định Hóa), thực hiện phân loại rác thải tại nguồn từ đầu năm 2023 đến nay.

Ông Ngô Xuân Điển, Chủ tịch UBND xã Bình Yên, cho biết: Theo ước tính của chúng tôi, khi thực hiện phân loại, xử lý rác thải tại nguồn tốt, khối lượng rác thải sinh hoạt cần xử lý có thể giảm tới 40%, vừa giảm tải cho các khu xử lý lại tăng tốc độ xử lý rác thải rắn sinh hoạt do không còn bị lẫn với rác thải hữu cơ. Hiện nay, xã đã nhân rộng mô hình này ra 9/9 xóm, bước đầu có hiệu quả rất tích cực.

Bên cạnh phương án xử lý rác thải tại nguồn, huyện Định Hóa cũng đang triển khai nhiều biện pháp đảm bảo việc thu gom, xử lý rác thải sinh hoạt, trong đó đặc biệt nêu cao trách nhiệm của từng cá nhân, tổ chức.

Đơn cử như đối với hộ gia đình, cá nhân, chủ nguồn thải cần phân loại, thu gom rác thải rắn, xử lý rác thải hữu cơ và giám sát việc xả thải của người dân xung quanh.

Người dân có trách nhiệm tự trang bị phương tiện, dụng cụ thu gom, lưu chứa chất thải sau phân loại, chuyển rác thải đến các điểm tập kết… Tuy đã có quy định, việc xử lý rác thải, đặc biệt là công tác phân loại rác thải tại nguồn hiện nay vẫn phụ thuộc rất lớn vào ý thức của mỗi người dân.  

Ông Lý Văn Thắng, Phó Chủ tịch UBND huyện Định Hóa, cho biết: Bên cạnh việc đẩy mạnh tuyên truyền về phân loại rác thải nhằm giảm tải cho các khu xử lý rác trên địa bàn, UBND huyện đang khảo sát, xây dựng phương án nâng cấp các khu xử lý rác thải rắn để đáp ứng nhu cầu hiện tại. Về lâu dài, huyện có chủ trương xây dựng khu xử lý rác thải rắn tập trung mới đảm bảo các yêu cầu về quy mô, cách xa khu dân cư, áp dụng công nghệ xử lý rác hiện đại, công suất xử lý lớn, qua đó đáp ứng tốt việc xử lý rác thải, góp phần vào xây dựng môi trường sống an toàn cho nhân dân.