Ô nhiễm môi trường trong chăn nuôi: Thay đổi lớn sau xử lý

Thái Nguyên đã và đang phát triển mạnh chăn nuôi theo quy mô trang trại. Bên cạnh hiệu quả kinh tế, điều này cũng gây ra những tác động tiêu cực, ảnh hưởng đến môi trường nguồn nước, không khí từ chất thải chăn nuôi. Trước thực trạng đó, UBND tỉnh và chính quyền các địa phương đã có nhiều chỉ đạo, siết chặt công tác quản lý. Qua đó, ý thức chấp hành quy định về bảo vệ môi trường của chủ trang trại có sự thay đổi rõ rệt.

Trang trại chăn nuôi của Công ty TNHH Khánh Gia Thái Nguyên tại xóm Na Mấy, xã Vũ Chấn (Võ Nhai) bị cơ quan chức năng xử phạt 320 triệu đồng do vi phạm về quy đinh bảo vệ môi trường.

Trên địa bàn tỉnh hiện có hơn 750 trang trại chăn nuôi, trong đó 57 trang trại chăn nuôi quy mô lớn; 695 trang trại quy mô vừa và nhỏ. Ở các cơ sở quy mô lớn, nhất là chăn nuôi lợn có lượng chất thải phát sinh hằng ngày rất lớn, tiềm ẩn nhiều nguy cơ ô nhiễm môi trường. Thực tế cho thấy, một số trang trại chưa chú trọng nhiều đến đầu tư xây dựng hệ thống xử lý chất thải đảm bảo; xả trực tiếp ra sông, suối gây ô nhiễm môi trường nước, không khí, ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân.

Đối với các trang trại chăn nuôi có quy mô lớn (hơn 1.000 vật nuôi trở lên) đều thuộc trường hợp cấp phép môi trường. Tuy nhiên, qua kiểm tra của cơ quan chức năng, hiện trên địa bàn vẫn còn 27 trang trại chăn nuôi chưa có giấy phép môi trường. Lý giải về vấn đề này, một số chủ trang trại cho rằng, trước đây chỉ chăn nuôi quy mô hộ gia đình, gia trại. Sau đó, mở rộng thành trang trại nên thiếu thủ tục cấp phép môi trường và hệ thống xử lý chất thải được xây dựng, lắp đặt không đáp ứng được yêu cầu kỹ thuật.

Trước thực trạng trên, các cơ quan chức năng của tỉnh đã tăng cường công tác kiểm tra, xử lý đối với các trang trại vi phạm. Theo lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường, việc kiểm tra, xử lý các cơ sở gây ô nhiễm môi trường là một nội dung quan trọng trong Đề án “Tăng cường quản lý Nhà nước về bảo vệ môi trường trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên” giai đoạn 2021-2025. Tất cả các trang trại vi phạm về đất đai, giấy phép, gây ô nhiễm môi trường đều bị xử lý nghiêm, có những cơ sở đã bị xử phạt hàng trăm triệu đồng. 

Một số trang trại, sau khi bị xử phạt đã có sự chuyển biến tích cực trong việc chấp hành các quy định về bảo vệ môi trường. Cụ thể: Năm 2021, trang trại chăn nuôi của Công ty TNHH Đầu tư nuôi trồng và Phát triển nông nghiệp công nghệ cao Bình Mai, tại xóm Cuốn Cờ, xã Khôi Kỳ (Đại Từ) thường xuyên xả thải ra ao hồ, suối gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến người dân xóm Hà Việt, xã Mỹ Yên. Sau khi cơ quan chức năng kiểm tra, cơ sở này bị xử phát vi phạm hành chính với tổng số tiền hơn 66 triệu đồng và yêu cầu khắc phục các tồn tại…

Vừa qua, Chi cục Bảo vệ môi trường đã kiểm tra lại tại trang trại và lấy mẫu để quan trắc, đánh giá mức độ ô nhiễm. Theo đánh giá của thành viên đoàn kiểm tra, tình trạng ô nhiễm đã cơ bản được xử lý. Mặc dù vậy, phía trang trại vẫn chưa hoàn thiện giấy phép môi trường nên bị xử phạt về nội dung này với số tiền 300 triệu đồng. Bên cạnh đó, cơ quan chức năng cũng yêu cầu chủ trang trạng khẩn trương hoàn thiện hồ sơ đề nghị cấp phép môi trường.

Đối với trang trại của Công ty TNHH Khánh Gia Thái Nguyên (chăn nuôi lợn siêu nạc), tại xóm Na Mấy, xã Vũ Chấn (Võ Nhai), hoạt động từ năm 2020 cũng liên tục bị người dân phán ánh tình trạng xả thải ra suối, gây ô nhiễm môi trường. Chính quyền địa phương nhiều lần kiểm tra, đôn đốc chủ trang trại phải thực hiện theo đúng các quy định về bảo vệ môi trường và cũng đã ra quyết định xử phạt.

Ông Nguyễn Xuân Chờ, Phó Chủ tịch UBND xã Vũ Chấn (Võ Nhai) chia sẻ: Chính quyền địa phương thiếu phương tiện, thiết bị để đánh giá mức độ ô nhiễm. Vì vậy, địa phương đã báo cáo lên UBND huyện Võ Nhai. Đầu năm 2024, Sở Tài nguyên và Môi trường kiểm tra và phát hiện trang trại này có nhiều vi phạm về bảo vệ môi trường, hệ thống xử lý chất thải không đảm bảo, chưa có giấy phép môi trường. Cơ quan chức năng đã xử phạt cơ sở 320 triệu đồng.

Theo một số người dân sinh sống gần trang trại chăn nuôi lợn của Công ty Khánh Gia Thái Nguyên ở xóm Na Mấy, xã Vũ Chấn (Võ Nhai), sau khi bị xử phạt, tình trạng phát tán mùi hôi thối và ô nhiễm nguồn nước từ trang trại đã giảm nhiều so với trước. - Ông Nguyễn Xuân Chờ

Chăn nuôi theo quy mô trang trại cần nguồn lực đầu tư lớn và thời gian dài để thu hồi vốn. Vì vậy, nghiêm túc chấp hành các quy định về bảo vệ môi trường sẽ đảm bảo được tính bền vững. Bên cạnh đó, công tác quản lý đối với hoạt động chăn nuôi, bảo vệ môi trường ngày càng chặt chẽ nên những cơ sở vi phạm sẽ bị xử lý nghiêm, thậm chí đình chỉ hoạt động và tước giấy phép. Ngoài ra, cơ quan chức năng cũng đang tích cực tuyên truyền, hướng dẫn các chủ trang trại hoàn thiện hệ thống xử lý chất thải và các thủ tục về giấy phép môi trường.