Xây dựng nông thôn mới: Chặng nước rút không dễ dàng - (bài 2) Nỗ lực tăng tốc

Thông qua phong trào thi đua “Thái Nguyên chung sức xây dựng nông thôn mới”, tỉnh đề ra mục tiêu phấn đấu đến hết năm 2025 có 97% số xã trở lên đạt chuẩn nông thôn mới, nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu; 7 đơn vị cấp huyện được công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới và đạt chuẩn nông thôn mới; phấn đấu có 1 huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao vào năm 2025. Hiện nay, bình quân toàn tỉnh đạt 18,6 tiêu chí/xã, không còn xã đạt dưới 10 tiêu chí.

Người dân xóm Cao, xã Phương Giao (Võ Nhai) thu hoạch cây trồng vụ đông.

Tranh thủ mọi nguồn lực

Cùng với sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, đến nay trên địa bàn huyện Võ Nhai đã có 7/14 xã đạt nông thôn mới (NTM), trong đó có 2 xã đạt NTM nâng cao. Bộ mặt nông thôn trên địa bàn huyện đã thay đổi rõ rệt, đời sống nhân dân ngày càng cải thiện và nâng cao. Năm 2024, xã Phương Giao phấn đấu đạt chuẩn các tiêu chí NTM theo quy định để được công nhận xã NTM.

Xã Phương Giao có gần 1.100 hộ dân, trên 30% là đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS), là xã vùng cao thuộc diện khó khăn nhất tỉnh. Xác định nông, lâm nghiệp là thế mạnh của địa phương, UBND xã đã ban hành nhiều chương trình phát triển kinh tế rừng, từ đó giúp nhân dân xóa đói, giảm nghèo, nhiều hộ dân đã làm giàu từ kinh tế đồi rừng.

Nổi bật là tái cơ cấu lại cây lâm nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa, nâng cao giá trị gia tăng, phát triển bền vững, đồng bộ các khâu của chuỗi giá trị lâm sản từ sản xuất, khai thác, chế biến đến tiêu thụ sản phẩm theo Chương trình phát triển lâm nghiệp bền vững giai đoạn 2021 - 2025 của tỉnh.

Nhờ đó, số hộ nghèo trên địa bàn xã đã giảm đáng kể qua từng năm, đến hết năm 2023 qua rà soát hộ nghèo, hộ nghèo toàn xã còn 141 hộ bằng 12,98%, giảm 9,11%, hộ cận nghèo còn 106 hộ, giảm 0,32%. Kết quả giảm nghèo đa chiều xây dựng nông thôn mới (XDNTM) năm 2023 giảm 10,07%, vượt chỉ tiêu so với Nghị quyết HĐND xã đã đề ra.

Xã tự chấm điểm đạt 15/19 tiêu chí đạt theo chuẩn NTM nhưng qua thẩm định thì còn tới 7/19 tiêu chí chưa đạt, gồm: tiêu chí về nhà ở dân cư (còn trên 30 hộ có nhà ở chưa đạt chuẩn, thiếu hụt diện tích); thu nhập bình quân đầu người (mới đạt gần 30 triệu đồng/năm); tỷ lệ hộ nghèo cao (gần 22% hộ nghèo theo chuẩn đa chiều); mới có 2/4 trường học đạt chuẩn…

Tuyến đường "Thắp sáng làng quê" ở xã Phương Giao (Võ Nhai) được hoàn thành bảo đảm sáng, xanh, sạch đẹp.

Theo ông Nguyễn Văn Tuấn, Phó Chủ tịch UBND xã Phương Giao: Năm 2024, UBND xã nỗ lực huy động mọi nguồn lực, sáng tạo lồng ghép các chương trình mục tiêu quốc gia, đầu tư khoảng 4 tỷ đồng xây dựng, tu sửa, mua sắm trang thiết bị dạy học còn thiếu cho các trường; đầu tư 5 tỷ đồng giải phóng mặt bằng, xây dựng khu thể thao xã; đầu tư 700 triệu đồng vốn lắp đặt hệ thống loa đến 13/13 xóm.

Xã đầu tư trên 8 tỷ đồng hỗ trợ các hộ có nhà dột nát sửa chữa, nâng cấp đạt chuẩn theo quy định; đẩy mạnh giới thiệu việc làm, phát triển dịch vụ, nâng thu nhập bình quân đầu người đạt 41 triệu đồng/người/năm, giảm tỷ lệ hộ nghèo xuống dưới 12%… - Ông Nguyễn Văn Tuấn

Phương Giao hiện có 100% đường xã được trải nhựa hoặc đổ bê tông, đảm bảo ô tô đi lại thuận tiện với chiều dài 24,5km; trên 85% đường trục xóm và liên xóm được cứng hóa, đảm bảo ô tô đi lại thuận tiện với chiều dài 21km; trên 80% diện tích đất sản xuất nông nghiệp được tưới, tiêu nước chủ động; 13/13 xóm có nhà văn hóa, nơi sinh hoạt văn hóa, thể thao; trên 76% hộ có nhà ở kiên cố hoặc bán kiên cố; 100% hộ được sử dụng điện thường xuyên, an toàn; tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt trên 72%… Sự nỗ lực, sáng tạo trong chỉ đạo, điều hành và thực hiện đã đưa Phương Giao về đích NTM đúng kế hoạch.

Người dân chủ động nắm bắt cơ hội

Phấn đấu về đích NTM vào năm 2025, xã Liên Minh -  xã vùng cao đặc biệt khó khăn của huyện Võ Nhai, có 58% dân số là đồng bào DTTS, cơ cấu sản xuất nông nghiệp chiếm trên 90%, đã phát huy thế mạnh là cây chè, kinh tế đồi rừng, chăn nuôi đại gia súc.

Ông Hoàng Văn Thượng, Chủ tịch UBND xã Liên Minh: Năm 2022, xã phấn đấu đạt chuẩn NTM và đã hoàn thành đạt 18/19 tiêu chí 56/57 chỉ tiêu, còn 1 chỉ tiêu chưa đạt (chỉ tiêu 2.1 thuộc tiêu chí số 2. Giao thông) do nguồn kinh phí hỗ trợ để thực hiện đạt tiêu chí lớn, tỉnh, huyện, xã chưa bố trí được nguồn kinh phí thực hiện.

Trong 2 năm gần đây, xã Liên Minh đã triển khai đồng bộ, kịp thời, sáng tạo lồng ghép hiệu quả các chương trình, chính sách hỗ trợ vùng đồng bào DTTS, được nhân dân nhiệt tình hưởng ứng như đầu tư cơ sở hạ tầng thuộc Chương trình 135, chương trình NTM...

Hợp tác xã nông sản an toàn Liên Minh, ở xóm Thâm, xã Liên Minh (Võ Nhai) đã có 2 sản phẩm được công nhận OCOP 3 sao.

Các chương trình, dự án được đầu tư đã góp phần hoàn thiện cơ sở hạ tầng trong xã, phục vụ trong phát triển kinh tế xã hội - quốc phòng an ninh ở xã, khai thác hết các tiềm năng lợi thế của địa phương, góp phần nâng cao đời sống nhân dân, bộ mặt nông thôn có nhiều thay đổi khởi sắc.

Công tác giảm nghèo, nâng cao thu nhập được địa phương đặc biệt quan tâm. Nắm bắt cơ hội từ các chính sách trợ giúp của Nhà nước trong sản xuất và cải thiện điều kiện sống, sinh hoạt, các hộ dân đã mạnh dạn vay vốn, nỗ lực tự học nghề, tự tìm tòi học tập kinh nghiệm trong sản xuất, tự tạo việc làm, rất cố gắng phấn đấu để thoát nghèo.

Người dân đã thay đổi căn bản trong tập quán sản xuất, biết tính toán, lựa chọn loại hình sản xuất phù hợp của hộ gắn với yếu tố thị trường, mạnh dạn ứng dụng giống mới và tiếp cận với các dịch vụ kỹ thuật, khắc phục đáng kể tình trạng sản xuất tự túc, tự cấp, quen dần với sản xuất hàng hoá.

Chợ xã Liên Minh (Võ Nhai) được đầu tư xây dựng khang trang, đáp ứng nhu cầu giao thương của nhân dân và là tiêu chí để xã sớm đạt chuẩn nông thôn mới. Ảnh: TL

Gần 500 hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ mới thoát nghèo được vay trên 30 tỷ đồng vốn ưu đãi để phát triển kinh tế gia đình, vươn lên thoát nghèo bền vững. Hiện nay toàn xã có 395 ha chè, trên 4.000 ha rừng sản xuất. Xã có mô hình liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm chè là sản phẩm chủ lực của địa phương hoạt động bền vững, HTX nông sản an toàn Liên Minh đã có 2 sản phẩm được công nhận OCOP 3 sao.

Hiện 2 hợp tác xã, 3 làng nghề chè truyền thống, 33 cơ sở sản xuất kinh doanh hoạt động tốt, tạo công ăn việc làm cho hàng trăm lao động địa phương, thu nhập đạt trên 45 triệu đồng/người/năm. Tỷ lệ hộ nghèo còn 8,4%, cận nghèo còn 3,15%.

Hết năm 2024, với 18/19 tiêu chí đã hoàn thành, chỉ chờ tuyến đường từ xóm Vang nối sang xóm Nác đi xã Xuân Lương, huyện Yên Thế, tỉnh Bắc Giang, tổng chiều dài 12km hoàn thành (thuộc dự án Phát triển cơ sở hạ tầng thích ứng với biến đổi khí hậu để hỗ trợ sản xuất cho đồng bào dân tộc các tỉnh miền núi, trung du phía Bắc - tỉnh Thái Nguyên sử dụng vốn ODA của Chính phủ Nhật Bản, theo Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 của UBND tỉnh), Liên Minh sẽ vững vàng về đích NTM...

(Còn nữa)