Vượt qua hơn 800 đối thủ, ý tưởng phim hoạt hình Monta trong dải ngân hà kỳ cục vừa giành giải nhất trị giá một tỷ đồng của cuộc thi "Tác giả lừng danh" do hãng phim hoạt hình tư nhân VinTaTa tổ chức. Trong bối cảnh phim hoạt hình trong nước đã nhiều năm lép vế trước phim nước ngoài, sự tham gia của các hãng phim tư nhân được kỳ vọng sẽ mang lại những sắc màu mới mẻ, phục vụ nhu cầu văn hóa, tinh thần của khán giả nhỏ tuổi.
Cuộc thi tìm kiếm ý tưởng kịch bản "Tác giả lừng danh" được VinTaTa chính thức phát động cuối năm 2017, với Hội đồng thẩm định là các đạo diễn, diễn viên, nhà sản xuất uy tín và các nhân vật có ảnh hưởng tới công chúng. Ðặc biệt, cuộc thi còn có nhóm "Giám khảo nhí", do các bé từ sáu đến 12 tuổi tham gia đánh giá để bảo đảm tiêu chí cốt lõi là "mang lại tiếng cười cho trẻ nhỏ". Ban tổ chức (BTC) cho biết, đã có hơn 800 ý tưởng dự thi đến từ các tác giả, nhóm tác giả trong và ngoài nước, gồm cả đạo diễn, nhà văn, nhà biên kịch, họa sĩ truyện tranh, họa sĩ thiết kế chuyên nghiệp, học sinh, sinh viên… Các tác phẩm phong phú về nội dung và hình thức thể hiện, cho thấy sự đầu tư nghiêm túc cùng khát khao mang đến những bộ phim hoạt hình hiện đại và giàu bản sắc Việt Nam.
Qua nhiều vòng thi, nhóm "The Whale Hunters" (tạm dịch: Những thợ săn cá voi) đã giành chiến thắng chung cuộc với kịch bản Monta trong dải ngân hà kỳ cục. Bốn thành viên là bốn nghệ sĩ trẻ: Nguyễn Hoàng Vũ, Lương Võ Thành Luân, Sỳ Hữu Vinh và Dương Minh Lộc, đang sống và làm việc trong ngành nghệ thuật và quảng cáo tại TP Hồ Chí Minh. Cộng đồng sáng tạo không xa lạ với những cái tên này bởi trước đó mỗi cá nhân đều đã có thành tích cao ở các cuộc thi sáng tạo trong nước và khu vực. Câu chuyện của nhóm kể về chú voọc Monta háu ăn sống trên Thiên đình, một hôm vì nghịch ngợm ăn vụng nên làm thức ăn rơi vãi, vô tình tạo ra nhiều hành tinh kỳ lạ. Hình phạt của chú là phải đến từng hành tinh để giải quyết những vấn đề ở đó. Mỗi tập phim là một chuyến phiêu lưu được xây dựng thành tình huống hài hước và phù hợp với trẻ nhỏ, lồng ghép những yếu tố văn hóa - lịch sử, các tích truyện cổ của Việt Nam. Trong đó, tập phim Monta và các bạn trở về thời nhà Nguyễn được xem là một trong những phân cảnh ấn tượng nhất. Trưởng nhóm Hoàng Vũ cho biết thông điệp đạo đức trong Monta trong dải ngân hà kỳ cục chính là tình bạn, tình đồng đội. Ý tưởng này được nhóm cố gắng thể hiện một cách phóng khoáng, tự nhiên, chứ không bằng những tình tiết, lời thoại dài dòng, cứng nhắc.
Ðạo diễn Nguyễn Phi Phi Anh, Giám đốc Hãng phim hoạt hình VinTaTa - đơn vị tổ chức cuộc thi, nhận xét về tác phẩm giành giải nhất: "Nhân vật Monta trong sáng, thông minh và tốt bụng nhưng không tạo cảm giác nhàm chán và giáo điều. Cách xây dựng nhân vật cũng rất rõ nét và đáng nhớ, thí dụ như bạn cá mập ăn chay, bạn chim gõ kiến sợ độ cao, bạn cừu với chiếc áo khoác lộng lẫy nhất dải Ngân hà, hay là quả chuối có thể biến thành phi thuyền…".
Nhân vật chính Monta do ban tổ chức chọn làm đề bài vốn được thiết kế dựa trên nguyên mẫu là voọc quần đùi trắng, loài động vật quý hiếm và chỉ có ở Việt Nam. Theo thể lệ, tác phẩm dự thi cần đáp ứng được các tiêu chí kép: vừa mang lại tiếng cười cho trẻ nhỏ, vừa có ý nghĩa giáo dục cao; vừa thấm đẫm bản sắc và tâm hồn Việt, vừa có tầm vóc quốc tế. Chất "quốc tế" theo định nghĩa của Hội đồng giám khảo nghĩa là khán giả ở nước nào cũng có thể cảm nhận được, chứ không phải là một câu chuyện quá địa phương, hoặc quá nhiều tiểu tiết chỉ người Việt Nam mới hiểu và thích. Tám tác phẩm được lựa chọn trao giải (một giải nhất và bảy giải khuyến khích) đều có những cốt truyện khá mở, không bị tự giới hạn về không gian, thời gian. Phần lớn các tác phẩm này đều đưa chú khỉ Monta vào các thiên hà rộng lớn, các nhân vật có thể du hành vũ trụ, vượt thời gian, giàu chất viễn tưởng. Bên cạnh đó phải thể hiện được tinh thần Việt Nam gần gũi và dễ nhớ. Khá nhiều thí sinh đã đưa vào những chi tiết "Việt Nam" khá trực diện như áo dài, nón lá, xe máy… nhưng đặc biệt hơn cả là những ý tưởng mà trong đó tính cách nhân vật có những đặc trưng thú vị của người Việt như: hài hước, tháo vát, coi trọng tình cảm gia đình, mối quan hệ gắn bó sâu sắc anh - em, bà - cháu, hoặc sự đa dạng về ẩm thực...
Ngay sau lễ trao giải, ý tưởng kịch bản Monta trong dải ngân hà kỳ cục đã được VinTaTa đưa vào quy trình sản xuất và dự kiến ra mắt công chúng vào cuối năm nay. Khoảng hai năm trở lại đây, phim hoạt hình Việt Nam có những bước tiến mạnh mẽ khi các đơn vị tư nhân bắt đầu tham gia ngày càng nhiều hơn và đầu tư mạnh hơn, quy tụ nhiều tài năng làm phim hoạt hình để sản xuất những bộ phim thuần Việt. Nếu từ ý tưởng cho đến sản phẩm này được thực hiện thành công, giới làm nghề và khán giả có quyền hy vọng một ngày không xa hoạt hình Việt Nam sẽ có thêm nhiều sản phẩm có kỹ xảo và chất lượng quốc tế, với nội dung gần gũi, gắn bó và phản ánh được cuộc sống, tinh thần Việt Nam, không chỉ phục vụ nhu cầu giải trí của trẻ em mà còn góp phần vào việc khơi gợi tình yêu và niềm tự hào về quê hương, đất nước.