Câu chuyện Dế Mèn - Cảm hứng mới cho hoạt hình Việt

“Dế Mèn - Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội” vừa được trao Giải thưởng Bông sen Vàng ở thể loại phim hoạt hình tại Liên hoan Phim Việt Nam lần thứ XXIV năm 2025. Bộ phim đã góp phần tạo ra những cảm hứng mới cho hoạt hình Việt phát triển mạnh mẽ trong thời đại công nghệ số.

Trao giải Bông sen Vàng tại Liên hoan Phim Việt Nam lần thứ XXIV năm 2025.

Cuộc chơi lớn của phim hoạt hình Việt

Phim hoạt hình 3D thời lượng hơn 80 phút “Dế Mèn: Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội” được chuyển thể có cải biên từ tác phẩm kinh điển Dế Mèn phiêu lưu ký của nhà văn Tô Hoài. Phim được sản xuất bởi ekip hợp tác giữa CinePlus và Trường Đại học Công nghệ Thông tin và Truyền thông (ICTU), Đại học Thái Nguyên.

Phim được đưa ra rạp từ ngày 30/5/2025, sau một thời gian ngắn phim có doanh thu đứng đầu ở thể loại này, với con số ấn tượng 21,5 tỷ đồng. Đạo diễn Mai Phương chia sẻ: Phim “Dế Mèn: Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội” đã có doanh thu mà tôi nghĩ không bao giờ một phim hoạt hình có thể đạt được.

“Dế Mèn - Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội” kết hợp kỹ xảo 3D hiện đại, thiết kế nhân vật và bối cảnh giàu chi tiết, đồ hoạ màu sắc sống động, được đánh giá là bước tiến của phim hoạt hình Việt khi khắc phục được nhược điểm “khô cứng” của hoạt hình 3D trước đó.

Đoàn Trọng Phúc, Sinh viên K21a ICTU, thành viên ekip làm phim cho biết: Làm cho các chuyển động của nhân vật trong phim mượt mà, tự nhiên nhất là nhiệm vụ không dễ, em và các bạn tham gia dự án đã làm được. Đạt Giải Bông sen Vàng cho tác phẩm đầu tay là niềm tự hào to lớn của em và ekip thực hiện.

Liên hoan phim Việt Nam lần thứ XXIV diễn ra tại TP. Hồ Chí Minh cuối tháng 11 vừa qua, sự kiện được nhận định là cuộc chơi lớn của phim hoạt hình Việt trong năm 2025 khi có mặt nhiều tác phẩm được đầu tư công phu. “Dế Mèn: Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội” và “Trạng Quỳnh: Truyền thuyết Kim Ngưu” đồng thời được xướng tên với Bông sen Vàng dành cho phim hoạt hình xuất sắc, đánh dấu sự khởi sắc trở lại của phim hoạt hình Việt sau một thời gian dài “lép vế” trên thị trường và trên thảm đỏ vinh danh.

Sau khi “hái” Bông sen Vàng, “Dế Mèn: Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội” sẽ được Cineplus phối hợp với CGV đưa ra quốc tế. Thông tin này được nhà sản xuất Vũ Duy Nam xác nhận. Đây là tín hiệu tốt lành cho hoạt phim hình 3D chiếu rạp tại Việt Nam trong tương lai. 

Theo Phó GS.TS. Phùng Trung Nghĩa, Hiệu trưởng ICTU, phim chiếu rạp là cuộc chơi khắc nghiệt, nhưng “Dế Mèn - Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội” đã thành công. Thành công này góp phần thúc đẩy những  người làm công tác văn hoá nghệ thuật thay đổi tư duy và cách làm, tạo trào lưu khai thác kho tàng văn hoá, văn học vốn đồ sộ và ý nghĩa của Việt Nam. Tạo ra các sản phẩm giải trí đáp ứng mục tiêu tuyên truyền về ý nghĩa, tính nhân văn, giá trị của văn hoá Việt, đồng thời mang lại giá trị kinh tế, thúc đẩy sự phát triển các lĩnh vực liên quan, tiến tới một kỷ nguyên mới về công nghiệp điện ảnh.

Nghệ thuật số có thể thay đổi bản đồ sáng tạo quốc gia, khơi nguồn cảm hứng trong chiến lược phát triển công nghiệp văn hoá. Cùng với hoạt hình Việt, “Dế Mèn - Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội” khẳng định chất lượng, bản sắc. Tạo một bước ngoặt tư duy trong điện ảnh Việt với một niềm tin mạnh mẽ dành cho hoạt hình. Công nghệ và nhân lực trẻ sẽ nâng tầm điện ảnh nói riêng và nghệ thuật nói chung khi được đầu tư bài bản.

Hướng đi mới trongcho kinh tế văn hoá

Tạo hình 3D trong “Dế Mèn - Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội”.

“Dế Mèn - Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội” không chỉ là câu chuyện về hai chú Dế dũng cảm. Đó là câu chuyện của một ngành công nghiệp đang vươn mình; một thế hệ trẻ chứng minh năng lực làm chủ công nghệ, tiến tới một kỷ nguyên mới về công nghiệp điện ảnh mà ngành Giáo dục góp phần quan trọng.

Không phải tại các trung tâm điện ảnh lớn, lần đầu tiên một phim hoạt hình 3D chiếu rạp đoạt giải Bông sen Vàng lại được thực hiện từ mô hình phim trường số ở Thái Nguyên.

Phó GS.TS. Phùng Trung Nghĩa, Hiệu trưởng ICTU, cho biết thêm: Bộ phim “Dế Mèn: Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội” do Nhà trường phối hợp sản xuất không chỉ là một tác phẩm nghệ thuật, mà còn là một minh chứng cho việc ICTU có thể tích hợp công nghệ số, kỹ xảo điện ảnh, trí tuệ nhân tạo và các công cụ xử lý hậu kỳ hiện đại vào quá trình sáng tạo nội dung. Với phim trường số, chúng tôi định hướng phát triển một hệ sinh thái truyền thông số ứng dụng thực tế ảo, metaverse, AI trong sản xuất nội dung, nâng cao năng lực sáng tạo và ứng dụng công nghệ trong ngành công nghiệp nội dung số của Việt Nam như mục tiêu của Nghị quyết số 57-NQ/TW đã đề ra

ICTU đã chứng minh nơi nào cũng có thể trở thành trung tâm sản xuất nội dung số. Trường đại học có thể trở thành “studio mở”. Thành công của phim tạo ra nhiều con con đường mới, định hướng mới.

Thành công của “Dế Mèn: Cuộc phiêu lưu tới xóm Lầy Lội” Mở ra hướng đi mới trong lĩnh vực kinh tế văn hoá, kinh tế nghệ thuật. Thông qua văn hoá, nghệ thuật vừa giải quyết được bài toán tuyên truyền về văn hoá, lich sử, truyền thống tinh hoa của đất nước vừa  giải quyết được vấn để kinh tế, lợi nhuận như các nước đi trước Hàn Quốc, Nhật Bản.

ICTU kỳ vọng và có kế hoạch tiếp tục cùng các “nhà” sản xuất những bộ phim mới trên cơ sở nghiên cứu kho tàng văn hoá lịch sử Việt Nam, có dấu ấn gắn với Thái Nguyên để xây dựng sản phẩm lan toả hình ảnh, con người vùng đất Thái Nguyên đến với mọi miền đất nước, nhằm thu hút  du lịch, thu hút đầu tư, và mang lại giá trị kinh tế cho người dân Thái Nguyên, tạo động lực cơ hội để phát triển lĩnh vực văn hóa và các lĩnh vực liên quan.