Ai 'xuôi' Lam Vỹ

Qua cầu cạn bằng chiếc xe dòng sedan gầm thấp khá thuận lợi, chúng tôi như lạc vào giữa mây núi và bạt ngàn màu xanh của cây cối, ruộng đồng. Mải ngắm cảnh chẳng mấy chốc chúng tôi đã có mặt ở Lam Vỹ. Giữa độ hè oi ả, nhưng Lam Vỹ mát mẻ, đẹp như thơ. Trời xanh trong vắt, mây nhởn nhơ ngang núi.

Khung cảnh Lam Vỹ.

Bí thư Đảng ủy xã Lam Vỹ, ông Nguyễn Nam Hải cười hân hoan: Xa xôi gì đâu, chạy xe tẹo là tới. Như đọc được suy nghĩ của khách anh bảo: Chúng tôi vẫn gọi Lam Vỹ là “Thụy Sĩ của Thái Nguyên” đấy!

Theo chủ trương tinh giản, sáp nhập, anh Hải là một trong số những cán bộ lãnh đạo được tỉnh tin tưởng phân công nhiệm vụ đi cơ sở. Dù mới lên công tác ở đây, nhưng anh đã “phải lòng” và yêu mến mảnh đất này. Anh hồ hởi: Lam Vỹ trong lành mát mẻ, lại yên tĩnh, rau sạch, thực phẩm sạch, cảnh đẹp… nên rất tĩnh tâm, thêm nhiều năng lượng để làm việc.

Anh Hải cũng không ngờ Lam Vỹ lại thay đổi nhanh đến vậy. Trước đây Lam Vỹ vốn “nổi tiếng” xa xôi, đói nghèo. Vậy mà nay hoàn toàn khác, giao thông trong xã đi lại thuận tiện, người dân cũng cập nhật thông tin nhanh chóng.

Nhắc đến ngày xưa, chị Lưu Thị Dung, nhân viên y tế và dân số của xóm Văn La 1 lắc đầu: Xưa ở đây khó khăn lắm, đường thì gập ghềnh, điện thì chẳng có, chứ tính gì đến Internet. Gần 30 năm làm cán bộ dân số không biết bao nhiêu lần tôi phải đến từng bản, từng nhà để tuyên truyền thực hiện kế hoạch hóa gia đình. Do nhận thức của một bộ phận người dân còn hạn chế nên phải khéo nói và kiên trì vận động họ mới thực hiện theo. Bây giờ đường nhựa, đường bê tông sạch đẹp, tôi đi xe máy đến từng nhà. Có điện thoại thông minh nên việc tuyên truyền cũng thuận lợi, mọi thông tin vận động bà con đều thông qua các nền tảng mạng xã hội...

Gió mát rượi, đứng ở vị trí cao tôi ngẩn ngơ ngắm nhìn Lam Vỹ. Một vùng đất rộng lớn đẹp như bức tranh, hùng vĩ mà sống động, bạt ngàn sắc xanh của núi, của đồi, của mây. Hồ Nà Tấc biêng biếc trên cao ào ạt chia nước tưới tiêu cho những cánh đồng lúa, ngô vừa trồng cấy. Trên mặt suối, mặt ao những đàn vịt cổ xanh tung tăng bơi lội. Phởn chí chúng đồng thanh kêu quàng quạc xao xác cả một vùng.

Những ngôi nhà xây khang trang ngày càng nhiều ở Lam Vỹ.

Đồng chí Ma Văn Bảo, Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc, kiêm Chủ tịch Hội Nông dân xã Lam Vỹ chia sẻ: Vịt bầu cổ xanh, đặc sản nổi tiếng của Lam Vỹ đấy. Đây là giống vịt được bà con trong xã chọn nuôi từ lâu. Dù thời gian chăm sóc dài, từ 3 đến 4 tháng mới được xuất bán, nhưng bù lại thì vịt đẹp mã, thịt ngọt thơm nên người tiêu dùng rất ưa chuộng.

Được biết, giống vịt này khỏe mạnh, ít bị dịch bệnh, lại dễ chăm. Lam Vỹ có nguồn nước sạch dồi dào, tận dụng nguồn thức ăn sẵn có như ngô, khoai, sắn... Toàn xã hiện có khoảng 250 hộ nuôi vịt cổ xanh. Với mô hình từ 500 con vịt bầu cổ xanh, sau khi trừ chi phí sẽ cho thu nhập khoảng 60 triệu đồng/lứa. Nhờ nuôi giống vịt này nhiều hộ dân của xóm có cuộc sống ổn định.

Chúng tôi đến thăm các xóm như Văn La 1, Văn La 2, Bản Mới, Linh Sơn, Bình Sơn, Nà My, Nà Trú… những con đường dẫn về xóm được bê tông khiến việc đi lại rất thuận lợi, trong tầm mắt chúng tôi luôn là hình ảnh người dân miệt mài làm việc trên ruộng đồng cũng như dưới những tán rừng. Việc đưa tiến bộ khoa học kỹ thuật vào đồng ruộng đang trở thành phong trào rộng khắp. Nhiều nông sản có chất lượng cao như gạo JO2, gạo bao thai đã có chỗ đứng trên thị trường. Cơ cấu giống, đặc biệt là các giống lúa lai có năng suất cao, chất lượng tốt đã được đưa vào sản xuất.

Đường liên xã được cứng hóa, tạo thuận lợi trong đi lại, giao thương.

Cùng với trồng lúa, nuôi vịt cổ xanh, thì chăn nuôi lợn, gà, đại gia súc, trồng rừng đang là thế mạnh để phát triển kinh tế và nâng cao đời sống của người dân. Lam Vỹ. Nhiều hộ dân nơi đây thu nhập bình quân mỗi năm đạt hơn 100 triệu đồng.

Lam Vỹ đang chuyển mình, dạo một vòng quanh xã dễ thấy hàng chục hộ đang vươn lên làm giàu từ chính đồng đất quê hương. Tiêu biểu như gia đình ông Đặng Quốc Huy, xóm Linh Sơn với 300 con lợn thịt, một năm trừ chi phí ông thu về 900 triệu đồng. Nhiều gia đình có thu nhập khá từ chăn nuôi, trồng rừng như gia đình anh Ma Đình Định, xóm Nà Làng đang trồng 20ha quế và keo, gia đình anh Đặng Quốc Hưng, xóm Nà My đang nuôi 200 con lợn thịt; gia đình anh Hứa Đức Dự, xóm Làng Há đang nuôi 150 con dê…

Chị Hoàng Hồng Huế, chuyên viên Phòng Kinh tế xã tự tin: Ngày xưa khổ thế bà con vẫn còn sản xuất được. Bây giờ thời đại 4.0, điện, đường, trường, trạm đều phát triển, lại có rừng, có đồng ruộng thì phải làm giàu chứ.

Chị Huế cho biết thêm: Nhiệm kỳ 2020-2025, kinh tế của xã có nhiều khởi sắc. Thu nhập bình quân năm 2025 ước đạt 52 triệu đồng/người, vượt mục tiêu nghị quyết đề ra (mục tiêu phấn đấu đạt 37 triệu đồng/người/năm). Tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 5,46%, hộ cận nghèo còn 6%. Trên 95% hộ dân sử dụng nước hợp vệ sinh...

Vịt bầu cổ xanh một trong những sản phẩm đang được Lam Vỹ xây dựng thành OCOP.

Để Lam Vỹ phát triển bền vững, Đảng ủy, chính quyền và nhân dân xã đang xác định rất rõ một trong những mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội là khai thác tối đa tiềm năng, lợi thế sẵn có ở địa phương. Thời gian tới, Lam Vỹ tiếp tục cơ cấu lại ngành Nông nghiệp. Tập trung phát triển các sản phẩm của từng vùng, địa phương, đặc biệt là nhóm sản phẩm thế mạnh của xã, phát triển các sản phẩm OCOP cùng với việc xây dựng các vùng sản xuất hàng hóa tập trung. 

Phát triển chăn nuôi theo hướng hiện đại, hiệu quả, bền vững, trong đó giảm dần quy mô chăn nuôi nông hộ, nhỏ lẻ… Bên cạnh đó, xã phấn đấu hằng năm trồng trên 100ha rừng; tập trung trồng rừng gỗ lớn và cấp chứng chỉ quản lý rừng bền vững tại các xóm có điều kiện nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế rừng…

Đồng chí Bí thư Đảng ủy xã Nguyễn Nam Hải cho biết thêm, ngoài việc phát triển các sản phẩm nông, lâm nghiệp theo hướng an toàn, công nghệ cao, xã cũng tập trung quảng bá, chế biến và tiêu thụ sản phẩm. Thịt lợn, thịt gà, thịt vịt cổ xanh và những nông sản bản địa của Lam Vỹ chất lượng tốt nhưng làm sao để những sản phẩm này có thương hiệu, nhãn hiệu, chỉ dẫn địa lý và nằm trong các chuỗi tiêu thụ, các siêu thị lớn của cả nước đang là mục tiêu chúng tôi hướng đến. Chỉ khi xây dựng được thương hiệu cho nông sản thế mạnh thì kinh tế mới phát triển, đời sống của người dân trong xã mới được nâng cao...

Chia tay Lam Vỹ chúng tôi xuôi về trung tâm, giữa bồng bềnh mây trắng và ngút ngát rừng xanh tít tắp. Những màu sắc đặc biệt ấy như kéo dài mãi cùng những dải núi hùng vĩ. Lam Vỹ chẳng biết ai đã đặt tên mà đẹp như vùng đất này. Lên Lam Vỹ xưa, với những cung đường khó khăn, nay đã thuận lợi hơn rất nhiều, giữa thiên nhiên trong lành mà tận hưởng cảnh đẹp, cùng bao điều độc đáo đang chờ khám phá từ mảnh đất thơ mộng này.