Theo Nghị quyết 56/NQ-CP của Chính phủ ban hành phương án đơn giản hóa các thủ tục hành chính của Bộ Tài nguyên và Môi trường, nhiều thủ tục không cần thiết đã được bãi bỏ hoặc quy định cụ thể nhằm giúp người dân dễ thực hiện.
Theo đó, 7 thủ tục hành chính trong lĩnh vực địa chất và khoáng sản đã được bãi bỏ, gồm: thủ tục hồ sơ báo cáo công nhận kết quả chuyển đổi cấp trữ lượng và cấp tài nguyên khoáng sản rắn (cấp bộ và cấp tỉnh); thủ tục hồ sơ thẩm định báo cáo trình công nhận chỉ tiêu lượng (cấp bộ và cấp tỉnh); thủ tục giao nộp báo cáo địa chất (cấp bộ); thủ tục gia hạn giấy phép khai thác tận thu khoáng sản (cấp tỉnh); thủ tục trả lại giấy phép khai thác tận thu khoáng sản hoặc trả lại một phần diện tích khai thác tận thu khoáng sản (cấp tỉnh).
Trong lĩnh vực môi trường, có 2 thủ tục hành chính được bãi bỏ là thủ tục điều chỉnh sổ đăng ký chủ nguồn chất thải nguy hại và thủ tục xác nhận đăng ký bản cam kết bảo vệ môi trường bổ sung.
Lĩnh vực khí tượng thủy văn và biến đổi khí hậu cũng có 3 thủ tục được bãi bỏ, cụ thể là: thủ tục gia hạn giấy phép hoạt động báo áp thấp nhiệt đới, bão, lũ (cấp bộ); thủ tục gia hạn giấy phép hoạt động của công trình khí tượng thủy văn chuyên dùng (cấp bộ và cấp tỉnh).
Ngoài ra, có 4 thủ tục trong lĩnh vực đo đạc và bản đồ được bãi bỏ gồm: thủ tục đăng ký hoạt động đo đạc và bản đồ (cấp bộ và cấp tỉnh); thủ tục Bổ sung nội dung đăng ký hoạt động đo đạc và bản đồ (cấp bộ và cấp tỉnh).
Một điểm nổi bật trong các cải cách thủ tục hành chính của Bộ Tài nguyên và Môi trường là chú trọng đảm bảo quyền bình đẳng của tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động khoáng sản; thể hiện tại thủ tục chuyển nhượng quyền khai thác khoáng sản (cấp bộ và cấp tỉnh). Cụ thể, theo quy định mới "Đơn xin chuyển nhượng quyền khai thác khoáng sản" được thay bằng "Đơn chuyển nhượng quyền khai thác khoáng sản".
Cách thức thực hiện thủ tục hành chính cũng được quy định cụ thể là nộp hồ sơ trực tiếp hoặc gửi qua đường bưu điện. Bên cạnh đó, bổ sung quy định số lượng hồ sơ phải nộp là 1 bộ vì trong luật và các văn bản hướng dẫn chưa quy định số lượng hồ sơ phải nộp.