Để gìn giữ lá phổi xanh nơi đầu nguồn con nước, những người làm công tác quản lý, bảo vệ rừng Khu Bảo tồn thiên nhiên Thần Sa - Phượng Hoàng (Võ Nhai) đã hằng đêm cắt phiên không ngủ.
Khu Bảo tồn thiên nhiên Thần Sa - Phượng Hoàng (Võ Nhai) có 40.546,4 ha đất lâm nghiệp, 39.749,7 ha đất có rừng. Từ triệu triệu năm, rừng núi nơi đây chắt chiu, góp nước cho những dòng suối Khau Vàng, Thượng Lương, Thác Kiềm, đồng thời khai thuỷ ra bao dòng khe gom nước cho dòng sông Cầu, sông Dong.
Giải cứu rừng
Chiếc xe “u uất” của Ban Quản lý Khu Bảo tồn thiên nhiên Thần Sa - Phượng hoàng nhảy chồm chồm trên con đường liên xã từ Cúc Đường, qua Vũ Chấn vào xã Nghinh Tường. Cánh cửa trước của xe bị hỏng, kính nhiều chỗ bị rạn nứt vì những cuộc giằng co với lâm tặc. Trong xe không điều hoà, không quạt gió, chỉ có chúng tôi với hơi nóng hầm hập của trời tháng sáu. Ngồi ghế trước, anh Vũ Thế Cường, Phó Hạt Trưởng Kiểm lâm Rừng đặc dụng Thần Sa - Phượng Hoàng bắt đầu câu chuyện bằng cách giới thiệu cho chúng tôi xem từng ngọn núi Khau Nao, Lân Xá, Lân Đấy, Lân Se, nơi có những mảng rừng xanh, gỗ quý hiếm, đêm ngày lực lượng kiểm lâm luôn trong trạng thái sẵn sàng lên đường giải cứu cho cây rừng.
Bằng 1 máy cưa xăng, trong ngày, đối tượng phá rừng có thể “xẻ thịt” xong cây gỗ to bằng cả người ôm. Tôi nghĩ thế khi nhớ lại ít năm trước đây, trên dọc đường qua các xã Thượng Nung, Sảng Mộc, Thần Sa, nghe tiếng máy cưa xăng rú nhức nhối, Tiếng người hò nhau vần gỗ xuống đường vang cả góc núi. Nhưng lần trở lại này thấy im bặt tiếng cưa máy, song tôi biết cuộc chiến của đội ngũ những người giữ rừng với lâm tặc chưa từng lắng dịu. Bởi khi người dân ở rừng, chưa sống được nhờ rừng, thì rừng còn đổ ngã.
Anh Nguyễn Công Thông, Trạm Trưởng Trạm Kiểm lâm Sảng Mộc kể: Sáng 31/5, khi lực lượng của Trạm vây bắt được 1 đối tượng vận chuyển khoảng 0,1 m3 gỗ nghiến xẻ trái phép bằng xe đạp. Ngay khi đó, đối tượng lôi chai thuốc trừ sâu trong túi ra, tuyên bố sẽ uống tại chỗ nếu bị kiểm lâm tịch thu.
Anh Nguyễn Thế Vi, Trạm Trưởng Trạm Kiểm lâm Nghinh Tường thở dài: Chuyện cười ra nước mắt nhiều lắm: Khi bị bắt, đối tượng thường sử dụng thủ đoạn đánh vào lòng trắc ẩn con người, như trình bày việc cần tiền đóng học cho con, mua thuốc chữa bệnh cho mẹ già, có đối tượng khi bị truy đuổi đã vác gỗ chạy vào giữa ruộng, nếu lực lượng kiểm lâm xuống giằng co, sẽ hô hoán cán bộ kiểm lâm làm hỏng lúa. Có lần anh Nguyễn Quang Lịch, Trưởng Ban Quản lý Khu Bảo tồn thiên nhiên cùng lực lượng trong đơn vị truy bắt đối tượng vận chuyển 0,2m3 gỗ trái phép ở An Thành (Thượng Nung), sau một hồi giằng co, đối tượng hô hoán kiểm lâm đạp chân lên 2 ngôi mộ của gia đình, yêu cầu kiểm lâm phải nộp phạt 1,5 triệu đồng. Để hoàn thành nhiệm vụ, anh Lịch phải ứng tiền túi để trả, sau đó mới lập được biên bản tịch thu tang vật mang về đơn vị.
Anh Nguyễn Văn Luỹ suy tư: Năm trước, khi chúng tôi phát hiện có 3 xe máy đang trên đường vận chuyển gỗ trái phép qua địa bàn xóm Bản Trang (Nghinh Tường), mỗi xe mang 0,2m3 gỗ nghiến xẻ. Khi đang lập biên bản, gần 30 thanh niên từ các ngóc ngách ùa đến, hô hét, xông vào cướp xe, gỗ. Lực lượng kiểm lâm phải 2 lần bắn súng cảnh cáo, nhưng không cản được sự hung hãn của đối tượng, buộc 1 kiểm lâm viên bắn thẳng viên đạn cao su vào đầu gối đối tượng Trịnh Văn Được (Bản Cái), lúc đó Được đang cố tình lao vào cướp tài sản.
Súng đã nổ, đối tượng được chính lực lượng kiểm lâm đưa đi cấp cứu. Song đây cũng là một bài học cho những người đang cố tình xâm hại đến tài nguyên rừng. Năm 2011, Lực lượng kiểm lâm Rừng đặc dụng đã phát hiện, bắt giữ và xử lý vi phạm hành chính 241 vụ vi phạm lâm luật, tổng số lượng lâm sản bị tịch thu hơn 490m3 gỗ quy tròn, chủ yếu là gỗ quý hiếm nhóm II, thu 4 cưa xăng, 53 xe máy, thu nộp ngân sách Nhà nước gần 1 tỷ 390 triệu đồng.
Gỗ và phương tiện của lâm tặc bị tịch thu tại Hạt Kiểm lâm Rừng Đặc dụng Thần Sa - Phượng Hoàng.
Đặc biệt trong năm qua, lực lượng kiểm lâm đã kiên quyết phá bỏ được điểm nóng khai thác, vận chuyển gỗ trái phép ở Lũng Luông (Thượng Nung), kiên quyết thu giữ một xe công nông của đối tượng Triệu Mây. Triệu Mây người Cúc Đường, đã tự cải chế chiếc xe công nông của mình thành một phương tiện đặc biệt, lốp cuốn thêm xích, xe lắp thêm trục tời để vận chuyển gỗ từ trên núi xuống. Đồng bào người Mông trên các lũng núi của Thượng Nung, Cúc Đường, Sảng Mộc đều phải nể phục. Vì đường dốc núi đá tai mèo, chỉ duy nhất có xe của Triệu Mây “vác” được gỗ to xuống núi. Anh Lịch thở phào: Sau khi tịch thu được chiếc công nông cải chế này, tiếng máy cưa xăng trên nhiều ngọn núi im bặt, hạn chế được một lượng lớn gỗ không ra được khỏi bìa rừng.
Sang 5 tháng đầu năm nay, trên địa bàn còn xảy ra 112 vụ vi phạm lâm luật, tổng khối lượng lâm sản bị tịch thu hơn 353m3 gỗ quy tròn, tịch thu 3 cưa xăng, 46 xe máy, thu nộp ngân sách Nhà nước gần 895 triệu đồng. Điển hình như vụ việc khai thác gỗ trái phép của đối tượng Ma Văn Đình, xóm Nghinh Tác (Nghinh Tường) khai thác hơn 20m3 gỗ táu. Ngày 4/5, lực lượng kiểm lâm phối hợp với lực lượng Công an, Viện Kiểm sát huyện Võ Nhai và chính quyền địa phương khám nhà Nguyễn Thị Kỳ, xóm Đồng Đình (Vũ Chấn), lập biên bản tịch thu 1,62m3 gỗ nghiến xẻ, sử phạt Kỳ 40 triệu đồng.
Chiếc xe “u uất”già lại lồng lên, đưa chúng tôi qua từng đoạn đường bám bên triền núi đá. Bóng dáng lực lượng kiểm lâm làm “đám chim lợn” giật mình, vội bấm điện thoại cảnh báo cho đồng bọn bỏ của chạy lấy người. Anh Nguyễn Văn Lâm, cán bộ Hạt Kiểm lâm tâm sự: Để vô hiệu hoá “đám chim lợn”, anh em trong đơn vị phải cải trang, bất ngờ ập đến, bắt quả tang đối tượng, giải cứu cho rừng. Còn Vũ Thế Cường thản nhiên, kể: Đơn vị vừa có cuộc hành quân vào vùng lõi rừng đặc dụng, qua các hang Rắn, hang Gió, hang Hút và các lũng Mông Xay, Tu Lườn, bãi Miếu để truy đuổi hàng trăm người cư trú trái phép ra khỏi rừng. Nhiệm vụ của chúng tôi là giải cứu rừng đầu nguồn kịp thời trước khi bị đốn hạ.
(Còn nữa)