Nâng cao tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm xã hội

Theo cơ quan Bảo hiểm Xã hội (BHXH) tỉnh, hiện nay, khó khăn lớn nhất trong triển khai chính sách BHXH vẫn là mở rộng, phát triển đối tượng tham gia. Toàn ngành BHXH đang nỗ lực thực hiện nhiều biện pháp để hoàn thành chỉ tiêu được giao.

Cán bộ BHXH tỉnh ra quân tuyên truyền về chính sách BHXH và vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện, bảo hiểm y tế hộ gia đình tại xã Đồng Liên (TP. Thái Nguyên).

Tính đến cuối tháng 4/2023, tổng số người tham gia BHXH bắt buộc trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên là 210.046 người, giảm 167 người so với tháng trước và giảm 3.029 người so với cùng kỳ năm 2022. Số tham gia BHXH tự nguyện là 25.979 người, giảm 167 người so với tháng trước.

Bà Lò Thị Hoán, Giám đốc BHXH tỉnh, lý giải: Sở dĩ số người tham gia BHXH trong những tháng đầu năm nay giảm là do một số đơn vị, doanh nghiệp sử dụng lao động còn chậm đóng hoặc nợ đóng BHXH.

Dữ liệu của cơ quan Thuế cũng cho thấy, số lượng lao động được các đơn vị sử dụng tương đối lớn, nhưng số tham gia BHXH bắt buộc thấp hơn nhiều so với thực tế.

Trong hai năm (2021 và 2022), cơ quan BHXH tỉnh đã thực hiện rà soát được 41.811 lao động, trong đó có 9.905 người đã tham gia BHXH, còn 31.906 người không tham gia BHXH. Ngoài những đối tượng đang hưởng chế độ hưu trí, trợ cấp BHXH, nhiều trường hợp lao động ký hợp đồng khoán việc, hợp đồng thử việc, mùa vụ, hợp đồng không xác định thời hạn các doanh nghiệp chấm công dưới 14 ngày để "lách luật", tránh trách nhiệm đóng BHXH.

Còn đối với các đối tượng tham gia BHXH tự nguyện, mức đóng tăng cao hơn so với năm 2021 nên cũng ảnh hưởng không nhỏ đến việc vận động người dân tham gia. Mặt khác, sau một thời gian dài ảnh hưởng của dịch COVID-19, đời sống kinh tế gặp không ít khó khăn, nhiều người không có khả năng tham gia BHXH tự nguyện nên đã tạm dừng đóng phí.

Theo bà Lò Thị Hoán, để phấn đấu hoàn thành chỉ tiêu UBND tỉnh giao là tỷ lệ bao phủ BHXH (gồm cả BHXH tự nguyện) đạt 44% lực lượng lao động trong độ tuổi, BHXH tỉnh đã và đang phối hợp với các sở, ngành liên quan triển khai công tác thu, nộp BHXH theo quy định. Đồng thời tăng cường phối hợp trong công tác thanh, kiểm tra, giám sát việc thực hiện đóng BHXH, giải quyết các chế độ cho người lao động tại các cơ quan, đơn vị sử dụng lao động, đảm bảo đóng đủ số người, số tiền, đôn đốc thu nợ đọng, xử lý nghiêm các vi phạm quy định của Luật BHXH.

Đối với các doanh nghiệp lớn, đặc biệt doanh nghiệp FDI, BHXH tỉnh phối hợp chặt chẽ với Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh và các ngành liên quan rà soát, nắm bắt thông tin đơn vị mới thành lập, tình hình hoạt động của các doanh nghiệp, việc sử dụng lao động, xác định đúng đối tượng thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc. Từ đó, kịp thời hướng dẫn, đôn đốc các đơn vị, doanh nghiệp tham gia đóng BHXH cho người lao động.

Đối với BHXH tự nguyện, BHXH tỉnh triển khai đồng bộ các giải pháp, như: hướng dẫn chính quyền các xã, phường, thị trấn phối hợp với tổ chức dịch vụ thu BHXH tuyên truyền trực tiếp đến người dân; thông qua các trưởng thôn, xóm, tổ dân phố “đi từng ngõ, gõ từng nhà” để rà soát các đối tượng tiềm năng, đối tượng chưa tham gia tuyên truyền, vận động họ tham gia BHXH tự nguyện.

Liên quan đến chỉ tiêu bao phủ BHXH, tại Hội nghị Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT trong tháng 3 vừa qua, đồng chí Đặng Xuân Trường, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT, BHTN của tỉnh, khẳng định: Việc mở rộng, phát triển người tham gia BHXH, BHYT hiện nay gặp khó khăn nhưng chỉ tiêu UBND tỉnh đưa ra cho ngành chức năng và các địa phương vẫn phải hoàn thành.

Đồng chí Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh yêu cầu các huyện, thành phố cần vận dụng, tranh thủ các nguồn lực để hỗ trợ mua BHXH, BHYT cho các đối tượng chính sách. Đồng thời, đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân về mục đích, ý nghĩa của việc tham gia BHXH tự nguyện để họ đồng thuận tham gia.