Cảnh báo tác hại từ thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử

Bên cạnh các sản phẩm thuốc lá điếu, xì gà, thuốc lá sợi (thuốc lào) đang được quản lý theo quy định của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá, giới trẻ đang có xu hướng hút thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Nhiều thanh thiếu niên cho rằng, hút hai loại thuốc lá này chỉ để nhả khói cho vui và dùng để cai nghiện thuốc lá điếu truyền thống. Song trên thực tế, thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng có tác hại khôn lường, ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe con người.

Cán bộ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Thái Nguyên tuyên truyền, tư vấn tác hại của thuốc lá đối với bệnh nhân nội khoa sử dụng thuốc lá.

Thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng là những sản phẩm xuất hiện khoảng chục năm gần đây. Nhiều nghiên cứu bước đầu đã chỉ ra hậu quả đối với sức khỏe của việc sử dụng và tiếp xúc thụ động với khói của các sản phẩm này. Thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng là sản phẩm có hại đối với sức khỏe như thuốc lá điếu thông thường và cũng là sản phẩm gây nghiện.

Có con đang tuổi trưởng thành, ông Nguyễn Anh Tuấn, phường Thịnh Đán (TP. Thái Nguyên) cho biết: Hiện nay, xu thế thanh thiếu niên sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng ngày càng nhiều. Bởi thanh thiếu nhiên thường thích khám phá, tò mò, muốn thử nghiệm cái mới, do đặc tính của lứa tuổi; hơn nữa, giới trẻ cũng dễ bị cuốn theo các trào lưu của xã hội.

Thuốc lá điện tử, thuốc lá làm nóng là những sản phẩm khiến thanh thiếu niên bắt đầu nghiện nicotine sớm và gây tác hại đến sức khỏe, để lại hậu quả khôn lường. Tôi thường xuyên khuyên bảo con trai mình không sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và các loại thuốc lá khác... - Ông Nguyễn Anh Tuấn

Thuốc lá điện tử có chứa nicotin là một hóa chất, chất gây nghiện cao, gây tăng nhịp tim, co thắt mạch máu ở tim, tăng mạch và huyết áp; nicotin còn ảnh hưởng đến sự phát triển và di căn của khối u và có khả năng thúc đẩy, hình thành các khối u, đồng thời gia tăng sự đề kháng của khối u với hóa trị và xạ trị. Ngoài ra, thuốc lá điện tử còn chứa các chất hóa khác như dung môi (propylene glycol, glycerine thực vật), hương liệu, chất dẫn nicotin và kim loại.

Để che giấu độ gắt của nicotin làm cho sản phẩm dễ chịu hơn, dễ hít vào hơn và tạo mùi vị hấp dẫn, thu hút người sử dụng, các nhà sản xuất thuốc lá điện tử còn sử dụng nhiều loại hương liệu có mùi vị như: Bạc hà, táo, cam, chanh... Thuốc lá điện tử sử dụng nhiều hương liệu, hóa chất phối trộn nhiều loại thành phần khác nhau; tạo ra các hóa chất độc hại giống như thuốc lá, kèm theo các phụ gia hương liệu và kim loại nặng. Những chất này có thể gây hại cho sức khỏe, ngoài các tác hại sẵn có của nicotin trong sản phẩm.

Học sinh Trường THCS Ký Phú (Đại Từ) tích cực tuyên truyền phòng, chống tác hại của thuốc lá.

Thuốc lá nung nóng là sản phẩm sử dụng thiết bị điện tử để nung nóng điếu thuốc đến nhiệt độ đủ để tạo ra sol khí có thể hít vào, có chứa nicotine (chất gây nghiện cao và các hóa chất khác), các chất phụ gia không phải thuốc lá và thường có nhiều hương vị. Thuốc lá nung nóng tạo ra các chất khí độc hại, có nhiều chất độc giống như trong khói thuốc lá điếu thông thường; nồng độ một số hóa chất thấp hơn trong thuốc lá điếu thông thường, nhưng nồng độ một số hóa chất lại cao hơn...

Khói thuốc nung nóng không những gây hại cho người hút mà còn cả người xung quanh, do hút thuốc thụ động. Vì thuốc lá làm nóng chứa nicotine là chất gây nghiện mạnh, có hại cho sức khỏe, đặc biệt đối với trẻ em, phụ nữ có thai... Phơi nhiễm các chất có trong thuốc lá làm nóng có thể gây ung thư phổi, mũi, thực quản, gan, tuyến tụy và cổ tử cung; làm giảm việc cung cấp oxy tới tim, làm tăng nguy cơ gây bệnh tim, đột quỵ...

Theo ông Nguyễn Ngọc Minh, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Thái Nguyên: Hút thuốc lá điện tử, thuốc lá nóng rất có hại cho sức khỏe, ảnh hưởng hầu hết đến các cơ quan trong cơ thể. Tác hại của thuốc lá rất lớn đối với người sử dụng và người xung quanh. Mỗi năm, Việt Nam có khoảng 40 nghìn người tử vong vì các bệnh liên quan đến thuốc lá.

Hiện, 45,3% số người trưởng thành là nam giới hút thuốc lá, nghĩa là bình quân 2 người có 1 người hút thuốc lá; khoảng 53,3% người không hút thuốc lá bị phơi nhiễm khói thuốc lá trong gia đình, 36,8% người không hút thuốc lá làm việc trong những tòa nhà bị phơi nhiễm khói thuốc lá... - Ông Nguyễn Ngọc Minh

Với thực tế trên, các chuyên gia, bác sĩ khuyến cáo, cần thông tin rộng rãi đến cộng đồng tác hại của việc nghiện chất nicotine và sự nguy hại sức khỏe đối với người sử dụng thuốc lá; có chính sách đồng bộ để bảo vệ thanh thiếu niên, giới trẻ trước nguy cơ sử dụng thuốc lá. Mới đây, tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV đã thông qua quyết định cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, vận chuyển và sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, cũng như các chất gây nghiện, có hại cho sức khỏe từ năm 2025. Đây là một quyết định quan trọng được xã hội hoan nghênh và ủng hộ mạnh mẽ, nhằm ngăn chặn hiệu quả thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng...