Mở rộng sàng lọc, nâng cao chất lượng dân số

Tùng Lâm 09:07, 22/12/2025

Thực hiện Chương trình mở rộng tầm soát, chẩn đoán, điều trị trước sinh và sơ sinh giai đoạn 2021-2025, tỉnh Thái Nguyên đặt mục tiêu phát triển mạnh mạng lưới cung cấp dịch vụ tư vấn, khám sức khỏe tiền hôn nhân; sàng lọc trước sinh và sơ sinh. Đây là nhiệm vụ nhiều thách thức, song với cách làm bài bản, Thái Nguyên đã triển khai đạt những kết quả tích cực.

Siêu âm chẩn đoán hình ảnh thai nhi trước sinh tại Bệnh viện A Thái Nguyên.
Siêu âm chẩn đoán hình ảnh thai nhi trước sinh tại Bệnh viện A Thái Nguyên.

Khám sức khỏe tiền hôn nhân là việc khám tổng quát các vấn đề liên quan đến sức khỏe sinh sản của cả nam và nữ, giúp các cặp đôi yên tâm hơn khi bước vào cuộc sống hôn nhân và chủ động trong kế hoạch làm cha mẹ.

Trong khi đó, sàng lọc trước sinh và sơ sinh có vai trò quan trọng trong việc phát hiện sớm các bất thường bẩm sinh, tạo điều kiện để trẻ được chẩn đoán, can thiệp và điều trị kịp thời ngay từ giai đoạn bào thai hoặc sau khi chào đời. Qua đó giúp trẻ sinh ra và phát triển bình thường, hạn chế những hậu quả nặng nề do bệnh tật gây ra.

Để người dân dễ dàng tiếp cận các dịch vụ này, giai đoạn 2021-2025, tỉnh Thái Nguyên đã đẩy mạnh phát triển mạng lưới cung cấp dịch vụ trên địa bàn.

Đến nay, mạng lưới từng bước được củng cố và mở rộng, bao gồm cả khu vực y tế công lập và ngoài công lập. Hệ thống cơ sở y tế tham gia cung cấp dịch vụ được triển khai ở nhiều tuyến, từ Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên, Bệnh viện A Thái Nguyên đến các trung tâm y tế, trạm y tế và một số cơ sở y tế tư nhân.

Nhiều cơ sở y tế tuyến tỉnh và trung tâm y tế đã từng bước ứng dụng các kỹ thuật chuyên môn trong sàng lọc trước sinh và sơ sinh theo đúng hướng dẫn của Bộ Y tế. Chất lượng dịch vụ được nâng cao thông qua công tác kiểm tra, giám sát định kỳ.

Chị Vũ Thị Nhung, tổ 90, phường Phan Đình Phùng, cho biết: Tôi kết hôn gần một năm và đang mang thai ở tháng thứ 5. Với mạng lưới cơ sở cung cấp dịch vụ ngày càng đa dạng, việc khám sức khỏe tiền hôn nhân và sàng lọc trước sinh trở nên thuận tiện, dễ tiếp cận hơn.

Cùng với phát triển mạng lưới dịch vụ, công tác nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ y tế được quan tâm triển khai.

Bà Tiêu Thị Vân Hạnh, Phó Giám đốc Sở Y tế, cho hay: Sở Y tế đã tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng về tư vấn, vận động và quản lý đối tượng sử dụng các gói dịch vụ khám sức khỏe tiền hôn nhân, sàng lọc trước sinh và sơ sinh cho cán bộ y tế, cán bộ dân số tại các trung tâm y tế và trạm y tế. Đồng thời, thường xuyên cử cán bộ tham gia các khóa đào tạo chuyên sâu về siêu âm trước sinh, kỹ thuật lấy mẫu máu gót chân sàng lọc sơ sinh do tuyến Trung ương tổ chức.

Nhiều cơ sở y tế trong tỉnh đã thực khám sàng lọc sơ sinh cho trẻ.
Nhiều cơ sở y tế trong tỉnh đã thực khám sàng lọc sơ sinh cho trẻ.

Trong giai đoạn 2021-2025, Thái Nguyên đã xây dựng và hoàn thiện Trung tâm sàng lọc, chẩn đoán trước sinh và sơ sinh khu vực miền núi phía Bắc tại Bệnh viện A Thái Nguyên.

Trung tâm từng bước triển khai các dịch vụ chẩn đoán trước sinh và sàng lọc sơ sinh, đáp ứng nhu cầu khám, sàng lọc của người dân trong tỉnh và các địa phương lân cận, góp phần nâng cao chất lượng dân số và bảo đảm an sinh xã hội.

Tuy nhiên, việc phát triển mạng lưới cung cấp dịch vụ tại tuyến cơ sở vẫn còn nhiều khó khăn. Phần lớn trạm y tế xã chưa đáp ứng đầy đủ điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị và nhân lực để triển khai các kỹ thuật sàng lọc chuyên sâu.

Đối với khu vực ngoài công lập, dù đã có một số cơ sở y tế tư nhân tham gia cung cấp dịch vụ, song mức độ tham gia chưa đồng đều; việc liên kết, phối hợp và chia sẻ dữ liệu chuyên môn với hệ thống y tế công lập còn hạn chế.

Trước thực tế đó, giai đoạn 2026-2030, Thái Nguyên dự kiến tiếp tục đầu tư nâng cấp cơ sở vật chất, trang thiết bị cho các đơn vị thực hiện dịch vụ sàng lọc, từng bước mở rộng triển khai ngay từ tuyến y tế xã, phường.

Đồng thời, khuyến khích mở rộng cung cấp dịch vụ tại khu vực y tế tư nhân, bảo đảm quản lý chất lượng đồng bộ. Trọng tâm là tiếp tục nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ dân số, y tế thôn bản và nhân viên kỹ thuật, nhằm thực hiện hiệu quả chương trình, góp phần nâng cao chất lượng dân số trong tình hình mới.