Chủ động khám sức khỏe tiền hôn nhân: Cần phá vỡ “phòng tuyến” của giới trẻ

Khám sức khỏe tiền hôn nhân là khám tổng quát về vấn đề sức khỏe sinh sản của cả nam và nữ. Qua đó giúp đôi trẻ yên tâm hơn cho cuộc sống hôn nhân và kế hoạch làm cha mẹ trong tương lai.

Khám sức khỏe tiền hôn nhân tại Bệnh viện A Thái Nguyên.

Dù vậy, hiện nay khám sức khỏe tiền hôn nhân ở Thái Nguyên chưa được giới trẻ quan tâm. Hằng năm, chỉ có hơn 10% cặp nam, nữa thanh niên được khám, tư vấn sức khỏe trước khi kết hôn. 6 tháng qua, trên địa bàn tỉnh chỉ có 502/3.851 cặp nam/nữ thanh niên khám sức khỏe tiền hôn nhân.

Bà Hồ Thị Thanh Thủy, Chi cục trưởng Chi cục Dân số, KHHGĐ tỉnh, nói: Khám sức khỏe tiền hôn nhân là một hoạt động thiết thực giúp nhiều bạn trẻ có cơ hội tiếp cận kiến thức về chăm sóc sức khỏe tiền hôn nhân, góp phần nâng cao chất lượng dân số tại địa phương.

Từ năm 2021, Thái Nguyên đã triển khai Chương trình mở rộng tầm soát, chẩn đoán, điều trị một số bệnh, tật trước sinh và sơ sinh cho các đối tượng đến năm 2030 nhằm nâng cao tỷ lệ nam, nữ thanh niên trên địa bàn tỉnh được tư vấn, khám sức khỏe trước khi kết hôn, góp phần nâng cao chất lượng dân số.

Theo đó, thời gian qua, Bệnh viện A Thái Nguyên đã phối hợp với Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình tỉnh thực hiện tư vấn, khám sức khỏe tiền hôn nhân miễn phí cho các cặp nam, nữ trước khi kết hôn.

Ngoài ra, Trung tâm Y tế TP. Thái Nguyên cũng triển khai phòng khám sức khỏe tiền hôn nhân miễn phí cho các đôi trẻ có nhu cầu trên địa bàn… Bác sĩ Phan Bích Hòa, Phó Giám đốc Trung tâm Y tế TP. Thái Nguyên, cho biết: Chúng tôi khám miễn phí sức khỏe tổng quát, siêu âm miễn phí cho các cặp đôi đến đây. Khi đến với phòng khám, các bạn trẻ đều được đội ngũ y, bác sĩ khám, tư vấn về sức khỏe rất tỉ mỉ.

Sau một thời gian triển khai cho thấy, số cặp nam, nữ đến các cơ sở y tế nêu trên để khám sức khỏe tiền hôn nhân đã tăng hơn so với 2 năm trước. Trung bình mỗi năm, Bệnh viện A Thái Nguyên tiếp đón khoảng 40-50 cặp; Trung tâm Y tế TP. Thái Nguyên tiếp đón trên dưới 20 cặp… Theo đó, một bộ phận giới trẻ đã có nhận thức đúng đắn về vấn đề này.

Chị Nguyễn Thị Hường, phường Đắc Sơn (TP. Phổ Yên), cho hay: Chuẩn bị kết hôn nên tôi cùng chồng sắp cưới đến Bệnh viện A Thái Nguyên khám sức khỏe tiền hôn nhân để kiểm tra sức khỏe của cả hai người, nhờ bác sĩ tư vấn những kiến thức về sức khỏe sinh sản. Qua đó giúp chúng tôi có sự chuẩn bị tốt nhất khi bước vào cuộc sống hôn nhân và sinh con…

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, số cặp nam, nữ chủ động đi khám sức khỏe tiền hôn nhân ở Thái Nguyên còn rất khiêm tốn. Một bộ phận người dân chưa thấy tầm quan trọng của vấn đề này.

Qua các con số do ngành Y tế cung cấp, chúng tôi được biết, 5 năm trở lại đây, chưa năm nào Thái Nguyên hoàn thành chỉ tiêu khám sức khỏe tiền hôn nhân. 2022 được coi là năm có số cặp nam, nữa thanh niên đi khám sức khỏe tiền hôn nhân cao, chiếm trên 14% nhưng vẫn thấp hơn gần 6% so với chỉ tiêu kế hoạch đề ra.

Lý giải về tình trạng này, ông Đỗ Trọng Vũ, Phó Giám đốc Sở Y tế, cho rằng: Nguyên nhân chủ yếu vẫn là do nhận thức của thanh niên về vấn đề này con thấp. Hơn nữa, đa phần lớp trẻ thường ngại, ít chịu chia sẻ chuyện “khó nói”, chưa nói đến khám sức khỏe.

Thực tế cho thấy, để phá vỡ “phòng tuyến” của lớp trẻ Thái Nguyên về vấn đề này không phải là chuyện dễ dàng, nhất là khi tâm lý của người chuẩn bị lập gia đình không ai muốn “lạy ông tôi ở bụi này”.

Bởi vậy, nhằm nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc khám sức khỏe tiền hôn nhân, thời gian tới, các cấp, ngành chức năng của tỉnh cần tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền theo kiểu “mưa dầm thấm lâu” ngay từ cơ sở.

Đối tượng tiếp cận tuyên truyền cũng nên được mở rộng đến trẻ vị thành niên để các em sớm nhận thức được tầm quan trọng của việc khám sức khỏe tiền hôn nhân. Kéo theo đó, hình thức, nội dung tuyên truyền cũng cần được thực hiện một cách phong phú qua các buổi nói chuyên chuyên đề, trực tiếp tại hộ gia đình, nhà trường…

Bên cạnh đẩy mạnh công tác tuyên truyền thì để nâng cao chỉ tiêu về số cặp nam, nữ khám tiền hôn nhân, thời gian tới, ngành Y tế Thái Nguyên tiếp tục triển khai các hoạt động, dịch vụ liên quan đến công tác đào tạo, mua sắm trang thiết bị để thực hiện dịch vụ khám sức khoẻ tiền hôn nhân tại các cơ sở y tế.

Cùng với đó là mở rộng khả năng tiếp cận của người dân với các dịch vụ có chất lượng trong khám, tư vấn sức khỏe cho thanh niên trong độ tuổi kết hôn; ứng dụng phần mềm tích hợp quản lý dịch vụ khám sức khỏe trước khi kế hôn…

Khám và tư vấn sức khoẻ tiền hôn nhân không chỉ góp phần bảo đảm hôn nhân bền vững, từng bước nâng cao chất lượng dân số mà còn giúp nâng cao kiến thức, kỹ năng chăm sóc sức khỏe sinh sản cho các bạn trẻ. Bởi vậy, bên cạnh sự nỗ lực của các cấp, ngành cũng cần sự chủ động, tích cực của mỗi người dân, nhất là các đối tượng nằm trong độ tuổi kết hôn…