Ẩn họa từ thuốc lá điện tử

Thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đang thâm nhập và được sử dụng ngày càng nhiều. Trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên, tình trạng sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng cũng đang diễn biến phức tạp và gia tăng ở lứa tuổi trẻ.

Rất nhiều loại thuốc lá điện tử được bán trên mạng xã hội.

Tại một số khu vực của thành phố Thái Nguyên, nơi tập trung nhiều cửa hàng, quán cà phê, không khó để bắt gặp hình ảnh những bạn trẻ ngồi tụ tập và kèm theo đó là những chiếc Vape - thuốc lá điện tử. Thuốc lá điện tử đang dần được nhiều người sử dụng hơn thuốc lá truyền thống bởi nó tạo ra khói giả bằng cách làm nóng tinh dầu bằng pin, tạo ra mùi thơm của hương liệu.

Nhiều người cho rằng thuốc lá điện tử không độc vì không có một số chất độc hại có trong thuốc lá thông thường. Khói thuốc lá cũng là khói giả nên sẽ không gây hại với những người xung quanh.

Một trong những nguyên nhân các bạn trẻ thích hút thuốc lá điện tử là do tâm lý dễ bị thu hút bởi những điều mới lạ và muốn thử nghiệm. Thuốc lá điện tử cũng rất dễ mua trên mạng xã hội với nhiều chủng loại. Thoạt nhìn, thuốc lá điện tử được thiết kế kiểu dáng giống đồ dùng như bút, thỏi son, đồ chơi, có nhiều tính năng phát sáng, nghe nhạc… với hương vị hấp dẫn, tạo trào lưu và phong cách hướng đến giới trẻ.

Nhiều người nghĩ hút thuốc lá điện tử không có hại, tuy nhiên không ít người sau một thời gian sử dụng đã phải nhập viện để điều trị những chứng bệnh do thuốc lá điện tử gây ra. Bệnh nhân H.V.H (sinh năm 2000, sống tại TP. Thái Nguyên, đang điều trị tại Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên) cho biết: Bạn bè em có khá nhiều bạn hút, cả nam lẫn nữ, khi học tập căng thẳng thì em đã nghe theo các bạn sử dụng thuốc lá điện tử và nghĩ nó vô hại. Sau khi sử dụng, em thấy tinh thần phấn chấn hơn, tuy nhiên một thời gian em bắt đầu ho. Tình trạng này ngày càng nặng, kèm thêm triệu chứng mất ngủ nên bố mẹ đã đưa em vào bệnh viện để khám và điều trị.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng: Hút thuốc lá điện tử vẫn gây nghiện và có hại. Thậm chí nếu đem so sánh thuốc lá điện tử với thuốc lá điếu truyền thống thì nguy cơ bị ung thư do thuốc lá điện tử gây ra cao gấp 15 lần. Thuốc lá điện tử còn chứa nicotine - chất gây nghiện được đưa vào nhằm tạo ra sự sảng khoái, hưng phấn. Sử dụng thuốc lá điện tử trong thời gian dài có thể gây nghiện cho người dùng.

Đầu năm 2024, ở nước ta hiện đã phát hiện 2 ca lâm sàng nghi ngờ tổn thương phổi cấp do sủ dụng thuốc lá điện tử. Bộ Y tế đang đề xuất cấm toàn bộ sản phẩm thuốc lá điện tử vì có hại cho sức khỏe.

Theo thống kê của Bộ Y tế, trong năm 2023 có 1.224 trường hợp nhập viện do sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Đáng chú ý, có 27 em dưới 16 tuổi, 44 ca trong nhóm 16-18 tuổi. Hiện có khoảng 20.000 loại hương liệu được sử dụng trong các sản phẩm thuốc lá điện tử, trong đó có rất nhiều loại hương liệu độc hại và chưa được đánh giá toàn diện về mức độ gây hại đối với sức khỏe. 

Bác sĩ chuyên khoa II Chu Thị Thu Lan, Trưởng Khoa Nội hô hấp, Bệnh viện Trung ương Thái Nguyên, cho biết: Trong thuốc lá điện tử có chứa nicotine và nhiều chất phụ gia khác, ngoài việc có thể gây ảnh hưởng thần kinh như loạn thần, ảo giác, kích động, còn có nguy cơ gây ung thư, tổn thương phổi. Đối với lứa tuổi học sinh, sinh viên, khi cơ thể đang trong giai đoạn phát triển, thuốc lá điện tử tác động trực tiếp tới não bộ, gây suy giảm chú ý và tập trung, thay đổi tính cách, hành động thất thường, ảnh hưởng lớn tới trí nhớ và khả năng học tập, sức khỏe. Việc điều trị sẽ bớt khó khăn và ít tốn kém hơn khi các rối loạn tâm thần được phát hiện sớm, ngăn chặn kịp thời, tránh để xảy ra những hệ lụy đáng tiếc.

Để ngăn chặn tác hại của thuốc lá điện tử trong giới trẻ cần có sự phối hợp đồng bộ giữa gia đình, nhà trường và xã hội, phát huy tinh thần trách nhiệm trong việc giáo dục định hướng đẩy lùi tình trạng hút thuốc lá trong lứa tuổi học đường. Từ đó giúp học sinh nâng cao ý thức bảo vệ sức khỏe của bản thân và những người xung quanh.