Dấu ấn phát triển quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ

Vượt qua khoảng cách về địa lý, quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ sau 28 năm thiết lập tiếp tục phát triển tích cực, toàn diện với nhiều thành tựu ấn tượng. Theo tinh thần gác lại quá khứ, vượt qua khác biệt, phát huy tương đồng, hướng tới tương lai, quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam-Hoa Kỳ không ngừng được củng cố và mở rộng, phục vụ lợi ích của nhân dân hai nước, vì hòa bình, thịnh vượng tại khu vực và trên thế giới.

Lễ hồi hương hài cốt quân nhân Hoa Kỳ mất tích trong chiến tranh ở Việt Nam. (Ảnh BỘ NGOẠI GIAO)

Bình thường hóa quan hệ ngoại giao cách đây 28 năm, Việt Nam và Hoa Kỳ có chặng đường hợp tác, với nhiều nỗ lực vun đắp và xây dựng lòng tin, cùng hướng về phía trước. Đặc biệt, 10 năm qua, từ khi hai nước thiết lập quan hệ Đối tác toàn diện (năm 2013), lòng tin được củng cố và tăng cường mạnh mẽ, góp phần đưa quan hệ hai nước tiếp đà phát triển hiệu quả, trên cả bình diện song phương, khu vực và quốc tế, phù hợp nguyện vọng của nhân dân hai nước.

Các lĩnh vực ưu tiên hợp tác giữa Việt Nam và Hoa Kỳ đều có những bước phát triển mạnh mẽ. Hai nước duy trì các hoạt động tiếp xúc, trao đổi đoàn. Trong cuộc điện đàm cấp cao tháng 3/2023, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden nhất trí thúc đẩy, phát triển, làm sâu sắc hơn quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ, vì lợi ích của hai nước, hòa bình, hợp tác và phát triển.

Cùng với quan hệ chính trị tốt đẹp, quan hệ kinh tế-thương mại Việt Nam-Hoa Kỳ được coi là lĩnh vực hợp tác thành công nhất. Hiện Hoa Kỳ là một trong những đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam, là thị trường xuất khẩu đầu tiên của Việt Nam vượt mốc 100 tỷ USD. Nhiều năm qua, Hoa Kỳ luôn là một trong những đối tác có đầu tư lớn nhất tại Việt Nam, với gần 1.150 dự án đang hoạt động, tổng vốn đầu tư đăng ký hơn 10,3 tỷ USD. Việt Nam đã vươn lên vị trí đối tác thương mại lớn thứ 7 của Hoa Kỳ trên toàn thế giới; đầu tư của các doanh nghiệp Việt Nam vào Hoa Kỳ dần lớn mạnh.

Hợp tác quốc phòng-an ninh giữa Việt Nam và Hoa Kỳ duy trì đà phát triển. Hợp tác nhân đạo, khắc phục hậu quả chiến tranh tiếp tục là ưu tiên và đạt nhiều kết quả cụ thể. Hoa Kỳ tiếp tục tăng ngân sách cho dự án tẩy độc sân bay Biên Hòa, hỗ trợ người khuyết tật ở các vùng bị nhiễm độc dioxin. Các cơ quan Việt Nam đã phối hợp cùng phía Hoa Kỳ tìm kiếm, xác định và trao trả hài cốt của quân nhân Hoa Kỳ mất tích. Hợp tác giáo dục gần đây đạt nhiều bước tiến tích cực, với nỗ lực thúc đẩy chuyển giao công nghệ, trong khi hợp tác y tế và phục hồi kinh tế-xã hội sau đại dịch Covid-19 tiếp tục là điểm sáng trong quan hệ hai nước, nhất là trong việc hỗ trợ lẫn nhau về trang thiết bị y tế, tiếp cận vắc-xin, chia sẻ kinh nghiệm phòng chống dịch và bảo hộ công dân.

Khẳng định sẵn sàng hợp tác với các đối tác quốc tế trong việc tăng cường hữu nghị và đối thoại, củng cố hòa bình, thúc đẩy phát triển, đề cao luật pháp quốc tế và ứng phó thách thức chung, Việt Nam tiếp tục phối hợp cùng Hoa Kỳ và các đối tác thúc đẩy hòa bình, hợp tác tại khu vực và trên thế giới. Hai bên tăng cường phối hợp tại các diễn đàn khu vực, như ASEAN, APEC… và các vấn đề toàn cầu. Trong bối cảnh tình hình thế giới có nhiều biến động, hai nước vẫn duy trì và mở rộng cơ hội hợp tác trong các lĩnh vực mới, như: Chống biến đổi khí hậu, chuyển đổi số, kinh tế xanh, an ninh lương thực…

Bổ sung cho nhận định Việt Nam và Hoa Kỳ đã đạt được rất nhiều thành tựu hợp tác mà cách đây gần 30 năm ít ai hình dung được, Đại sứ Việt Nam tại Hoa Kỳ Nguyễn Quốc Dũng nhấn mạnh: Khi đánh giá về quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ, nhiều người dùng từ “kỳ diệu”. Song, phải khẳng định rằng, những “trái ngọt” mà hai nước có được không phải do may mắn, hay ngẫu nhiên. Đó là kết quả của cả quá trình nỗ lực bền bỉ của các thế hệ lãnh đạo và nhân dân hai nước.

Về những yếu tố thúc đẩy quan hệ Việt Nam-Hoa Kỳ, Đại sứ Nguyễn Quốc Dũng phân tích, sự phát triển của hợp tác thật sự mang lại lợi ích chung, đáp ứng nguyện vọng của nhân dân, vì hòa bình và phát triển của cả hai quốc gia và của khu vực. Thêm yếu tố quan trọng nữa là cách hai nước ứng xử với nhau, đó là: Sự tôn trọng, nhất là tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và thể chế chính trị của nhau; là sự chân thành và thiện chí hợp tác, tìm kiếm sự hiểu biết để giải quyết những khác biệt; đi vào cụ thể từng lĩnh vực, cũng sẽ thấy những yếu tố động lực riêng.

Nhìn lại những thành tựu trong 10 năm quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam-Hoa Kỳ, hai bên bày tỏ vui mừng về mối quan hệ năng động ngày càng phát triển. Vừa qua, trong lời chúc gửi đến Chính phủ và nhân dân Việt Nam nhân dịp 78 năm Quốc khánh Việt Nam, Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ Antony Blinken khẳng định, Hoa Kỳ ủng hộ một nước Việt Nam hùng mạnh, thịnh vượng, độc lập và tự cường. Chính phủ Hoa Kỳ trân trọng mối quan hệ đối tác mà Chính phủ, người dân hai nước đã cùng nhau vun đắp và mong muốn tăng cường hợp tác hơn nữa, nhất là trong các lĩnh vực nhằm thúc đẩy mục tiêu chung về một khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương thịnh vượng, cởi mở, kiên cường và hòa bình.