Kiên cố hóa công trình thủy lợi phục vụ sản xuất

Trên địa bàn huyện Đồng Hỷ có 94 công trình thủy lợi, trong đó huyện quản lý 82 công trình, tỉnh quản lý 12 công trình. Những năm qua, huyện đã huy động các nguồn lực, lồng ghép nhiều chương trình, dự án đầu tư xây mới, sửa chữa, nâng cấp các công trình thủy lợi, cơ bản đáp ứng tốt nhu cầu tưới tiêu cho hơn 2.600ha lúa, 1.700ha hoa màu và gần 4.000ha chè trên địa bàn.

Cải tạo, nâng cấp công trình thủy lợi: Đáp ứng sản xuất, phòng chống thiên tai

Hồ chứa nước Vân Hán đảm bảo nước tưới phục vụ hơn 300ha đất sản xuất nông nghiệp của xã Văn Hán và một số địa bàn lân cận.

Hồ chứa nước Vân Hán là một trong những công trình thủy lợi lớn của huyện Đồng Hỷ. Sau khi được UBND tỉnh phê duyệt phương án đầu tư, năm 2017, công trình được triển khai xây dựng, gồm các hạng mục chính là đắp đập, xây tràn xả lũ, nhà điều hành, đường ven hồ và hệ thống kênh mương…, với tổng mức đầu tư 90 tỷ đồng. Đến nay, công trình đã được hoàn thành và đưa vào sử dụng, đảm bảo nước tưới phục vụ sản xuất cho hơn 300ha đất nông nghiệp của xã Văn Hán và một số địa bàn lân cận. 

Ông Lường Văn Hoan, Phó Chủ tịch UBND xã Văn Hán, cho biết: Công trình được hoàn thành đã chấm dứt tình trạng "đồng ruộng khô khát" ở địa phương. Hồ Vân Hán hiện đã được tích nước và dẫn nước tưới cho 120ha lúa hai vụ, 50ha cây trồng vụ đông, 70ha chè, cây ăn quả, phục vụ nước sinh hoạt cho người dân và chăn nuôi. Ngoài ra, công trình còn đóng vai trò cải tạo môi trường sinh thái, cắt lũ.

Còn tại xã Hóa Trung, năm 2021, công trình kiên cố hóa hệ thống kênh mương nội đồng xóm Làng Lậm và xóm Trung Thần với tổng mức đầu tư gần 1,9 tỷ đồng đã được hoàn thành. Công trình gồm 3 tuyến kênh mương ở 2 xóm Làng Lậm và Trung Thần, với tổng chiều dài trên 1.500m, kết cấu bê tông cốt thép, có cửa chia nước vào kênh nhánh và cửa tiêu nước dọc kênh, đảm bảo cung cấp nước tưới cho 85ha lúa của 2 xóm.

Ông Trần Đức Long, Trưởng xóm Trung Thần, cho hay: Việc kiên cố hóa hệ thống công trình thủy lợi không chỉ giảm chi phí điện bơm nước, tiết kiệm nguồn nước tưới, tránh thất thoát gây lãng phí cho người dân, mà bà con còn chủ động được sản xuất trong từng mùa vụ.

Theo thống kê, trong 10 năm 2010-2020, toàn huyện Đồng Hỷ đã kiên cố hóa được gần 45km kênh mương nội đồng; xây mới, sửa chữa, nâng cấp 43 công trình thủy lợi, với tổng nguồn vốn đầu tư trên 40 tỷ đồng. Riêng 3 năm 2020-2022, huyện được đầu tư hơn 30,7 tỷ đồng để xây dựng, sửa chữa, nâng cấp 20 công trình thủy lợi, kiên cố hóa 23,5km kênh mương nội đồng.

Tiêu biểu như một số công trình: Sửa chữa kênh mương xóm Kim Cương, xã Cây Thị; kênh mương, trạm bơm Tân Yên, xã Hòa Bình; sửa chữa đập dâng và kênh mương xóm Hồng Phong, xã Tân Long; kênh mương xóm Cao Phong, xã Hợp Tiến; sửa chữa kênh mương nội đồng xã Minh Lập; sửa chữa đập dâng đội 1, đội 3, xóm Mỏ Sắt, xã Hợp Tiến...

Sau khi các công trình thủy lợi được đưa vào khai thác đã giúp bà con nông dân tăng hệ số sử dụng đất. Nhờ thuận nguồn nước, ngoài cấy 2 vụ lúa, người dân còn thâm canh tăng vụ với nhiều loại cây trồng có giá trị kinh tế cao, như rau màu, hoa… Đặc biệt, nhờ chủ động được nguồn nước tưới nên trên địa bàn huyện đã hình thành một số vùng sản xuất lúa tập trung, cánh đồng lớn ở các xã Minh Lập, Nam Hòa, Hóa Trung…

Cũng nhờ có các công trình thủy lợi nên tại một số vùng chè nổi tiếng của huyện như Minh Lập, Văn Hán, thị trấn Sông Cầu…, bà con đã tập trung sản xuất chè vụ đông, nâng số lứa thu hoạch từ 6 lên 8 lứa/năm.

Ngoài ra, tại nhiều địa phương trong huyện, bà con đã tận dụng hệ thống thủy lợi để mở rộng diện tích cây ăn quả và nhiều loại cây trồng có giá trị kinh tế khác. Từ đó góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm và giá trị gia tăng của các sản phẩm nông nghiệp.

Tuy nhiên, khảo sát cho thấy, hệ thống thủy lợi mới chỉ phục vụ được một phần trong sản xuất nông nghiệp, do các yếu tố liên quan đến địa hình, nguồn nước; một số công trình được đầu tư xây dựng từ lâu nhưng kinh phí tu sửa, mở rộng còn hạn hẹp...

Trước thực tế đó, theo bà Nguyễn Thị Hà, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Đồng Hỷ: Thời gian tới, Phòng Nông nghiệp và PTNT sẽ tiếp tục đẩy mạnh công tác phối hợp tuyên truyền, vận động nhằm nâng cao nhận thức của người dân cùng tham gia bảo vệ, duy tu các công trình thủy lợi; phối hợp với các địa phương tiến hành rà soát, kịp thời tham mưu nâng cấp, sửa chữa, hoàn thiện hệ thống thủy lợi trên địa bàn, đảm bảo cung cấp đủ nước cho các cánh đồng nhằm nâng cao sản lượng trên một đơn vị diện tích đất canh tác...