Cần tiếp tục hỗ trợ nhân lực cho hợp tác xã

Những năm qua, thực hiện Đề án phát triển kinh tế tập thể (KTTT), tỉnh đã có nhiều chính sách hỗ trợ các hợp tác xã (HTX). Trong đó, việc thu hút, đưa lao động trẻ có trình độ về làm việc tại các HTX được xem là một trong những giải pháp tiếp sức cho các HTX hoạt động ổn định, hiệu quả. Tuy nhiên chính sách đang tạm dừng và chưa triển khai hỗ trợ mới cho các HTX.

Chị Nguyễn Thị Quỳnh Hoa có trình độ đại học, là lao động trẻ được thu hút về làm nhân viên kinh doanh của HTX Chăn nuôi xanh (TP. Sông Công) từ năm 2018.

Ông Nguyễn Văn Dũng, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, thông tin: Ngày 15/12/2014, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 2261/QĐ-TTg về việc phê duyệt Chương trình hỗ trợ phát triển HTX giai đoạn 2015-2020, trong đó có nội dung “Nghiên cứu thí điểm mô hình đưa cán bộ trẻ tốt nghiệp cao đẳng, đại học làm việc ở HTX có thời hạn để tạo nguồn cán bộ lãnh đạo, quản lý”. Nội dung này đã được tỉnh triển khai tại Đề án phát triển KTTT tỉnh giai đoạn 2017- 2020; HĐND tỉnh thông qua Đề án tại Nghị quyết số 07/2017/NQ-HĐND ngày 21/7/2017. Để thực hiện đúng và phát huy hiệu quả chính sách trên, những năm qua, chúng tôi đều phối hợp với UBND các huyện, thành phố và các cơ quan chuyên môn đề xuất, thẩm định hiệu quả hoạt động của các HTX cũng như bằng cấp, năng lực của người được thu hút để hỗ trợ theo đúng tiêu chí và nhu cầu của các HTX.

Là HTX được hưởng chính sách này, ông Lê Văn Sinh, Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc HTX Dịch vụ sản xuất nông, lâm nghiệp Liên Sơn (xã Sơn Cẩm, TP. Thái Nguyên), cho biết: HTX thành lập cách đây gần 50 năm, hiện có trên 1.200 thành viên. HTX hoạt động chủ yếu cung cấp các dịch vụ sản xuất nông nghiệp và tín dụng nội bộ. Thời gian đầu, kế toán của chúng tôi là thành viên cao tuổi và chỉ tốt nghiệp THCS. Trước yêu cầu từ thực tiễn, HTX đã phải tuyển thêm kế toán có trình độ cao đẳng, đại học. Tuy nhiên, do còn khó khăn nên mức lương HTX chi trả cho kế toán không cao, nên phải nhiều lần tuyển kế toán mới. Trong 3 năm (2019-2021), HTX được hưởng chính sách thu hút nhân lực, được Nhà nước hỗ trợ chi phí trả lương cho kế toán với tổng kinh phí gần gần 151 triệu đồng. Nhờ đó, số tiền lẽ ra phải trả cho kế toán thì nay HTX dùng để tái đầu tư. Cuối năm 2022, HTX đã dành 1,6 tỷ đồng xây dựng thêm xưởng chế biến chè, mở thêm ngành nghề sản xuất chè. 

Không riêng HTX Dịch vụ sản xuất nông, lâm nghiệp Liên Sơn, chúng tôi được biết, tính đến hết năm 2022, toàn tỉnh Thái Nguyên có 38 tổ chức KTTT được hỗ trợ chi trả tiền lương cho 40 lao động trẻ (gồm 38 người trình độ đại học, 2 người trình độ cao đẳng) với tổng kinh phí 4,89 tỷ đồng.

Các lao động làm việc ở những vị trí như kế toán, phát triển thị trường, kỹ sư trồng trọt, chăn nuôi... Sau một thời gian triển khai cho thấy, việc hỗ trợ đưa lao động trẻ về làm việc tại các tổ chức KTTT đã tạo điều kiện khuyến khích, thu hút sinh viên đã tốt nghiệp về làm việc có thời hạn tại các HTX, từ đó các lao động có cơ hội thể hiện, phát huy năng lực, tâm huyết để gắn bó làm việc lâu dài tại các HTX, góp phần phát triển kinh tế tại địa phương.

Bên cạnh đó, chính sách đã tác động tích cực vào việc nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh của các đơn vị được hỗ trợ, điều này thể hiện qua các chỉ số đánh giá năm 2022 đều tăng đáng kể so với năm 2018. Cụ thể như: Số lượng thành viên của các HTX được hỗ trợ tăng 14,11%; số lượng lao động tăng 25,82%; vốn hoạt động bình quân tăng 17,12%; giá trị tài sản bình quân tăng 60,95%; doanh thu bình quân tăng 21,87%; lợi nhuận bình quân tăng 13,05%; thu nhập người lao động tăng 35,26%.

Hiệu quả thiết thực là vậy song trong giai đoạn 2021-2022, chính sách này phải tạm dừng và chưa triển khai hỗ trợ mới cho các HTX. Nguyên nhân là cuối năm 2021, Bộ Tài chính ban hành Thông tư số 124/2021/TT-BTC về việc hướng dẫn cơ chế tài chính, quản lý, sử dụng kinh phí Chương trình hỗ trợ phát triển KTTT, HTX giai đoạn 2021-2025, có quy định: “Mức chi cụ thể phải được Hội đồng nhân dân cấp tỉnh quyết định phù hợp với khả năng cân đối của địa phương”.

Do vậy, các cơ quan chuyên môn của tỉnh đã tham mưu, xây dựng dự thảo Nghị quyết về chính sách hỗ trợ đưa lao động trẻ về làm việc tại tổ chức KTTT đến năm 2025 trình HĐND tỉnh trong Kỳ họp thứ 13.

Ông Nguyễn Văn Dũng, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, cho biết thêm: Theo thống kê sơ bộ, hiện nay, trong tổng số 695 HTX trên địa bàn tỉnh thì có khoảng 49% HTX hoạt động không hiệu quả, dưới mức khá; có 16,5% HTX có cán bộ quản lý trình độ từ cao đẳng trở lên. Do vậy, các HTX rất cần được tỉnh tiếp tục quan tâm hỗ trợ, tiếp sức bằng nhiều hình thức, nhất là về nguồn nhân lực.