Mua bán sổ bảo hiểm xã hội là hành vi trục lợi bất chính

Sổ bảo hiểm xã hội (BHXH) được xem là "của để dành" của người lao động (NLĐ) khi về già. Tuy nhiên, lợi dụng tình hình nhiều NLĐ bị mất việc làm sau dịch COVID-19, hoạt động mua bán, cầm cố sổ BHXH tái xuất hiện thông qua các hội, nhóm trên mạng xã hội Facebook.

Người lao động không nên tham gia mua - bán, cầm cố sổ bảo hiểm xã hội để đảm bảo quyền lợi cho mình. Trong ảnh: Người lao động làm việc tại công trường thi công cầu Huống Thượng (TP. Thái Nguyên).

Những ngày đầu năm 2023, vào mạng xã hội Facebook, gõ từ khóa “cầm, thanh lý sổ BHXH”, không ít fanpage, tài khoản liên quan đến hoạt động mua - bán sổ BHXH xuất hiện công khai, với hàng loạt quảng cáo như “hỗ trợ thanh lý BHXH trước thời hạn”, “nhận cầm sổ BHXH lãi suất thấp”…

Thời gian gần đây, BHXH Việt Nam cũng nhận được phản ánh về một số trường hợp NLĐ và các hội, nhóm quảng cáo mua - bán, cầm cố sổ BHXH trên mạng xã hội Facebook. Trước thông tin trên, ngày 5/5/2023, Trung tâm Truyền thông BHXH Việt Nam đã có công văn (kèm danh sách đường link dẫn đến các trang/nhóm Facebook lập ra với mục đích mua, thu gom sổ BHXH của NLĐ để trục lợi) gửi Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao (Bộ Công an) và đề nghị đơn vị này vào cuộc, hỗ trợ xử lý nghiêm các hoạt động nói trên trên môi trường Internet.

Bên cạnh đó, nhằm góp phần ngăn chặn tình trạng này, BHXH Việt Nam chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố tiếp tục tăng cường kiểm soát để phát hiện dấu hiệu trục lợi từ việc thu gom, mua - bán sổ BHXH, như: Khi tiếp nhận hồ sơ đề nghị giải quyết hưởng BHXH một lần của NLĐ, cán bộ BHXH phải kiểm soát, đối chiếu dữ liệu trên hệ thống với thông tin trên sổ BHXH và đơn đề nghị, đảm bảo các thông tin của người hưởng thống nhất; kiểm tra tính pháp lý của giấy ủy quyền hoặc hợp đồng ủy quyền; kiểm tra, đối chiếu đảm bảo đủ điều kiện giải quyết hưởng BHXH một lần, các giấy tờ tùy thân của người nhận kết quả giải quyết hưởng BHXH một lần theo đúng quy định hiện hành; đảm bảo trả hồ sơ, trả tiền đúng cho NLĐ hoặc người được ủy quyền hợp pháp…

Trên thực tế, BHXH là chính sách nhân văn của Đảng và Nhà nước, là trụ cột chính trong hệ thống an sinh xã hội nhằm bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của NLĐ khi bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc qua đời...

Theo quy định của pháp luật hiện hành, sổ BHXH được cấp và giao cho từng NLĐ giữ để theo dõi việc đóng, hưởng các chế độ BHXH gắn với nhân thân từng NLĐ và là cơ sở để giải quyết các chế độ BHXH, bảo hiểm thất nghiệp. Đặc biệt, khi đủ điều kiện, NLĐ sẽ được hưởng chế độ hưu trí và được cấp thẻ bảo hiểm y tế để chăm sóc sức khỏe khi về già.

Trước thực trạng mua bán, cầm cố sổ BHXH trên mạng xã hội, BHXH Việt Nam cũng cảnh báo tới người dân, NLĐ cần nêu cao cảnh giác hơn nữa để không bị lôi kéo, xúi giục và tham gia mua bán, cầm cố sổ BHXH. Qua đó đảm bảo quyền lợi an sinh chính đáng cho chính bản thân mình. Đồng thời, kịp thời phát hiện, chủ động tố giác các hành vi vi phạm liên quan đến lĩnh vực này với cơ quan Công an để xử lý theo quy định.