Khám phá thực phẩm của tương lai

Vừa được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Phi vật thể của Nhân loại, ẩm thực truyền thống Italy đang đối mặt với một đối thủ bất ngờ: các sản phẩm bánh ngọt giàu dinh dưỡng được phát triển từ tế bào thực vật nuôi cấy trong phòng thí nghiệm.

Máy in thực phẩm 3D đang hoạt động.

Sáng kiến này nằm trong khuôn khổ dự án Nutri3D do Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và Môi trường quốc gia Italy (ENEA) triển khai, phối hợp với các đối tác công nghiệp EltHub và Rigoni di Asiago. Các nhà nghiên cứu đã tạo ra nhiều nguyên mẫu thực phẩm, từ thanh ăn nhẹ đến những sản phẩm cao cấp như “hạt ngọc mật ong”, được chế biến từ vật liệu thực vật nuôi cấy và phần dư thừa từ quá trình chế biến trái cây.

Bà Silvia Massa, Trưởng phòng thí nghiệm Nông nghiệp 4.0 của ENEA, cho biết: “Trong bối cảnh diện tích đất canh tác ngày càng thu hẹp và chất lượng đất suy giảm, khi biến đổi khí hậu buộc chúng ta phải tìm kiếm những phương thức thay thế để tiếp tục sản xuất thực phẩm có nguồn gốc thực vật. Mục tiêu cốt lõi là xây dựng các hệ thống giúp chúng ta vẫn có thể tạo ra những loại thực phẩm quen thuộc, dù trong những điều kiện hoàn toàn khác”.

“Mục tiêu của chúng tôi là canh tác ngoài môi trường tự nhiên, canh tác trong phòng thí nghiệm trên các giá thể nhân tạo. Ở đây, chúng ta thấy những cây non được nuôi trồng trên lớp gel mô phỏng đất. Tuy nhiên, ý tưởng mang tính tiên phong hơn nữa, và cũng là mục tiêu lớn hơn, không phải là trồng cả cây, mà là nuôi cấy các tế bào của cây”, bà Massa nói thêm.

Thực tế, một số quốc gia Bắc Âu đã đi trước trong lĩnh vực này. Phần Lan từng phát triển các loại hỗn hợp trái cây từ nuôi cấy tế bào, trong khi các nhà khoa học tại Thụy Sĩ tạo ra hương vị tương tự cacao. Tuy nhiên, theo bà Massa, người Italy mang đến yếu tố sáng tạo riêng, khi kết hợp thực phẩm tế bào với phụ phẩm thu gom từ ngành nông nghiệp, qua đó “khép kín vòng tuần hoàn” và tạo ra những cấu trúc thực phẩm hoàn toàn mới.

Giám đốc Ermanno Petricca tại phòng nghiên cứu của EltHub ở vùng Abruzzo, miền Nam Italy.

Tại phòng nghiên cứu của EltHub ở vùng Abruzzo, các “mực in” có nguồn gốc thực vật của ENEA được tạo hình bằng máy in thực phẩm 3D. Theo Giám đốc EltHub Ermanno Petricca, nguyên mẫu này đã hoàn thiện vào tháng 7 và có khả năng sản xuất bánh ngọt từ phụ phẩm trái cây, đồng thời giữ lại tối đa giá trị dinh dưỡng.

Ông Petricca nói: “Về cơ bản, có hai hướng tiếp cận. Thứ nhất, nếu xét trong bối cảnh không gian, đây có thể coi là ‘trái cây dành cho phi hành gia’ – những người rõ ràng không thể mang theo trái cây tươi lên tàu, nhưng với một máy in 3D như thế này, họ vẫn có thể bổ sung các giá trị dinh dưỡng của trái cây tươi. Còn trên Trái Đất, chúng ta có thể nghĩ tới những người gặp khó khăn trong chế độ ăn uống, với họ việc ăn trái cây không hề dễ dàng. Ở đây, dưới hình thức hấp dẫn và bắt mắt như một thanh sô-cô-la, thực tế vẫn có thể đưa vào đầy đủ các đặc tính dinh dưỡng vốn có trong trái cây.”

Bước tiếp theo của dự án là đưa sản phẩm ra thị trường. Khảo sát của ENEA cho thấy 59% người được hỏi sẵn sàng thử các loại thực phẩm mới này.