Phòng ngừa lừa đảo trên không gian mạng

Lừa đảo trực tuyến là vấn đề nổi cộm đang nhận được nhiều sự quan tâm của toàn xã hội. Các đối tượng xấu đã lợi dụng những tiện ích do công nghệ thông tin mang lại để thực hiện nhiều vụ đánh cắp thông tin cá nhân, lừa đảo chiếm đoạt tài sản...

	Nhận diện đúng để tránh các chiêu thức lừa đảo qua mạng
	Cảnh báo tình trạng giả danh bác sĩ gọi điện cho người bệnh để lừa đảo

"5 không" khi giao dịch trên không gian mạng. Nguồn: Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông)

Việt Nam thuộc nhóm quốc gia có tỷ lệ người dân sử dụng mạng xã hội cao trên thế giới. Các nền tảng mạng xã hội có lượng người sử dụng lớn tại Việt Nam gồm: Facebook, Youtube, TikTok, Zalo… đang là môi trường để các đối tượng xấu lợi dụng lừa đảo nhằm chiếm đoạt tài sản, cũng như phát tán tin giả, thông tin xấu độc.

Theo Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông), có 3 nhóm lừa đảo chính là: Nhóm giả mạo thương hiệu; nhóm chiếm đoạt tài khoản và các hình thức kết hợp khác. Các hình thức lừa đảo đang diễn ra trên không gian mạng gồm: Lừa đảo "combo du lịch giá rẻ"; lừa đảo cuộc gọi video Deepfake, Deepvoice; lừa đảo "khóa SIM" vì chưa chuẩn hóa thuê bao; giả mạo biên lai chuyển tiền thành công; giả danh giáo viên/nhân viên y tế thông báo người thân đang cấp cứu; giả danh các công ty tài chính, ngân hàng; cài cắm ứng dụng, link quảng cáo cờ bạc, cá độ, tín dụng đen; giả mạo trang thông tin điện tử, cơ quan, doanh nghiệp; lừa đảo SMS Brandname, phát tán tin nhắn giả mạo; lừa đảo đầu tư chứng khoán, tiền ảo, đa cấp; lừa đảo tuyển cộng tác viên online; giả danh cơ quan Công an, Viện Kiểm sát, Tòa án gọi điện lừa đảo; đánh cắp thông tin căn cước công dân đi vay nợ tín dụng; lừa đảo chuyển nhầm tiền vào tài khoản ngân hàng; lừa đảo dịch vụ lấy lại tiền khi đã bị lừa...

Cảnh báo các hình thức lừa đảo phổ biến trên không gian mạng. Nguồn: TTXVN

Tại Thái Nguyên, theo thống kê của Công an tỉnh, 6 tháng đầu năm 2023, cơ quan chức năng đã khởi tố 1 vụ, 10 bị can về tội “Sử dụng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt  tài sản”; 1 vụ, 2 bị can về tội “Xâm nhập trái phép vào mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử của người khác”; 6 bị can về tội “Đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông”.

Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền, phòng ngừa các loại tội phạm lợi dụng công nghệ cao để lừa đảo chiếm đoạt tài sản được các cơ quan báo chí, các sở, ngành, địa phương chú trọng triển khai thực hiện với nhiều hình thức. Tuy nhiên, do một bộ phận người dân còn chưa nhận diện rõ các hành vi, đối tượng lừa đảo nên dẫn đến mất cảnh giác.

Trên thực tế, đối với mỗi nhóm đối tượng ở độ tuổi khác nhau, kẻ xấu thường thực hiện những hình thức dẫn dụ khác nhau, nhưng mục tiêu chung là lấy lòng tin, đánh cắp thông tin của người dùng, sau đó chiếm đoạt tài sản.

Mới đây, phát biểu tại Hội nghị sơ kết công tác thông tin và truyền thông 6 tháng đầu năm, được Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức, ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin điện tử, cho hay: Trong 6 tháng đầu năm, tỷ lệ ngăn chặn, gỡ bỏ thông tin xấu độc trên không gian mạng đạt tỷ lệ cao nhất từ trước đến nay, với 90%. Trong đó, riêng Facebook đã gỡ 484 fanpage quảng cáo game cờ bạc, đổi thưởng.

Để nhận diện và phòng ngừa lừa đảo trực tuyến, Cục An toàn thông tin cũng đưa ra khuyến cáo “5 không” khi giao dịch trên không gian mạng và những dấu hiệu nhận biết, cách phòng tránh bị lừa đảo.

Sở Thông tin và Truyền thông Thái Nguyên đã có văn bản hướng dẫn các sở, ngành, địa phương, cơ quan báo chí trên địa bàn tỉnh tích cực tham gia chiến dịch “Tháng hành động tuyên truyền về nhận diện và phòng chống lừa đảo trực tuyến” được triển khai từ ngày 23/6 đến 23/7/2023. Qua đó góp phần tạo dựng không gian mạng Việt Nam an toàn, thúc đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số một cách bền vững.