Điểm tựa cho người hết tuổi lao động

Nhiều người lao động (NLĐ) tự do biết lo xa, chủ động dành một khoản tiền nhỏ tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) tự nguyện, tạo nguồn tài chính ổn định, chắc chắn, để khi hết tuổi lao động, sức khỏe hạn chế, họ không phải cực nhọc mưu sinh. Bởi họ được cơ quan BHXH chi trả tiền lương hưu hằng tháng, hỗ trợ về BHYT. Khi “nhắm mắt xuôi tay”, người thân của họ được nhận tiền trợ cấp mai táng.

Hằng năm, Bảo hiểm Xã hội tỉnh phối hợp tổ chức ra quân tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện và bảo hiểm y tế gia đình.

Chỉ khi hết tuổi lao động, nhiều người mới thấm thía về hiệu quả của các chính sách an sinh xã hội của Nhà nước, trong đó có chính sách BHXH tự nguyện. Đây là một chính sách nhân văn được ngành BHXH Việt Nam triển khai trên toàn quốc từ năm 2008. Sau 16 năm triển khai, người dân Thái Nguyên không còn xa lạ, nghi hoặc về lợi ích khi tham gia loại hình bảo hiểm này.

Trò chuyện với chúng tôi, bà Đỗ Thị Lý, ở tổ 13, phường Phú Xá (TP. Thái Nguyên), cho biết: Là lao động tự do, nhờ tham gia BHXH tự nguyện đầy đủ nên tôi có một điểm tựa tài chính chắc chắn. Từ 3 năm nay, tôi được nhận lương hưu hằng tháng nên rất thoải mái tư tưởng vì mình tự chủ được về tài chính, không phải phiền đến con cháu.

Bà Lý là một trong số hơn 1.140 NLĐ tự do trên địa bàn tỉnh đang được hưởng chế độ hưu trí nhờ tham gia BHXH tự nguyện. Nhiều người trong số họ từng là lao động tự do, hoặc đã làm việc trong cơ quan nhà nước, doanh nghiệp, HTX, có thời gian tham gia BHXH bắt buộc, nhưng vì một lý do nào đó nên đã thôi làm việc, song vẫn tự nguyện đóng nối BHXH. Khi đủ tuổi nghỉ hưu, họ đều đặn được nhận tiền lương hưu hằng tháng.

Đương nhiên, số tiền lương hưu được hưởng phụ thuộc vào mức đóng và thời gian tham gia BHXH tự nguyện của từng NLĐ. Ông Đỗ Văn Ninh, ở tổ 15, phường Quang Trung (TP. Thái Nguyên), cho biết: Trước đây, tôi công tác tại Công ty Lâm nghiệp Bắc Thái. Do đơn vị giải thể nên có 2 phương án cho NLĐ chúng tôi lựa chọn: Nhận tiền trợ cấp một lần hoặc tiếp tục tự nguyện tham gia đóng BHXH. Một số người đã chọn phương án đầu để lấy vốn liếng buôn bán, hoặc chăn nuôi, thì nay “tay làm hàm nhai”. Còn tôi tiếp tục tham gia BHXH tự nguyện và được lĩnh lương hưu từ 7 năm nay.

Theo quy định của BHXH Việt Nam: Mọi công dân Việt Nam từ đủ 15 tuổi trở lên, không thuộc đối tượng đóng BHXH bắt buộc, đều có quyền tham gia BHXH tự nguyện. Điểm ưu việt của chính sách này đối với NLĐ tự do khi tham gia BHXH tự nguyện là được Nhà nước hỗ trợ kinh phí đóng góp hằng tháng, với các mức hỗ trợ: 30% cho NLĐ thuộc hộ nghèo; 25% cho NLĐ thuộc hộ cận nghèo; 10% cho các đối tượng còn lại.

Theo đó, tính ở mức tham gia thấp nhất, NLĐ thuộc hộ nghèo đóng 231.000 đồng/tháng; hộ cận nghèo đóng 247.500 đồng/tháng; các đối tượng khác đóng 297.000 đồng/tháng.

Những năm gần đây, trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên ngày càng có nhiều người dân tham gia BHXH tự nguyện. Nếu như năm 2022, toàn tỉnh có trên 27.440 người tham gia, thì năm 2023 có trên 33.560 người (tăng 6.120 trường hợp). Năm 2024, tính đến hết tháng 9, toàn tỉnh có gần 30.460 người tham gia BHXH tự nguyện, đạt gần 70% chỉ tiêu kế hoạch.

Các huyện, thành phố tiếp tục có nhiều người tham gia BHXH tự nguyện gồm: Huyện Định Hóa có trên 3.600 người, đạt gần 76% kế hoạch được giao; TP. Phổ Yên có trên 5.730 người, đạt trên 84%; huyện Phú Bình có trên 2.460 người, đạt gần 61%...

Đó là những con số thể hiện rõ vai trò, trách nhiệm, năng lực, uy tín của ngành BHXH tỉnh trong lĩnh vực này, đồng thời cho thấy nhận thức của người dân về những lợi ích mà BHXH tự nguyện đem lại đã và đang được nâng lên.

Ông Vũ Đức Hòa, ở tổ 6, phường Trung Thành (TP. Thái Nguyên), cho biết: Sau nhiều năm tham gia đóng BHXH tự nguyện, tôi đã có sổ hưu từ 5 năm nay.

Còn bà Tạ Thị Khánh Hà, ở tổ 6, phường Tân Lập (TP. Thái Nguyên), chia sẻ: Công việc của tôi trước đây bị “đứt gánh giữa đường”. Tôi đã cân nhắc rất nhiều rồi đi đến quyết định đóng nối BHXH tự nguyện. Nay thấy mình đã có quyết định sáng suốt, hiện tôi đang được hưởng lương hưu như bao cán bộ hưu trí khác…

Trong thời đại công nghệ số, việc tham gia BHXH tự nguyện cũng trở nên đơn giản, thuận tiện hơn trước rất nhiều. Ngoài hình thức truyền thống là trực tiếp nộp hồ sơ, đóng tiền BHXH tự nguyện theo quy định tại tổ chức dịch vụ được ủy quyền thu, hiện nay những người tham gia còn có thể thực hiện bằng hình thức trực tuyến, không cần trực tiếp đến cơ quan BHXH, không mất thời gian đi lại… Từ năm 2023 đến cuối tháng 9-2024, trên địa bàn tỉnh đã có gần 5.000 người đóng BHXH tự nguyện thông qua hình thực trực tuyến.