Thông tư 33/2017/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường quy định việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) sẽ ghi tên các thành viên trong gia đình có chung quyền sử dụng đất. Đề nghị Tòa soạn cho biết, quy định này được hiểu thế nào cho đúng và liệu có tăng thêm giấy tờ, thủ tục trong quá trình cấp sổ đỏ?
Trả lời:
Thông tư 33/2017/TT-BTNMT quy định chi tiết Nghị định số 01/2017/NĐ-CP ngày 6-1-2017 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai sửa đổi, bổ sung một số điều của các thông tư hướng dẫn thi hành Luật Đất đai do Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường ký ban hành ngày 29-9-2017 và áp dụng từ ngày 5-12-2017.
Đây là điểm mới trong quy định của pháp luật về đất đai, nhằm bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp cho từng cá nhân nếu người đó có quyền sử dụng đất trong hộ gia đình. Theo quy định, với những trường hợp Nhà nước giao đất cho hộ gia đình không thu tiền như giao đất nông nghiệp cho hộ gia đình, cho các thành viên trong hộ gia đình thì đó là tài sản chung của hộ gia đình. Tuy nhiên, khi cấp sổ đỏ theo quy định trước đây chỉ ghi tên của chủ hộ gia đình trên sổ đỏ. Ví dụ, một gia đình có bốn người được giao đất sản xuất nông nghiệp, tức là cả bốn người đều có quyền sử dụng đất bình đẳng, nhưng trên sổ đỏ trước đây chỉ ghi tên chủ hộ. Việc này dẫn tới thực tế, những người có quyền sử dụng đất đã được Nhà nước giao nhưng không được pháp luật công nhận có quyền trên sổ đỏ. Vì vậy, Luật Đất đai 2013 mới quy định thành viên nào trong hộ gia đình có quyền sử dụng đất cũng đều được ghi tên trên sổ đỏ để bảo đảm quyền cho các thành viên.
Liên quan đến việc này, Thông tư 33/2017/TT-BTNMT đưa ra hai phương án cho người dân lựa chọn:
Phương án thứ nhất: Các thành viên trong hộ gia đình có thể cử một người đại diện đứng tên trên sổ đỏ. Với phương án này, trên sổ đỏ ghi tên người đại diện cho hộ gia đình, chứ không phải ghi như trước kia là hộ ông (hộ bà). Việc này nhằm ngăn ngừa trường hợp lợi dụng việc được ghi tên riêng trên sổ đỏ để tự ý chuyển nhượng, làm mất quyền lợi của các thành viên khác có chung quyền sử dụng đất.
Phương án thứ hai: Nếu các thành viên có chung quyền sử dụng đất trong hộ gia đình đều muốn ghi tên trên sổ đỏ thì sẽ ghi tên tất cả trên sổ đỏ. Tuy nhiên, với phương án này, thông tư đã quy định cụ thể về cách thức thực hiện để không phát sinh thủ tục. Ví dụ, nếu ghi tên bốn thành viên trong gia đình trên sổ đỏ thì không phải cả bốn người đều phải đi làm thủ tục, mà chỉ cần một người và khi đi mang theo giấy tờ của những người khác là được.