Trở lại xã Hà Châu, huyện Phú Bình những ngày này cảm nhận đầu tiên của chúng tôi là sự thay da đổi thịt từng ngày của vùng đất nơi đây. Con đường dẫn từ UBND xã đến các xóm được trải bê tông phẳng phiu, tạo điều kiện cho người dân đi lại, giao thương buôn bán thuận lợi. Hệ thống trường học, trạm y tế, nhà văn hóa, điện… được đầu tư xây dựng khang trang, sạch, đẹp theo chuẩn xã nông thôn mới (NTM).
Dẫn chúng tôi đi dọc con đường bê tông liên xóm, đồng chí Hoàng Xuân Luyện, Bí thư Đảng ủy xã tự hào: Trong quá trình xây dựng NTM, cấp ủy, chính quyền địa phương xác định nếu thực hiện tốt chương trình này sẽ mang lại nguồn lợi lớn cho nhân dân. Vì thế, phải lấy sức dân để lo cho dân. Trong tổng số nguồn vốn huy động xây dựng NTM của xã trong 2 năm 2015, 2016 là trên 15,2 tỷ đồng, thì có tới trên 10,7 tỷ đồng do nhân dân đóng góp bằng tiền, vật tư, ngày công lao động, hiến đất… Do thực hiện tốt công tác tuyên truyền, người dân đã hiểu chủ trương của Đảng và Nhà nước thực hiện chương trình xây dựng NTM chính là làm những công việc lo cho cuộc sống của người dân ngày một tốt lên. Vì thế, xã đã kích cầu, huy động tốt nội lực trong dân để đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng. Nhiều gia đình tự nguyện tháo dỡ tài sản trên đất để hiến mở rộng đường giao thông, kênh mương, nhà văn hóa. Đặc biệt, nhiều con em của địa phương đang công tác ở mọi miền Tổ quốc đã gửi tiền về quê ủng hộ xây dựng các công trình phúc lợi.
Nhờ vậy, nếu như năm 2011, Hà Châu chỉ đạt 6 tiêu chí trong bộ tiêu chí xây dựng NTM thì đến năm 2015 đã nâng lên 17 tiêu chí và cuối năm 2016, xã đã cán đích đạt chuẩn NTM với việc hoàn thành 19/19 tiêu chí. Cụ thể như: tiêu chí giao thông toàn xã có 30,567km đường trục xã, liên xã, thôn, xóm thì đến nay đã có gần 80% được đổ nhựa, bê tông; tiêu chí thủy lợi, 85,72% được xây dựng kiên cố (8,878m); tiêu chí trường học cả 3 trường mầm non, tiểu học, THCS đều đạt chuẩn quốc gia… Xã đã hình thành nhiều mô hình sản xuất có hiệu quả như: mô hình trồng táo Đào vàng, mô hình chăn nuôi gia súc, gia cầm, mô hình trồng lúa lai… đời sống vật chất và tinh thần của người dân ngày càng được nâng lên.
Đúng như những gì mà Bí thư Đảng ủy xã Hà Châu chia sẻ, khi chúng tôi xuống các xóm khảo sát thực tế mới thấy việc huy động sức dân trong xây dựng NTM ở Hà Châu là rất lớn. Bí thư Chi bộ xóm Đông, anh Tạ Văn Bính hồ hởi khoe: Toàn bộ 100% tuyến đường của xóm dài trên 3 km được đổ bê tông rộng từ 2-3m với tổng kinh phí trên 600 triệu đồng, trong đó có 2 km Nhà nước hỗ trợ 40% bằng xi măng còn lại toàn bộ đều do sức dân đóng góp. Nhà văn hóa tổng kinh phí đầu tư gần 500 triệu đồng, Nhà nước hỗ trợ 100 triệu đồng, mỗi hộ dân trong xóm đóng góp 2,5 triệu đồng xây dựng khang trang hiện đại. Ngoài ra, con em địa phương công tác, xây dựng gia đình ở nơi khác cũng ủng hộ bằng tiền, các trang thiết bị trong nhà văn hóa. Tất cả những việc mà xóm làm đều được bàn bạc công khai, dân chủ, tất cả sức dân đều phục vụ lại nhân dân, vì thế bà con phấn khởi. Vì thế, xóm có việc gì huy động đều rất thuận lợi.
Đi dọc tuyến đường nội xóm Đông điều chúng tôi cảm nhận đầu tiên là không khí rất trong lành. Các gia đình đều xây dựng nhà khang trang, sạch sẽ. Dọc tuyến đường có hệ thống bóng điện thắp sáng, tạo điều kiện cho người dân đi lại thuận tiện vào buổi tối. Mỗi tuyến đều gắn biển của chi hội cựu chiến binh, phụ nữ, nông dân, đoàn thanh niên… tự quản. Trung bình cứ 2 hộ dân đầu tư xây dựng chung 1 lò đốt rác thải. Các loại rác thải sinh hoạt được thu gom cẩn thận để đốt. Những loại rác nào không thể đốt được thì được vận chuyển đến nơi xử lý theo quy định. Đến thăm nhà văn hóa, chúng tôi càng ngạc nhiên hơn ở một xóm thuần nông mà đầu tư xây dựng đúng quy chuẩn, khang trang, hiện đại. Cuối hội trường nhà văn hóa là 1 tấm bảng ghi chi tiết từng khoản đóng góp tiền, hiện vật xây dựng nhà văn hóa như: Chi bộ xóm ủng hộ hiện vật là phông, rèm, bảng biểu trị giá trên 5,6 triệu đồng; Chi hội Cựu chiến binh công xây bờ rào nhà văn hóa trị giá 4 triệu đồng… đều được công khai, minh bạch.
Cũng theo đồng chí Tạ Văn Bính, Bí thư Chi bộ xóm Đông: Xác định rõ việc gì khó cán bộ, đảng viên phải đi trước, từ bí thư chi bộ, đảng viên, trưởng xóm, trưởng các chi hội đoàn thể đã phát huy vai trò gương mẫu, tiên phong đi đầu trong mọi phong trào. Cán bộ đi trước, làng nước theo sau, cứ thế chẳng ai bảo ai, khi chúng tôi đến nhà vận động các hộ dân đều đồng thuận, chung sức đóng góp vật chất, hiến đất thổ cư, nông nghiệp làm đường bê tông, kênh mương nội đồng, mở rộng các góc cua, đường hẹp. Nhân dân trong toàn xóm đã hiến trên 2000 m2 đất để làm đường giao thông, mở rộng kênh mương nội đồng. Trong 3 năm qua, nhân dân trong xóm Đông đã góp hàng trăm triệu đồng và hàng nghìn ngày công ngày công lao động xây dựng các công trình phúc lợi công cộng.
Nói về kinh nghiệm trong chỉ đạo xây dựng xã đạt chuẩn NTM, đồng chí Hoàng Xuân Luyện, Bí thư Đảng ủy xã Hà Châu khẳng định: Mục tiêu của chương trình xây dựng NTM là nâng cao đời sống cả về vật chất và tinh thần cho người dân, do người dân làm thủ thể và trực tiếp thực hiện trên cơ sở chủ trương, nghị quyết của Đảng, Nhà nước. Nếu không có sự đồng thuận của người dân thì chưa biết tới khi nào Hà Châu mới đạt được các tiêu chí NTM. Bài học kinh nghiệm mà chúng tôi rút ra đó là phải đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, đổi mới lề lối, tác phong làm việc, cán bộ, đảng viên, phát huy vai trò tiên phong, gương mẫu trong xây dựng NTM. Các đồng chí lãnh đạo xã đã trực tiếp xuống từng thôn xóm, cùng họp, nắm bắt tình hình, tâm tư, nguyện vọng của người dân, cùng giải quyết những khó khăn, vướng mắc và giải thích cho người dân hiểu rõ hơn về ý nghĩa, mục đích của chương trình NTM. Đặc biệt, để tạo niềm tin trong dân, không chỉ sử dụng có hiệu quả và minh bạch các nguồn vốn hỗ trợ của Nhà nước, nguồn vốn nhân dân đóng góp, trong từng việc làm cụ thể, chính quyền xã đều công khai để nhân dân cùng bàn bạc và quyết định thực hiện với phương châm “xây dựng nông thôn mới là của dân, do dân và phục vụ lợi ích của nhân dân”. Giờ đây khi xã đã đạt chuẩn nông thôn mới rồi, không thể bằng lòng với kết quả đã đạt được, hiện nay chúng tôi đang tiếp tục chỉ đạo để nâng cao chất lượng của từng tiêu chí, đảm bảo sự phát triển bền vững của địa phương.