Xây dựng nông thôn mới ở Hóa Thượng - thuận lợi và khó khăn

Là 1 trong 3 xã được huyện Đồng Hỷ chọn làm điểm về xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2011-2015, Hóa Thượng đang có nhiều cơ hội để phát triển toàn diện. Tuy nhiên, đứng trước những cơ hội mới, miền quê này cũng đang gặp phải không ít  khó khăn.

Chúng tôi có dịp về Hóa Thượng vào những ngày cuối năm. Len lỏi theo những con đường bê tông liên xóm sạch sẽ, chúng tôi được hít thở bầu không khí trong lành, được ngắm thoả mắt những ruộng rau xanh dài ngút tầm mắt... Đồng chí Nguyễn Ngọc Bình, Bí thư Đảng uỷ xã Hóa Thượng cho biết: Nhiệm kỳ 5 năm (2005-2010), mỗi năm, tăng trưởng kinh tế của xã đạt 10%. Riêng năm 2010, toàn xã cấy được trên 470ha lúa xuân và mùa, năng suất bình quân đạt khoảng 46 tạ/ha, tăng 3-4 tạ/ha so với đầu nhiệm kỳ; tổng sản lượng lương thực năm 2010 đạt 2,8 nghìn tấn, tăng 200-300 tấn so với 5 năm trước; xã có 228ha ruộng đạt giá trị thu nhập 60-70 triệu đồng/năm và 10 ha ruộng ở các xóm Ấp Thái, Tân Thái, Tam Thái, Đồng Thái, Đồng Thịnh đạt giá trị thu nhập 90-100 triệu đồng/năm.

Trong sản xuất, Hóa Thượng đã mạnh dạn đưa những giống mới có năng suất và hiệu quả kinh tế cao như lúa lai, ngô lai và một số loại rau màu chất lượng cao vào sản xuất. Đồng thời, trang bị kiến thức sản xuất cho nông dân và củng cố hoạt động của hợp tác xã nông nghiệp theo hướng dịch vụ chuyển giao khoa học - kỹ thuật, thủy nông và bao tiêu sản phẩm. Nhờ đó, đời sống của người dân không ngừng nâng lên, hiện tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 2,94% theo tiêu chí mới, thu nhập bình quân đầu người đạt 15 triệu đồng/năm.

Hiện trên 2.600 hộ dân trong xã đều tích cực đăng ký tham gia xây dựng gia đình văn hóa, xóm văn hóa; trên 80% hộ dân được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh... Từ năm 2005 đến nay, bằng nhiều nguồn lực, Hoá Thượng cũng đã đầu tư hàng chục tỷ đồng xây dựng kết cấu hạ tầng. Hiện tại, 17/17 xóm của xã đã xây được nhà văn hóa, kinh phí do nhân dân đóng góp 100%, trong đó rất nhiều nhà văn hóa trị giá trên 50 triệu đồng, cá biệt có nhà văn hoá xóm Đồng Thịnh trị giá 85 triệu đồng; 3 trong 4 trường học của xã đạt chuẩn quốc gia. Bên cạnh đó, hệ thống đường giao thông liên xóm của Hóa Thượng cũng đã cơ bản hoàn thiện. Kết thúc năm 2010, xã có gần 30km đường giao thông được bê tông. Trạm Y tế xã đã được đầu tư xây dựng; 100% hộ dân đã được sử dụng điện lưới quốc gia...

Những thành quả này chính là điều kiện thuận lợi để Hóa Thượng bước vào xây dựng nông thôn mới theo 19 tiêu chí do Chính phủ quy định. Qua rà soát, đến nay, xã đã đạt 9 trong tổng số 19 tiêu chí về xây dựng nông thôn mới, bao gồm: giao thông, điện, trường học, hộ nghèo, nhà ở, hợp tác xã, y tế, hệ thống chính trị, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Tuy nhiên, so với yêu cầu chung, để nông thôn phát triển bền vững theo tiêu chí về xây dựng nông thôn mới, thì Hóa Thượng còn nhiều việc để làm. Thực tế hiện nay cho thấy, ruộng đồng của các hộ dân trong xã phân tán, manh mún; giao thông nội đồng chưa được cứng hoá, việc vận chuyển trong sản xuất vẫn thực hiện thủ công như dùng gánh, xe kéo tay, xe thồ nhỏ... nên chưa thể đáp ứng cho sự phát triển nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hoá, phát triển toàn diện. Thêm vào đó, hiện nay, xã chưa có quy hoạch chung về xây dựng nông thôn mới; các tiêu chí về thuỷ lợi, cơ sở văn hóa, cơ cấu lao động, môi trường... vẫn chưa đạt.

Muốn xây dựng nông thôn mới hướng tới sự phát triển toàn diện trên tiêu chí chung thì cái mới phải dựa trên nền tảng của nông thôn cũ, lưu giữ những nét riêng về văn hoá - xã hội của địa phương. Bởi vậy, trước mắt, Hóa Thượng phải thực hiện hoàn chỉnh quy hoạch về: giao thông, thuỷ lợi, điện, trường học, cơ sở vật chất văn hoá, chợ nông thôn, bưu điện, nhà ở dân cư, giáo dục, y tế, văn hoá, môi trường, hệ thống chính trị xã hội vững mạnh và an ninh trật tự xã hội. Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền về xây dựng nông thôn mới cần phải được thông qua các tiểu ban do xã thành lập tại các xóm. Mà ở đó, việc tuyên truyền tới người dân cần được đẩy mạnh, không chỉ để họ hiểu được lợi ích của mô hình nông thôn mới mang lại, mà còn phải tuyên truyền để biết trách nhiệm của mỗi người, qua đó giúp họ hiểu người dân là chủ thể và là lực lượng chính để xây dựng nông thôn mới. Ông Trần Quyết Thắng, Phó Chủ tịch UBND huyện Đồng Hỷ cho hay: Người dân Hóa Thượng rất mong muốn được đón nhận mô hình này. Trong khả năng có thể, chúng tôi sẽ tạo mọi điều kiện để bà con thực hiện được dự án này.

Về phía người dân, chúng tôi cũng đã nhận thấy sự đồng thuận của bà con. Bà Nguyễn Thị Lân, một hộ dân ở xóm Việt Cường tâm sự: Xây dựng nông thôn mới là để cho người nông dân được hưởng lợi. Có thể phải chấp nhận thiệt thòi như hiến đất làm đường, phải đóng góp đối ứng nhưng chúng tôi vẫn sẽ quyết tâm thực hiện.  Dẫu biết rằng thay đổi tư duy, nếp nghĩ và huy động sự đóng góp trong mỗi người dân không phải là chuyện giản đơn. Tuy nhiên, khi người dân đã đồng thuận, cấp uỷ, chính quyền từ cấp huyện đến xã đều quyết tâm thì việc Hóa Thượng xây dựng thành công xã điểm về nông thôn mới là điều chắc chắn sẽ đạt được trong tương lai không xa.