Lân Quan - Dân nghèo vẫn vững niềm tin

Dù còn nhiều khó khăn nhưng 400 người dân đang sống trên mảnh đất nghèo Lân Quan, Tân Long Đồng Hỷ vẫn vững một niềm tin vào ngày mai tươi sáng...

Khi tôi hỏi: Anh có tin một ngày nào đó những người dân ở bản Lân Quan sẽ thoát nghèo? Tôi bắt gặp ánh mắt anh bừng sáng. Anh nhìn thẳng vào mắt tôi: Có chứ, không lâu nữa đâu, bởi dân mình đã biết nuôi bò sinh sản, nuôi lợn, chuẩn bị đưa cây na vào trồng, phá được thế độc canh cây ngô; khi con đường lên bản được mở rộng, làm mới thì người Mông nơi đây sẽ hết đói nghèo... Tôi không thể nào quên ánh mắt ấy, giọng nói ấy, nó chất chứa một niềm tin mãnh liệt. Có lẽ nhờ đó, anh Ngô Văn Kỳ, Trưởng bản Lân Quan, xã Tân Long (Đồng Hỷ) đã đủ sức mạnh để truyền niềm tin về một ngày mai tươi sáng tới hơn 400 con người đang sống trên mảnh đất nghèo vẫn còn vô vàn những khó khăn, thiếu thốn này.

Đất cằn...

Từ trụ sở UBND xã Tân Long đến bản Lân Quan, chúng tôi cố gắng điều khiển xe máy vượt qua gần chục con dốc cao ngoằn nghèo trên đoạn đường chưa đầy 10km. Nhưng khi ngước mắt lên nhìn thấy những nóc nhà của hơn 70 hộ dân trong bản ẩn hiện trong màu xanh của ngô non và cây rừng nằm cheo leo trên những sườn núi cao, thì không còn cách nào khác là phải gửi xe đi bộ vòng khoảng 2km đường rừng, chúng tôi mới tới được trung tâm của bản. Có một lần đến với Lân Quan, đi trên con đường“độc đạo” nhỏ bé, đất đá gồ ghề, một bên là vách núi dựng đứng, một bên là vực sâu, mới hiểu được nỗi khát khao cháy bỏng của người dân nơi đây về một con đường chỉ cần đủ cho xe máy đi lại thuận tiện; có một lần tận mắt chứng kiến sự lam lũ, khó khăn của đồng bào Mông sống trên “đá” mới hiểu được từng mét đất sản xuất đây nơi  giá trị đến nhường nào, bởi mỗi hộ dân ở bản Lân Quan chỉ có đủ diện tích đất để gieo trồng được 5 kg ngô giống (trong khi đó trung bình mỗi hộ có tới 6 khẩu). Nhìn ba bề bốn bên chỉ thấy cơ man là... đá và núi đá cao ngất, tôi thầm cảm phục sức sống bền bỉ và nghị lực vượt qua khó khăn, thiếu thốn của bà con nơi đây.

Dù đã được Chủ tịch UBND xã Tân Long Lăng Viết Thắng nói sơ bộ về tình hình chung của bản, nhưng khi đặt chân đến bản Lân Quan, những gì nhìn thấy, nghe thấy vẫn khiến chúng tôi phải ngỡ ngàng. Cả bản có 73 hộ dân, 100% là người dân tộc Mông, chỉ có 8 hộ mới thoát nghèo; 100% số hộ trong bản sống chủ yếu dựa vào cây ngô, nên nguồn lương thực chính của họ cũng là ngô. Nói đến hạt gạo đối với nhiều người dân nơi đây như một điều gì đó rất xa xỉ. Chị Nguyễn Thị Thoa, người bán hàng thực phẩm duy nhất ở đầu bản cho biết: Mỗi ngày chị bán được trên dưới 200 nghìn tiền hàng cho dân bản, lờ lãi chẳng đáng là bao, nhưng gia đình chị cũng khó khăn, ít đất sản xuất, không bán buôn như vậy cũng chẳng biết làm gì hơn.

Trưởng bản Ngô Văn Kỳ thật thà: 8 hộ thoát nghèo đều là những hộ có người làm cán bộ của bản. Chưa thoát nghèo cũng phải xin ra khỏi danh sách hộ nghèo cho “đáng mặt”. Nguyên nhân chính của cái sự nghèo nơi đây không phải do người dân không cần cù, chăm chỉ, mà do điều kiện sống quá khắc nghiệt, lại thiếu đất sản xuất... Chỉ vào những vạt ngô xanh thẫm, anh bày tỏ: Nhìn thế này thôi, những chưa chắc đã thu hoạch được bắp. Bởi cây ngô nơi đây hoàn toàn phụ thuộc vào thiên nhiên, nếu thời tiết thuận hoà bà con còn có ngô ăn, không may trời hạn hán coi như mất trắng. Năm 2009, bản đã phải trải qua trận đói kỷ lục, 49 hộ dân phải cứu trợ.

... đang dần hồi sinh

Tôi hỏi đến sự học, anh Kỳ hồ hởi: Bản có cả phân trường tiểu học và lớp học mầm non. 100% số trẻ trong độ tuổi đã được tới trường. Một số thanh niên trong bản đã tốt nghiệp THPT; phần lớn đã học hết lớp 10.Điều đó là niềm vui rất lớn đối với chúng tôi, bởi trình độ dân trí được nâng cao, người dân sẽ tích cực ứng dụng tiến bộ KHKT vào sản xuất; sẽ mạnh dạn vay vốn để làm ăn, đầu tư xây dựng các mô hình kinh tế phù hợp, nâng cao dần chất lượng cuộc sống... Thấy Trưởng bản Kỳ nói năng lưu loát, tôi buột miệng hỏi: - Sao anh trẻ thế đã được người dân tín nhiệm bầu làm Trưởng bản?

- Học hết lớp 10, tôi tham gia nghĩa vụ quân sự, hết thời hạn, tôi trở về địa phương, tham gia tích cực các phong trào của bản. Năm 2007, tôi vinh dự được đứng trong hàng ngũ của Đảng. Đầu năm 2010, tôi được dân bản tín nhiệm bầu làm Trưởng bản. Vinh dự lớn, nhưng trách nhiệm cũng thấy nặng nề, bởi bản tôi nghèo khó, điều kiện phát triển kinh tế không thuận lợi. Nhưng tôi sẽ cố gắng mang hết sức trẻ của mình cùng các đồng chí trong chi uỷ, các đồng chí đảng viên, lãnh đạo các chi hội đoàn kết một lòng, góp phần đưa Lân Quan thoát khỏi đói nghèo, lạc hậu.

- Anh có thể nói rõ hơn là bằng cách nào được không?

- Hiện nay, chúng tôi đã vận động dân bản trồng các giống ngô lai mới cho năng suất cao; phá thế độc canh cây ngô bằng cách sẽ đưa một số giống cây ăn quả phù hợp với đất dốc vào trồng như cây na. Đến nay, hầu hết các hộ trong bản đã nuôi bò sinh sản, trung bình mỗi hộ có 1 con, tiến tới chúng tôi sẽ vận động bà con nuôi thêm lợn, gà... Chỉ còn duy nhất con đường lên bản là cần có sự đầu tư của Nhà nước, để bà con được thông thương hàng hoá, góp phần thúc đẩy kinh tế phát triển.

Trước đó, Nhà nước đã đầu tư hỗ trợ nhiều thì bản Lân Quan mới được như ngày hôm nay, 100% số hộ được sử dụng điện lưới Quốc gia; nước sạch sinh hoạt; được hỗ trợ làm nhà ở; vay vốn đầu tư cho sản xuất... Biết ơn Đảng, Nhà nước, chúng tôi vận động dân bản phải đoàn kết một lòng, giúp đỡ nhau cùng vượt khó, nỗ lực vươn lên. Tôi tin bản Lân Quan sẽ dần thoát khỏi cảnh đói nghèo trong thời gian không xa.

Anh Lăng Khánh Lân, cán bộ văn hoá xã cho biết: - Bản Lân Quan tuy còn nhiều khó khăn, nhưng các phong trào văn hoá - văn nghệ ở bản rất sôi nổi. Người dân trong bản vẫn lưu giữ được những nét văn hóa đặc trưng của dân tộc mình như thổi khèn; phụ nữ thì mặc váy được thêu thùa khá công phu; thanh niên nam nữ vẫn tìm hiểu nhau thông qua hát đối...

Sự chân thành, mộc mạc, với niềm lạc quan sẽ vượt qua khó khăn của Trưởng bản trẻ Ngô Văn Kỳ đã để lại trong tôi ấn tượng sâu sắc. Bởi chúng tôi đã quá quen với những tiếng than nghèo, kêu khổ, trông chờ, ỷ lại vào sự giúp đỡ của Nhà nước ở nhiều vùng đất có điều kiện sống tốt hơn, thuận lợi hơn Lân Quan rất nhiều mà chúng tôi đã có dịp đi qua. Khi tôi hỏi tại sao lại như vậy? Anh Kỳ trả lời hồn nhiên: Bởi đã có Đảng chỉ lối, dẫn đường, chỉ cần chúng tôi đoàn kết sẽ vượt qua được khó khăn! Câu nói đó khiến tôi nghẹn lòng. Anh còn bảo: Bản anh đã thành lập được Chi bộ gồm có 4 đảng viên. Hiện nay, Chi bộ đang hoàn tất thủ tục để kết nạp Đảng cho đoàn viên ưu tú Đào Văn Xuân, sinh năm 1987. Còn nhiều đoàn viên ưu tú khác đang được giúp đỡ để tạo nguồn bổ sung cho Đảng.

Một ngày ở bản Lân Quan, chúng tôi còn được gặp gỡ, trò chuyện với anh Sinh, anh Vàng, chị Súa... Với họ, tuy cuộc sống vẫn còn nhiều khó khăn, nhưng tất cả đều rất lạc quan, yêu đời, vững một niềm tin theo Đảng, hy vọng vào một ngày mai tươi sáng!