Quy hoạch nông thôn mới chậm: Nhìn từ thực tế ở T.P Thái Nguyên

Đến nay, trong số 9 xã xây dựng nông thôn mới của T.P Thái Nguyên chưa có xã nào hoàn thành đồ án quy hoạch chung tiến độ được đánh giá là rất chậm. Vậy, đâu là nguyên nhân?

Theo kế hoạch ban đầu thì các xã xây dựng nông thôn mới (NTM) của T.P Thái Nguyên phải hoàn thành quy hoạch (QH) chung và công bố trong tháng 12-2011, nhưng tính đến giữa tháng 3-2012, vẫn chưa có xã nào hoàn thành. Ban Chỉ đạo Xây dựng NTM thành phố đã tổ chức nhiều cuộc họp kiểm điểm tiến độ QH, tìm nguyên nhân và tháo gỡ những khó khăn, đồng thời gia hạn cũng như tăng cường công tác chỉ đạo, đôn đốc. Nhưng, các bên liên quan đều có những lý do riêng để lý giải cho việc chậm trễ của mình, trong đó việc “vướng mắc” bởi Thông tư số 13, có hiệu lực từ ngày 15-12-2011 được đề cập đến nhiều nhất (Thông tư liên tịch số 13/2011/TTLT - BXD - BNNPTNT - BTNMT, ngày 28-10-2011, của liên Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bộ Tài nguyên Môi trường quy định việc lập, thẩm định, phê duyệt QH xây dựng xã NTM - ở Khoản 2, Điều 2, Thông tư này quy định “Đồ án quy hoạch nông thôn mới phải tuân thủ các đồ án quy hoạch cấp trên đã được phê duyệt”).

Ông Vương Sỹ Tạo, Chủ tịch UBND xã Tân Cương cho biết: Phần lớn diện tích tự nhiên của Tân Cương nằm trong QH Không gian vùng du lịch Quốc gia hồ Núi Cốc đã được phê duyệt. Đến thời điểm giữa tháng 12-2011, đồ án QH NTM của xã đã cơ bản xong, chúng tôi đang tiến hành lấy ý kiến nhân dân thì Thông tư số13 có hiệu lực nên phải dừng lại. Nếu không “vướng” Thông tư số 13 thì QH chung NTM của xã đã hoàn thành trong năm 2011, vì theo Thông tư này thì QH NTM của xã gần như phải làm lại từ đầu. Đó cũng là ý kiến của ông Trần Ngọc Thành, Chủ tịch UBND xã Phúc Xuân và ông Trịnh Văn Xuyên, Chủ tịch UBND xã Phúc Trìu, là những xã cơ bản có diện tích nằm trong QH Không gian vùng du lịch Quốc gia hồ Núi Cốc.

Mặt khác, khi Thông tư số13 có hiệu lực thì các đơn vị tư vấn QH NTM đã tự ý tạm dừng công việc vì cho rằng nếu tiếp tục thì đồ án QH sẽ không được phê duyệt, đồng nghĩa với việc không được thanh toán. Ngay cả khi có Văn bản hướng dẫn thực hiện Thông tư 13 số 1264/UBND của Ban Chỉ đạo NTM thành phố thì các đơn vị tư vấn vẫn hầu như không liên hệ với các xã để tiếp tục công việc.

Còn ông Vũ Công Định, Chủ tịch UBND xã Quyết Thắng lại cho rằng, chủ yếu vẫn do đơn vị tư vấn (Công ty cổ phần Tư vấn và Đầu tư xây dựng Thái Nguyên) chưa chủ động và nhiệt tình trong công việc, mặc dù xã đã tích cực đôn đốc, Thông tư số 13 này chỉ là lý do cho họ bao biện sự trì trệ trong công việc của mình. Trong cuộc họp kiểm điểm tiến độ do Ban Chỉ đạo NTM thành phố tổ chức ngày 3-7, lãnh đạo xã Quyết Thắng đã báo cáo kế hoạch thay đơn vị tư vấn và tiến hành làm lại từ đầu.

Tuy nhiên, ngày 10-3, khi xã tổ chức cuộc họp với thành phần gồm lãnh đạo chủ chốt của xã, cán bộ các xóm và đơn vị tư vấn thì đại diện Công ty cổ phần Tư vấn và Đầu tư xây dựng Thái Nguyện lại khẳng định sẽ tiếp tục công việc, cam kết hoàn thành QH NTM của xã trong tháng 3. Nói thêm về vấn đề này, ông Nguyễn Văn Thi, Chủ tịch UBND xã Đồng Bẩm cho biết: Đơn vị tư vấn QH cho xã chưa thực hiện đầy đủ chức năng của mình, hầu như không tổ chức khảo sát thực tế, nên đồ án quy hoạch có nhiều sai sót cũng là nguyên nhân làm cho tiến độ chậm.

Cũng tại cuộc họp kiểm điểm tiến độ QH NTM ngày 7-3, đại diện 3 đơn vị tư vấn QH cho 9 xã của T.P Thái Nguyên đã đưa ra một số lý do chậm trễ và những đề xuất liên quan đến việc thực hiện Thông tư số 13 như: Khó hoàn thành bảng biểu phân bổ kế hoạch sử dụng đất theo Điều 11 của Thông tư; cần có sự chỉ đạo cụ thể để thực hiện Điều 2 và Điều 11… Đồng thời hứa sẽ tiếp tục công việc, tăng cường huy động cán bộ chuyên môn, phối hợp với chủ đầu tư, cố gắng hoàn thiện sản phẩm QH trong tháng 3. Trong khi đó, Ban Chỉ đạo NTM thành phố đưa ra thêm một nguyên nhân khác của việc chậm tiến độ QH là do một số cấp ủy, chính quyền địa phương chưa nhận thức đầy đủ nhiệm vụ của mình, chưa phối hợp chặt chẽ với các phòng, ban chuyên môn của thành phố, giao toàn bộ trách nhiệm cho đơn vị tư vấn, làm cho việc cập nhật biến động về đất đai và điều tra số liệu hiện trạng không đầy đủ.

Trao đổi về vấn đề này, ông Trần Nho Hưởng, Trưởng Phòng Nghiệp vụ Văn phòng Điều phối chương trình xây dựng NTM tỉnh cho biết: Bản chất của Thông tư số 13 là sự hướng dẫn cụ thể hơn việc lập, thẩm định và phê duyệt QH NTM, nó không hề tạo ra sự vướng mắc trong quá trình QH như nhận định của các địa phương có dự án đã được phê duyệt và đơn vị tư vấn ở đó, nhưng việc ban hành muộn có thể coi là một nguyên nhân làm chậm tiến độ QH NTM. Các xã và đơn vị tư vấn chưa chủ động nghiên cứu và cập nhật những thông tin trong các QH đã được phê duyệt để hoàn thiện QH NTM, mà còn tâm lý trông chờ, nghe ngóng, đùn đẩy, thậm chí còn mơ hồ trong nhận thức. Mặt khác, Thông tư số 13 đã có hiệu lực được 3 tháng mà việc nghiên cứu, thực hiện của các địa phương và đơn vị tư vấn vẫn còn nhiều lúng túng (nhất là Điều 2 và Điều 11). Điều này cần nhanh chóng được khắc phục, nhằm đẩy nhanh tiến độ và đảm bảo chất lượng QH NTM.

T.P Thái Nguyên phấn đấu hoàn thành QH NTM trong tháng 3-2012, thời gian đang rất gấp, đòi hỏi các địa phương và đơn vị tư vấn phải tích cực phối hợp hơn nữa, chủ động, nghiêm túc hơn trong công việc, đồng thời phải phân định rõ nhiệm vụ, trách nhiệm của 2 bên. Ban Chỉ đạo Xây dựng NTM thành phố bên cạnh việc đôn đốc thường xuyên cũng cần có những biện pháp chỉ đạo cụ thể hơn, kịp thời có hướng giải quyết những khó khăn phát sinh từ cơ sở.