Tích cực đưa khoa học kỹ thuật vào sản xuất nông nghiệp, quy hoạch vùng sản xuất lúa Bao thai ở các xóm có đủ điều kiện đã giúp người nông dân Định Hoá nâng cao thu nhập trên chính mảnh đất, thửa ruộng của mình. Đây cũng chính là tiền đề quan trọng để Định Hoá thực hiện tiêu chí nâng cao thu nhập - Một tiêu chí được xem là khó thực hiện trong Chương trình Xây dựng nông thôn mới ở địa phương.
Nhãn hiệu tập thể "Gạo Bao thai Định Hoá" được Cục Sở hữu trí tuệ cấp Giấy chứng nhận ngày 26-10-2007. Nhãn hiệu có hiệu lực trong 10 năm. Trạm Khuyến nông huyện Định Hoá là chủ sở hữu nhãn hiệu tập thể. Gạo Bao thai Định Hóa không chỉ thơm ngon mà các sản phẩm chế biến từ gạo như: mì gạo, bánh phở, bún... đều cho chất lượng ngon hơn khi sử dụng các loại gạo khác. Nhằm phát huy tối đa lợi thế này, Ban Chỉ đạo sản xuất nông - lâm nghiệp của huyện Định Hoá đã chỉ đạo xây dựng và phát triển vùng sản xuất giống Bao thai cấp 1 tại 6 xã: Đồng Thịnh, Bảo Cường, Phúc Chu, Phượng Tiến, Định Biên và Kim Phượng. Đồng thời xây dựng bản đồ quy hoạch vùng sản xuất tập trung với tổng diện tích hàng nghìn ha tại 16 xã, thị trấn có đủ điều kiện đáp ứng được yêu cầu như: có chất đất phù hợp, chủ động trong tưới tiêu, giao thông đi lại thuận lợi. Trao đổi với chúng tôi, anh Hoàng Văn Thắng, Trạm phó Trạm Khuyến nông Định Hoá cho biết: “sau khi quy hoạch thành vùng sản xuất, chúng tôi tập trung tập huấn phổ biến chuyển giao khoa học kỹ thuật và hướng dẫn cụ thể cho bà con các biện pháp kỹ thuật về gieo cấy, phòng trừ sâu bệnh, cách bón phân, đặc biệt là phương pháp khử lẫn ngay trên đồng ruộng và cách bảo quản lúa sau khi thu hoạch để đảm bảo chất lượng sản phẩm, qua đó giúp bà con nâng cao thu nhập trên diện tích đất canh tác”.
Để việc quản lý và sử dụng nhãn hiệu tập thể “Gạo Bao thai Định Hoá” đạt hiệu quả huyện đã thành lập Ban Quản lý nhãn nhiệu, trong đó lãnh đạo các xã thuộc vùng quy hoạch sản xuất gạo Bao thai là thành viên kể kịp thời chỉ đạo, đôn đốc và hướng dẫn phổ biến kiến thức cho bà con về giá trị của thương hiệu và cách khai thác sử dụng thương hiệu bền vững. Năm 2011, trên 800 hộ dân thuộc 16 xã, thị trấn quy hoạch vùng sản xuất Bao thai Định Hoá đã được tập huấn. Nhờ đó, diện tích, năng suất và chất lượng gạo được nâng lên, vụ mùa 2011, diện tích gieo cấy lúa Bao thai của Đinh hoá là trên 2.000ha. Trong đó, ba xã Đồng Thịnh, Phúc Chu và Bảo cường đã xây dựng thành công mô hình sản xuất giống lúa Bao thai cấp 1 để cung ứng giống cho nông dân trên địa bàn. Ông Nguyễn Xuân Thuỷ, Chủ tịch UBND xã Bảo Cường chia sẻ: “Nếu so sánh gạo Bao thai với các loại gạo khác thì giá bán cao hơn từ 100 đến 150 nghìn đồng/tạ nên đã khuyến khích được bà con trồng lúa Bao thai. Với xã Bảo Cường, diện tích trồng lúa Bao thai đã tăng từ 80 ha năm 2008 lên 135ha và năm 2011.
Cùng với các giải pháp về sản xuất và cung ứng giống lúa Bao thai cấp 1, xây dựng quy trình thâm canh, tổ chức tập huấn kỹ thuật cho nông dân… Những cơ chế, chính sách hỗ trợ bằng tiền mặt, vật tư phân bón cho hộ nông dân sản xuất giống, sản xuất lúa thương phẩm và hỗ trợ nông dân vay vốn với lãi suất ưu đãi để mua giống, vật tư phân bón phục vụ cho sản xuất được huyện Định Hoá triển khai. Qua đó đã ‘tiếp sức” cho người nông dân phát triển cây lúa Bao thai thành sản phẩm hàng hoá có thương hiệu trên thị trường. Gieo cấy giống Bao thai Định Hoá nhiều năm nay chị Chu Thị Hoàng Nga, xóm Cắm Xưởng, xã Bảo Cường khẳng định: “Trước kia không được tập huấn kỹ thuật, chủ yếu gieo cấy theo kinh nghiệm nên năng suất lúa không cao, bây giờ được tập huấn kỹ thuật nên năng suất và chất lượng gạo ngon hơn, giá bán cao hơn nên kinh tế gia đình cũng bớt khó khăn hơn. Nhà tôi có 1,2 mẫu ruộng tôi chỉ để 2 sào để cây giống nếp Hoa vàng còn lại tôi đều cấy lúa Bao thai”.
Hiện nay, huyện Định Hóa có trên 2.000 ha lúa Bao thai ở 16/24 xã, thị trấn, năng suất lúa đạt khoảng 50-60tạ/ha. So với 5 năm trước, diện tích lúa Bao thai của huyện tăng 600 ha, năng suất tăng trên 10 tạ/ha. Lúa Bao thai cho thu nhập cao hơn các giống lúa khác khoảng 3-5 triệu đồng/ha. Song song với việc nâng cao chất lượng gạo việc tìm đầu ra cho sản phẩm được huyện chú trọng. Hiện nay, huyện đã cấp giấy phép thu mua và tiêu thụ sản phẩm gạo Bao thai định hoá cho 5 cơ sở đạt tiêu chuẩn để từ đó làm đầu mối cung cấp ra thị trường trong và ngoài tỉnh
Một tin vui lại đến với người dân nơi đây khi tháng 4-2012, Trạm Khuyến nông huyện Định Hóa đã được UBND tỉnh cho phép thực hiện Dự án “Hỗ trợ phát triển sản xuất lúa Bao thai hàng hóa huyện Định Hóa” với kinh phí gần 224 triệu đồng – lớn nhất từ trước đến nay. Với Dự án này, các hộ dân tham gia sản xuất gạo Bao thai Định Hóa được hỗ trợ, với mức Nhà nước: 60%, nhân dân đối ứng: 40% giá giống. Đây sẽ là một “cú hích” để giúp thương hiệu gạo Bao thai Định Hoá tiếp tục phát triển thành sản phẩm hàng hoá bền vững.