Đến thời điểm này, xã Khôi Kỳ (Đại Từ) mới đạt 8/19 tiêu chí trong chương trình xây dựng Nông thôn mới. Kết quả chưa thể làm hài lòng cán bộ cũng như người dân ở Khôi Kỳ, họ vẫn đang từng ngày phải nỗ lực, cố gắng rất nhiều, phát huy nội lực để vươn lên, phấn đấu đạt những tiêu chí còn lại trong điều kiện khó khăn nhiều hơn thuận lợi.
Với trên 1.800 hộ dân, nhưng hơn 90% số hộ chủ yếu sống dựa vào nông nghiệp; dịch vụ - thương mại chưa phát triển; xã không có cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp nào đứng chân trên địa bàn… Để xây dựng nông thôn mới, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân, Khôi Kỳ không còn cách nào khác là phải “tự mình” lo “cho mình”. Nhưng với xuất phát điểm thấp và phải phát huy nội lực là chính để đầu tư xây dựng các thiết chế văn hóa, đường giao thông, cải thiện môi trường, nâng cao thu nhập cho người dân… đạt tiêu chí của chương trình xây dựng nông thôn mới không phải là điều dễ dàng.
Trước bài toán khó, lãnh đạo địa phương xác định: Việc gì dễ làm trước, khó làm sau, làm dần, làm chậm nhưng chắc và bền vững. Các cuộc họp đã được tổ chức để tranh thủ các ý kiến đóng góp, những cách làm hay, sáng tạo; phân tích cụ thể, chi tiết những khó khăn, thuận lợi và những lợi ích cũng như trách nhiệm của mỗi người dân trong việc tham gia xây dựng nông thôn mới, sau đó đẩy mạnh công tác tuyên truyền sâu rộng trong nhân dân. Khi người dân đã thấm nhuần ý nghĩa, mục đích của phong trào, họ cùng nhau đoàn kết, nêu cao ý thức, trách nhiệm trong việc đóng góp công sức, tiền của cũng như chia sẻ, cảm thông với chính quyền địa phương góp phần hoàn thành các tiêu chí nông thôn mới. Khi người dân hiểu chính mình là chủ thể và là người trực tiếp được hưởng lợi từ phong trào thì họ sẵn sàng hiến đất, hiến tài sản trên đất để mở rộng đường; đóng góp tiền đối ứng để cùng Nhà nước kiên cố hóa kênh mương nội đồng, làm đường giao thông nông thôn… Nhờ đó, Khôi Kỳ đã đạt các tiêu chí nông thôn mới về thủy lợi, điện, cơ sở vật chất trường học, chợ, bưu điện, y tế, quy hoạch và tiêu chí hệ thống tổ chức chính trị xã hội. Hiện nay, 60% số tuyến đường nông thôn ở Khôi Kỳ đã được bê tông… Trong năm nay, xã phấn đấu đạt thêm 2 tiêu chí về giáo dục và an ninh.
Với một xã còn nghèo, không có nhiều tiềm năng, thế mạnh, phải phát huy nội lực là chính thì phương châm khoan sức dân luôn được lãnh đạo địa phương coi trọng, vừa vận động nhân dân đóng góp công sức, tiền của xây dựng các công trình phúc lợi nhưng cũng phải vừa tìm cách “dẫn lối, chỉ đường” cho người dân biết cách làm ăn, tăng gia, phát triển sản xuất không chỉ nhằm đảm bảo nguồn lương thực mà còn có tích lũy để chung sức xây dựng nông thôn mới. Trên diện tích hơn 300ha đất 2 vụ lúa, những giống lúa lai cho năng xuất, chất lượng cao được đưa vào gieo trồng (năng suất bình quân đạt 55tạ/ha); đầu tư thâm canh 198/212ha chè kinh doanh (sản lượng đạt 1.997tấn/năm, tăng 47 tấn so với năm trước). Ngoài 2 vụ chính trong năm, xã tăng cường chỉ đạo, vận động nhân dân gieo trồng cây màu vụ đông, tăng hệ số sử dụng vòng quay của đất. Vụ đông vừa qua, toàn xã đã gieo trồng được hơn 90ha cây màu các loại như ngô, khoai lang, lạc, bí, cà chua… năng suất cây màu cũng đều tăng so với trước nhờ trong năm xã đã phối hợp với ngành chức năng tổ chức được 18 lớp chuyển giao tiến bộ KHKT thu hút 980 lượt người tham gia.
Xác định ngoài cấy lúa, cây chè được coi là cây kinh tế chủ lực, xã Khôi Kỳ đã chỉ đạo các xóm triển khai kế hoạch thâm canh cải tạo, trồng mới, trồng thay thế giống chè trung du bằng các giống chè cành. Tính riêng năm 2013, toàn xã đã trồng chè thay thế đạt gần 17ha/13ha kế hoạch. Xác định, nguồn lao động dồi dào là một trong những thế mạnh của địa phương, nên chính quyền địa phương đã tạo những điều kiện thuận lợi nhất để lực lượng này tham gia lao động tại các địa phương, đơn vị trong, ngoài tỉnh và đi xuất khẩu lao động (hiện nay, toàn xã có hơn 300 lao động phổ thông đi làm thuê trên nhiều lĩnh vực ngành nghề). Theo đồng chí Ngô Kim Thịnh, Chủ tịch UBND xã Khôi Kỳ thì: Chính nguồn lực này đã góp phần rất lớn trong việc nâng cao đời sống kinh tế hộ gia đình, khi đời sống khấm khá, các hộ sẽ nhiệt tình tham gia đóng góp cùng với địa phương xây dựng nông thôn mới.
Lộ trình xây dựng nông thôn mới ở Khôi kỳ còn dài, cái đích vươn tới “nằm” ở năm 2020. Song năm 2014 được xã các định là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với việc hoàn thành các mục tiêu của kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm (2011-2015), tạo đà cho việc thực hiện thắng lợi các mục tiêu của chiến lược phát triển kinh tế - xã hội nên các cán bộ lãnh đạo xã, các tổ chức đoàn thể chính trị xã hội ở địa phương sẽ dành nhiều thời gian và tâm sức để phấn đấu đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế 12,5%; giảm tỷ lệ hộ nghèo từ 2,5% trở lên (hiện nay tỷ lệ hộ nghèo là 15,46%); tạo việc làm mới cho 120 lao động; xây dựng 3km đường bê tông… Chúng tôi hy vọng với những cách thức xã Khôi Kỳ đã và đang làm, lần sau trở lại, diện mạo nông thôn nơi đây sẽ có thêm nhiều gam màu mới tươi sáng hơn.