Lãng phí sử dụng đất ở những vị trí đắc địa

Dùng tới 6.200m2 đất mặt đường làm kho, trụ sở

Đó là trường hợp của Công ty CP Thương nghiệp 1, có trụ sở tại phường Trưng Vương. Đây là doanh nghiệp Nhà nước đã tiến hành cổ phần hoá từ năm 2003 theo hình thức Nhà nước bán doanh nghiệp cho tập thể người lao động. Sau cổ phần hoá, doanh nghiệp này vẫn nắm giữ tới gần 8.300m2 đất mặt đường ở 7 vị trí trung tâm của thành phố. Trong đó, riêng vị trí đang là trụ sở và kho bãi của doanh nghiệp hiện chiếm tới 6.200m2 đất. Điều đáng lưu ý là toàn bộ công trình xây dựng trên diện tích đất đó đều có từ thập niên 90 của thế kỷ trước, nay đã xuống cấp nghiêm trọng. Các kho chứa hàng của Công ty thường là nhà cấp 4, xây chắp vá, quy hoạch lôm nhôm. Trụ sở Công ty xây hai tầng, tầng 1 làm cửa hàng bách hoá với những mặt hàng nhu yếu phẩm, tạp phẩm nhỏ lẻ, tầng hai là nơi làm việc của cán bộ Công ty.

Ở một vị trí đắc địa như vậy, nhưng mấy chục năm nay, doanh nghiệp này vẫn chưa có thay đổi gì về đầu tư xây dựng lẫn hình thức kinh doanh. Ông Hoàng Văn Bột, Giám đốc Công ty giải thích: “Chúng tôi rất biết giá trị của những vị trí đất đơn vị đang nắm giữ, nhưng thực tế, chúng tôi không đủ năng lực tài chính để phát huy hết giá trị của nó. Tới đây, nhiều khả năng chúng tôi sẽ phải liên kết với một số nhà đầu tư lớn để xây dựng trung tâm thương mại hoặc siêu thị, địa ốc thay cho trụ sở đang xập xệ hiện nay”.

Một trường hợp nữa cũng dùng tới 5.051m2/11.547m2 đất ở vị trí mặt đường trung tâm làm trụ sở, kho bãi, đó là Công ty CP Dược và Vật tư y tế. Riêng trụ sở chính và kho của Công ty tại phường Phan Đình Phùng (khu vực Ngã tư Đồng Quang) đã có diện tích trên 2.500m2. Trụ sở của Công ty được xây dựng từ năm 1993, nhà 3 tầng. Tầng 1 dùng để kinh doanh thuốc với 13 quầy hàng. Tầng 2 và 3 là phòng làm việc và kho chứa. Toàn bộ khu nhà đang trong giai đoạn xuống cấp nghiêm trọng. Đây được xem là một trong những vị trí đẹp nhất của thành phố, rất phù hợp với phát triển thương mại, dịch vụ vì ở gần chợ Đồng Quang và Bến xe khách Thái Nguyên.

Trao đổi với chúng tôi, ông Bùi Văn Mẫn, Giám đốc Công ty CP Dược và Vật tư y tế giải thích: Từ khi cổ phần hoá đến nay, chúng tôi rất khó khăn về tài chính, không đủ năng lực đầu tư. Trong Nghị quyết Đại hội cổ đông thành lập công ty năm 2004, chúng tôi có đề ra mục tiêu đẩy mạnh phát triển kinh doanh từng năm, nhưng đến nay doanh nghiệp vẫn chưa xây dựng được phương án cụ thể nào, nhất là các phương án chuyển đổi cơ cấu kinh doanh, tạo diện mạo mới cho Công ty.

Đây chỉ là hai trong hàng chục doanh nghiệp có diện tích đất tại những vị trí đắc địa trên địa bàn thành phố đang để lãng phí hoặc không phát huy hiệu quả. Thường những trường hợp này rơi vào các doanh nghiệp Nhà nước sau cổ phần hoá.

Sẽ thu hồi nếu sử dụng không hiệu quả

Về vấn đề này, ông Đoàn Văn Tuấn, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên- Môi trường cho biết: Đối với các doanh nghiệp cổ phần thì diện tích đất đều đã được đưa vào sử dụng, nhưng còn một số sử dụng hiệu quả chưa cao. Đó là do các doanh nghiệp sử dụng không hợp lý. Quan điểm của ngành Tài nguyên- Môi trường là: Sau khi thanh tra, nếu đơn vị nào sử dụng đất không hiệu quả kéo dài, chúng tôi sẽ kiến nghị với tỉnh để thu hồi lại, giao cho đơn vị khác có đủ năng lực hơn và việc kiểm tra này được Sở tiến hành hàng năm. Mới đây, UBND tỉnh cũng đã có văn bản đề nghị Công ty cổ phần Thương nghiệp 1 dành một phần đất cho các dự án xây dựng nhà hàng, khách sạn của Hội doanh nghiệp Việt kiều tại Đức. Đây có lẽ là điều Công ty cổ phần Thương nghiệp 1 không mong muốn, nhưng như vậy để thấy, đã đến lúc tự thân doanh nghiệp này phải năng động hơn trong kinh doanh để đáp ứng xu thế phát triển chung của đất nước.

Thực tế tìm hiểu, chúng tôi thấy rằng, một trong những giải pháp tối ưu với các doanh nghiệp sử dụng đất không hiệu quả hiện nay chính là liên kết đầu tư. Bởi chỉ như thế mới giúp doanh nghiệp mạnh về tài chính và có thể đa dạng hoá các loại hình kinh doanh. Đồng thời, nhờ đó bộ mặt đô thị thành phố được cải thiện và tốc độ phát triển kinh tế của tỉnh cũng được nâng lên.