Hiến đất làm đường không còn là chuyện mới, lạ, nhất là thời gian gần đây khi nhiều dự án giao thông nông thôn được triển khai trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên. Tuy nhiên, với việc cả nghìn hộ dân của huyện Đại Từ cùng đồng lòng hiến đất làm đường liên xã thì quả là câu chuyện thời sự rất đáng quan tâm.
Những công dân số một
Chúng tôi đến thăm gia đình anh Đặng Văn Chan, một hộ nghèo của xã Phú Lạc (Đại Từ) khi họ hàng và người thân đang giúp anh dựng lại ngôi nhà tạm cạnh tuyến đường liên xã Hà Thượng – Phú Lạc. Trước đó, gia đình anh đã hiến trên 2.200m2 đất gồm cả đất thổ cư và đất vườn tạp cho tuyến đường trên. Gặp chúng tôi trong điều kiện khó khăn đó nhưng anh vẫn cười vui vẻ: “Em đang làm tạm ngôi nhà để ở qua mấy ngày Tết, sau đó sẽ dựng lại kiên cố hơn các anh ạ. Mình nghĩ xa một chút, chịu thiệt một chút vì lợi ích cộng đồng và vì tương lai con em mình. Bởi vậy, khi xã vận động hiến đất làm đường gia đình em đồng ý liền”.
Cùng trò chuyện với chúng tôi, ông Lưu Tuấn Vinh, Chủ tịch UBND xã Phú Lạc cho biết thêm: “Tới đây, với những trường hợp như gia đình anh Chan, xã sẽ có cơ chế chính sách mở, cụ thể là trích Quỹ vì người nghèo rồi vận động bà con đóng góp, ủng hộ xây lại nhà, cải thiện đời sống cho họ...” Được biết, bản thân gia đình ông Vinh cũng hiến 1.000m2 đất cho tuyến đường này. Cùng với ông còn có 237 hộ trong xã, nơi tuyến đường đi qua, hiến đất với tổng số lên tới cả chục nghìn mét vuông đất các loại. Trong đó, một số gia đình hiến đất nhiều như: Gia đình ông Phạm Bá Hùng hiến 824m2, ông Nguyễn Văn Thụ hiến 1.082m2, ông Đỗ Công Sự hiến 1.014m2, ông Nguyễn Văn Bình 1.167m2. Cả tuyến đường Hà Thượng – Phú Lạc dài 14km, đi qua địa phận 4 xã có tới 569 hộ dân hiến đất, tổng giá trị ước tính gần 11 tỷ đồng.
Tiếp chúng tôi tại nhà riêng ở xóm Làng Lớn, xã Mỹ Yên, ông Dương Văn Hoà, người hiến gần 400m2 đất ruộng hạng 1 cho tuyến đường Đại Từ – Mỹ Yên, tâm sự: “Nhận thấy hiệu quả mà con đường mang lại là rất lớn đối với bà con trong xã, nên khi có chủ trương hiến đất, gia đình tôi và các hộ khác chấp thuận ngay. Nhà nước và nhân dân cùng làm mà. Nếu tới đây có dự án làm đường hoặc các công trình phục vụ dân sinh khác xây dựng tại địa phương mà lấy đến phần đất của gia đình, chúng tôi sẵn sàng hiến tặng ngay”.
Tuyến đường giao thông liên xã Đại Từ – Mỹ Yên có tổng chiều dài 10,6km đi qua địa phận 5 xã, thị trấn. 458 hộ dân dộc tuyến đường đã đồng lòng hiến đất cho công trình với tổng diện tích trên 20.000m2, giá trị ước tính trên 11 tỷ đồng. Nhiều hộ đã hiến tới cả nghìn mét vuông đất, điển hình như: Gia đình ông Phạm Thanh Sơn, ông Vũ Trọng Hiền, ông Nguyễn Anh Đức, ông Nguyễn Huy Dần, bà Nguyễn Thị Uyên, ông Chu Văn Quỳnh...
3 dự án và 15 ngày
Hiện nay, trên địa bàn huyện Đại Từ đang triển khai thực hiện 3 dự án nâng cấp, cải tạo đường giao thông liên xã gồm: Tuyến Đại Từ – Mỹ Yên, Hà Thượng – Phú Lạc và Na Mao - Đức Lương. Tổng số hộ dân hiến đất thực hiện 3 dự án trên là 1.248 hộ với tổng diện tích gần 100.000m2 đất các loại. Đây là 3 dự án quan trọng góp phần cải thiện mạng lưới giao thông nông thôn và thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội của địa phương. Các dự án này được thực hiện trên cơ sở vốn trái phiếu Chính phủ với chủ trương không sử dụng ngân sách Nhà nước để đền bù giải phóng mặt bằng. Bởi vậy, trước khi thực hiện các dự án, chính quyền địa phương đã vận động bà con trong vùng ảnh hưởng hiến đất làm đường.
Ông Nguyễn Bá Khương, Phó Chủ tịch UBND xã Mỹ Yên cho biết: “Ngay khi bắt đầu có chủ trương đến lúc các hộ dân ký hiến đất, bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công chỉ mất đúng 15 ngày. Ngay từ buổi đầu tiên họp dân thống nhất, đã có 90% số hộ trong diện ảnh hưởng đồng ý hiến đất”. Theo khảo sát của Phòng Công thương huyện Đại Từ thì hầu hết các xã chỉ mất khoảng 15 ngày là có thể bàn giao mặt bằng. Các xã đã thành lập Ban Vận động hiến đất của xã, trực tiếp Bí thư Đảng uỷ xã làm Trưởng ban. Tại các xóm cũng thành lập các Tiểu Ban vận động, do đồng chí Bí thư chi bộ làm Trưởng tiểu ban. Sau khi kiện toàn Ban vận động, các xã tổ chức họp dân quán triệt chủ trương, thống nhất các nội dung và vận động bà con hiến đất làm đường. Hầu hết các gia đình trong vùng dự án đều đồng lòng giao đất ngay từ buổi đầu triển khai. Chỉ còn một số ít hộ dân chưa nhất trí, nhưng sau khi được vận động, giải thích, thuyết phục, các hộ này đã tự nguyện hiến đất cho dự án.
Theo ông Lưu Tuấn Vinh, Chủ tịch UBND xã Phú Lạc thì đối với những hộ chưa đồng tình, xã đã cử cán bộ xuống tận gia đình vận động. Nếu chưa thông thì nhờ những người có tiếng nói trong dòng họ, những bậc cao niên trong xã đến thuyết phục. Nếu là cán bộ công chức Nhà nước thì nhờ cơ quan, đoàn thể nơi công tác vận động...
Hiệu ứng xã hội
Phong trào hiến đất làm đường giao thông ở Đại Từ đã trở thành hiệu ứng xã hội tích cực, tạo ra sức mạnh cộng đồng to lớn, là nền tảng để thực hiện các dự án phục vụ dân sinh tiếp theo ở địa phương. Trao đổi với phóng viên Báo Thái Nguyên, ông Trương Mạnh Kiểm, Phó Chủ tịch UBND huyện Đại Từ cho biết: “Tới đây, các chương trình, dự án triển khai ở địa phương sẽ thuận lợi hơn rất nhiều, nhất là trong lĩnh vực giải phóng mặt bằng. Ý thức về trách nhiệm xây dựng xã hội của người dân đã được cải thiện rõ rệt thông qua việc hiến đất làm 3 tuyến đường liên xã của huyện”.
Trong quá trình tìm hiểu, khai thác thông tin, tư liệu phục vụ bài viết này, chúng tôi được ông Trương Văn Phụng, Phó trưởng Ban Chỉ đạo công tác giải phóng mặt bằng của tỉnh cho hay: Không phải chỉ riêng huyện Đại Từ có phong trào hiến đất làm đường mà ở hầu hết các địa phương trong tỉnh, phong trào này đã được mở rộng, điển hình như các huyện: Phú Lương, Định Hoá, Phổ Yên, Phú Bình. Có thể nói, tới đây khi các dự án thu hút đầu tư được triển khai rộng khắp trong tỉnh, nhất là ở những vùng nông thôn thì phong trào hiến đất của nhân dân sẽ ngày một nhiều.
