Việc thu phí sử dụng đường bộ sẽ bắt đầu được thực hiện từ ngày đầu tiên của năm mới 2013 với các mức thu được điều chỉnh thấp hơn khá nhiều so với dự kiến và giảm dần sau mỗi năm.
Phí với ôtô từ 130.000đ đến 1.040.000đ/tháng và giảm dần theo năm
Bộ Tài chính vừa ban hành Thông tư số 197/2012/TT-BTC hướng dẫn chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí sử dụng đường bộ theo đầu phương tiện.
Theo đó, mức thu đối với ôtô chở người dưới 10 chỗ ngồi đăng ký tên cá nhân sẽ là 130.000 đồng/tháng, thấp hơn 50.000 đồng/tháng so với mức dự kiến. Đây cũng là mức thu thấp nhất đối với loại hình phương tiện ôtô.
Mức phí cao nhất, được áp dụng cho xe tải và xe chuyên dùng có trọng lượng toàn bộ từ 27 tấn trở lên là 1,04 triệu đồng/tháng hoặc 12,48 triệu đồng/năm. Trước đó, mức thu dự kiến là 1,44 triệu đồng/tháng hoặc 16,76 triệu đồng/năm.
Ngoài ra, theo nội dung Thông tư này, các mức thu sẽ giảm dần sau mỗi một năm. Chẳng hạn mức thu của mỗi tháng năm thứ 2 (từ tháng thứ 13 đến tháng thứ 24 tính từ khi đăng kiểm và nộp phí) bằng 92% mức phí của mỗi tháng năm thứ nhất. Mức thu của mỗi tháng năm thứ 3 (từ tháng thứ 25 đến tháng thứ 30 tính từ khi đăng kiểm và nộp phí) bằng 85% mức phí của mỗi tháng năm thứ nhất.
Các mức thu đối với xe máy tính theo năm, quy định khung đối với xe có dung tích xilanh từ 100 cm3 trở xuống là 50.000 - 100.000 đồng/xe/năm. Xe có dung tích xi-lanh trên 100 cm3 là trên 100.000 đồng đến 150.000 đồng/xe/năm. Mức thu này cũng thấp hơn dự kiến (Trước đó, mức dự kiến với xe máy nhóm 1 là 80.000 - 120.000 đồng/xe/năm, nhóm 2 là 120.000 - 180.000 đồng/xe/năm).
Với loại hình môtô, xe gắn máy, HĐND cấp tỉnh sẽ quy định mức thu cụ thể nằm trong khung nêu trên nhằm phù hợp với tình hình thực tế tại địa phương. Riêng xe chở hàng 4 bánh có gắn động cơ một xi-lanh chịu một mức thu duy nhất là 2,16 triệu đồng/xe/năm. Ngoài việc quy định các mức thu thấp hơn dự kiến sau khi nhận được nhiều ý kiến đóng góp của các cơ quan, tổ chức, Bộ Tài chính cũng bổ sung thêm quy định không thu phí đối với xe máy điện và miễn thu phí đối với xe máy của các hộ nghèo.
Riêng đối với xe ôtô của lực lượng an ninh, quốc phòng sẽ thu theo hình thức vé, mức cụ thể là 1 triệu đồng hoặc 1,5 triệu đồng/vé/năm tùy theo loại hình phương tiện.
Nộp phí tại cơ quan đăng kiểm
Về phương thức thu - nộp, chủ xe ôtô sẽ nộp phí tại cơ quan đăng kiểm. Sau khi nộp phí, cơ quan đăng kiểm sẽ dán tem nộp phí tương ứng với thời gian nộp.
Thông tư hướng dẫn của Bộ Tài chính cho biết: Đối với xe ôtô có chu kỳ đăng kiểm từ 1 năm trở xuống, chủ phương tiện thực hiện nộp phí sử dụng đường bộ cho cả chu kỳ đăng kiểm và được dán Tem nộp phí sử dụng đường bộ tương ứng với thời gian nộp phí.
Đối với xe ôtô có chu kỳ đăng kiểm trên 1 năm (18, 24 và 30 tháng), chủ phương tiện phải nộp phí sử dụng đường bộ theo năm (12 tháng) hoặc nộp cho cả chu kỳ đăng kiểm (18, 24 và 30 tháng). Trường hợp nộp phí theo chu kỳ đăng kiểm (18, 24 và 30 tháng), cơ quan đăng kiểm cấp Tem nộp phí sử dụng đường bộ tương ứng với thời gian đăng kiểm.
Trường hợp nộp phí theo năm (12 tháng), cơ quan đăng kiểm cấp Tem nộp phí sử dụng đường bộ tương ứng với thời gian nộp phí 12 tháng. Hết thời hạn nộp phí (12 tháng), chủ phương tiện phải đến cơ quan đăng kiểm nộp phí và được dán Tem nộp phí của thời gian tiếp theo (12 tháng hoặc thời gian còn lại của chu kỳ đăng kiểm).
Với trường hợp chủ phương tiện đến đăng kiểm sớm hơn hoặc chậm hơn thời gian theo chu kỳ đăng kiểm quy định, cơ quan đăng kiểm kiểm tra xe và tính tiền phí sử dụng đường bộ nối tiếp từ thời điểm cuối của khoảng thời gian đã nộp phí sử dụng đường bộ lần trước. Trường hợp thời gian tính phí không tròn tháng thì số phí phải nộp sẽ tính bằng số ngày lẻ chia 30 ngày nhân với mức phí của 1 tháng...
Đối với xe ôtô nhập cảnh lưu hành tại Việt Nam, kỳ tính phí là khoảng thời gian được phép lưu hành tại Việt Nam. Thời điểm nộp phí là khi nộp hồ sơ xin nhập cảnh lưu hành tại Việt Nam.
Với xe máy, chủ xe máy nộp phí thông qua UBND xã, phường, thị trấn. Đối với xe máy lưu hành trước 1/1/2013 thì sẽ thực hiện kê khai từ thời điểm đó, còn xe lưu hành sau ngày này, chủ phương tiện phải kê khai theo nộp phí theo chu kỳ 6 tháng.
Để phục vụ công tác thu phí, Bộ Tài chính cho phép các cơ quan thu phí đường bộ của ôtô được trích lại 1% số tiền và cơ quan thu phí của xe máy được để lại không quá 10%.
Nghị định 18 về Quỹ Bảo trì đường bộ đã được Chính phủ ban hành từ tháng 3, có hiệu lực từ 1/6/2012. Nhưng trong bối cảnh kinh tế khó khăn ảnh hưởng tới đời sống người dân, Chính phủ đã quyết định lùi thời gian thu phí này sang ngày 1/1/2013.
Ban hành quy định về phí sử dụng đường bộ, Bộ Tài chính đã nhận được ý kiến tham gia của 58/80 cơ quan, tổ chức. Trong đó, hầu hết thống nhất với sự cần thiết ban hành và nội dung cơ bản của dự thảo Thông tư. Với một số ý kiến về mức phí đối với xe rơ moóc sẽ gây khó khăn cho các doanh nghiệp vận tải, Cơ quan soạn thảo đã tiếp thu và điều chỉnh giảm mức thu phí đối với xe rơ moóc, sơ mi rơ moóc xuống bằng 60% mức thu đối với xe tải cùng trọng tải (dự thảo quy định bằng 70%).