Ga Xuân Giao A: Nguy cơ mất an toàn chạy tàu

Ga Xuân Giao A (Chi nhánh Vận tải HHĐS Lào Cai) chuyên giải thể, lập tàu chở quặng apatít. Để đảm bảo khối lượng vận chuyển apatít theo hợp đồng đã ký giữa Tổng công ty ĐSVN và Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (khoảng 1,7 triệu tấn/năm), bình quân Ga Xuân Giao A phải dồn, cấp xếp tối thiểu 150 toa xe/ngày, ngày cao điểm trên 190 toa xe.

Theo phản ánh của một số đơn vị đường sắt tại khu vực này, hiện Ga và trạm khám chữa toa xe (KCTX), cung đường sắt Xuân Giao, trạm đầu máy Xuân Giao, hóa vận ga... đang gặp nhiều khó khăn trong tổ chức chạy tàu, duy tu bảo dưỡng, dồn dịch lập tàu, giải thể, cấp xe... do quặng apatít rơi vãi, tồn đọng tại các đường lập tàu... quá nhiều.

Tất cả 4 đường đón gửi tàu của Ga Xuân Giao A đều ngập trong quặng apatít dạng bùn, phủ lấp cả các thiết bị hạ tầng đường sắt. Nhiều vị trí quặng ở giữa vai đá và 2 đường ga đã cao hơn mặt ray từ 20 cm đến 40 cm. Một lái tàu hàng thuộc Trạm Đầu máy Xuân Giao cho biết, do chất lượng một số toa xe chở quặng không bảo đảm nên khi kéo toa xe bị rơi vãi nhiều. Đặc tính quặng apatít ở dạng đất sẽ biến sang dạng bùn lỏng. Nếu để lâu ngày, các đống “quặng bùn” kết tủa rắn chắc như các “ụ mối” 2 bên đường sắt và như vậy, các “ụ mối” này đã va đập, quệt... vào các thiết bị đầu máy, toa xe, nhất là bộ phận chạy, bộ phận hãm... gây hư hỏng thiết bị, đe dọa đến an toàn chạy tàu (ATCT).

Mặt khác, do quặng apatít rơi vãi nhiều nên đã làm mờ sơn, che phủ, lấp một phần các mốc tránh va chạm (TVC) nên lái tàu, trực ban chạy tàu (TBCT) ga, trưởng dồn, móc nối... rất khó quan sát thấy mốc TVC, nhất là vào ban đêm, khi thời tiết xấu. Theo lời một công nhân khám xe (Trạm KCTX Xuân Giao): Tình trạng quặng bùn, “ụ mối” ở Ga Xuân Giao A tồn đọng nhiều đã gây khó khăn cho công nhân KCTX cũng như các bộ phận khác...

Ông Nguyễn Xuân Quang - Phó Giám đốc Công ty TNHH MTV QLĐS Yên Lào (đơn vị phụ trách quản lý hạ tầng đường sắt khu vực Ga Xuân Giao A) cho biết, do thành phần quặng apatít có nhiều hóa chất có tính chất ăn mòn phụ kiện ray, tà vẹt; làm hư hỏng ray, tà vẹt và các phụ kiện nối, giữ đường sắt. 2 bên đường sắt ở Ga Xuân Giao A cũng còn quá nhiều các đống quặng tồn đọng, chưa di dời đi nơi khác nên việc tiếp tục cho san, cào, kéo quặng ra khỏi lòng đường sắt là rất khó khăn.

Đầu năm 2012, Công ty TNHH MTV Apatít Việt Nam đã ký hợp đồng với Xí nghiệp sản xuất cơ khí và xây lắp công trình Yên Bái thuê nhân công thu hồi quặng apatít tại Ga Xuân Giao A, nhưng không hiểu vì lý do gì khu vực Ga Xuân Giao A vẫn ngập trong quặng?.