Không đồng loạt thu phí đường bộ theo mức mới

Tuy Thông tư số 159/2013/TT-BTC có hiệu lực từ ngày 1/1/2014, song các tuyến cao tốc không thuộc đối tượng điều chỉnh của thông tư này. Các tuyến đường BOT đang triển khai xây dựng sau khi hoàn thành mới thu phí theo quy định.

Tăng phí sau 10 năm

Bộ Tài chính vừa ban hành Thông tư số 159/2013/TT-BTC Hướng dẫn chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí đường bộ hoàn vốn đầu tư xây dựng đường bộ. Thông tư này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1/1/2014.

Theo Thông tư 159, các mức phí đường bộ quy định với từng chủng loại xe đều tăng so với mức phí hiện hành tại Thông tư 90/2004/TT-BTC ban hành năm 2004 (Xem biểu khung mức phí).

Lý giải tại sao mức phí đường bộ lại tăng, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường cho biết: Hiện nay, việc thu phí theo Thông tư 90 được quy định từ năm 2004, tức là 10 năm trước, mức thu phí đã lạc hậu so với mặt bằng giá. Cho nên, việc thay thế Thông tư 90 là một yêu cầu cần thiết. Đây là mức phí tương đối chấp thuận được so với mặt bằng giá sinh hoạt hiện nay. Đồng thời, với mức phí này, các dự án xây dựng đường bộ mới có khả năng hoàn vốn. Chúng tôi đã nhận được sự chấp thuận của Thủ tướng Chính phủ về vấn đề này.

Khi thay đổi mức thu phí, Bộ GTVT cùng với Bộ Tài chính đã tính toán mức thu nhập tại thời điểm hiện nay. Thông tư 159 cũng đã đưa ra một lộ trình để tăng phí phù hợp. Thời điểm hiện nay điều chỉnh tăng phí so với mức Thông tư 90 trước đây 10 năm là cần thiết.

Hoàn thành mới phu phí

Theo ông Đỗ Văn Quốc - Vụ trưởng Vụ Tài chính Bộ GTVT, Thông tư này quy định mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng phí đường bộ để hoàn vốn các dự án đầu tư xây dựng đường bộ để kinh doanh. Đối với các dự án đầu tư khác thực hiện theo hướng dẫn riêng của Bộ Tài chính (đối với đường quốc lộ) hoặc Hội đồng nhân dân cấp tỉnh (đối với đường địa phương).

Thông tư quy định, loại đường bộ được tổ chức thực hiện thu phí phải có đủ một số điều kiện, trong đó phải hoàn thành việc xây dựng, nâng cấp công trình đường bộ theo dự án được cấp có thẩm quyền phê duyệt; Trạm thu phí phù hợp với quy hoạch đường gắn với dự án do cơ quan có thẩm quyền quyết định; Tuyến đường cũng đã hoàn thành các công trình phụ trợ phục vụ việc thu phí, như: Xây dựng trạm thu phí (như địa điểm bán vé, kiểm soát vé), hệ thống chiếu sáng, đầy đủ các loại vé thu phí, bộ máy tổ chức thu và kiểm soát vé; Đã được Bộ Tài chính ban hành Thông tư quy định mức thu phí đối với quốc lộ hoặc Hội đồng nhân dân cấp tỉnh đã ra nghị quyết quy định mức thu đối với đường địa phương.

Như vậy, các đoạn tuyến QL1 đang thực hiện đầu tư mở rộng theo hình thức BOT, chỉ thu khi dự án hoàn thành đầu tư, xây dựng xong các trạm thu phí và được Bộ Tài chính đồng ý. Các dự án này đều vừa mới khởi công xây dựng, theo kế hoạch sẽ hoàn thành trong khoảng 18 - 24 tháng tới và xong toàn tuyến vào năm 2016.

Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường cũng cho biết thêm: Các tuyến đường BOT đã hoàn thành đang thực hiện thu phí thì vẫn tiếp tục thu theo mức thu hiện tại.Thông tư 159 đã ban hành, tuy nhiên việc tăng cụ thể ở các trạm thu phí BOT hiện nay thì phải có quyết định của Bộ Tài chính, theo lộ trình đã ký với Bộ GTVT.

Do vậy, không phải tất cả các trạm thu phí đều tăng đồng loạt vào thời điểm này, mà phải có lộ trình phù hợp với hợp đồng đã ký kết cùng các nhà BOT.