Thời gian gần đây, liên tiếp xảy ra những vụ tai nạn giao thông (TNGT) nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng trên cao tốc Hà Nội - Thái nguyên (Quốc lộ 3 mới). Thực tế cho thấy, công tác bảo đảm trật tự an toàn giao thông (ATGT) trên tuyến đường này đang bộc lộ không ít những bất cập, từ ý thức của người tham gia giao thông cho đến công tác quản lý hạ tầng, tuần tra, xử lý vi phạm của các lực lượng chức năng. Điều này đã và đang đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về sự an toàn trong hoạt động vận tải của các phương tiện trên tuyến Quốc lộ 3 mới.
Liên tiếp xảy ra các vụ tai nạn…
Theo thống kê Phòng Cảnh sát Giao thông (Công an tỉnh), từ cuối năm 2016 đến nay, trên Quốc lộ 3 mới đoạn qua địa phận tỉnh Thái Nguyên đã xảy ra 8 vụ TNGT làm chết 5 người, bị thương 13 người, ước tính thiệt hại tài sản gần 600 triệu đồng. So với cùng kỳ, tăng 100% cả về số vụ, số người chết và số người bị thương. Trong đó, riêng đoạn chạy qua T.X Phổ Yên xảy ra 6 vụ tai nạn làm 5 người chết, 6 người bị thương; đoạn qua địa phận T.P Thái Nguyên xảy ra 1 vụ làm 6 người bị thương; đoạn qua địa phận T.P Sông Công xảy ra 1 vụ làm 1 người bị thương.
Mới đây nhất, vào hồi 22 giờ 25 phút, ngày 2-4, tại km48+800 Quốc lộ 3 mới, thuộc địa phận xóm Giếng, xã Hồng Tiến (Phổ Yên) xe ô tô biển kiểm soát (BKS) 20C-063.77 do tài xế Nguyễn Trường Giang (sinh năm 1982), trú tại phường Túc Duyên (T.P Thái Nguyên) điều khiển theo hướng Hà Nội - Thái Nguyên do không làm chủ được tốc độ đã đâm va vào đuôi xe ô tô tải BKS 20L-7520 do tài xế Triệu Văn Thanh (sinh năm 1989), trú tại phường Hương Sơn (T.P Thái Nguyên) điều khiển đi cùng chiều. Hậu quả khiến tài xế Nguyễn Trường Giang tử vong tại chỗ, 2 phương tiện hư hỏng nặng.
Trước đó, dư luận vẫn chưa quên vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng xảy ra vào khoảng 16 giờ ngày 19-11 tại km40+800 Quốc lộ 3 mới (thuộc địa phận T.X Phổ Yên) làm 4 người chết, 6 người bị thương nặng. Vào thời điểm nói trên, xe ô tô con 7 chỗ mang BKS: 99A-142.53 do tài xế Ngô Văn Sơn (SN 1978), trú tại huyện Yên Phong (Bắc Ninh) điều khiển chở 10 người lưu thông theo hướng Hà Nội - Thái Nguyên, đến gần khu vực nút giao Yên Bình do đi quá đường rẽ vào cầu vượt nên đã cho xe chạy lùi trên cao tốc. Xe Container BKS 89C-079 do tài xế Vũ Văn Hòa (SN 1985) trú huyện Đông Hưng (Thái Bình) đi phía sau với khoảng cách gần nên đã không xử lý kịp nên đã đâm vào đuôi xe ô tô 7 chỗ. Nguyên nhân bước đầu được được cơ quan chức năng xác định là do tài xế Ngô Văn Sơn đã vi phạm Luật Giao thông đường bộ khi điều khiển xe ô tô đi lùi trên cao tốc, đồng thời, vi phạm lỗi chở quá số người quy định (xe 7 chỗ nhưng chở 11 người).
Đâu là nguyên nhân?
Thống kê của Phòng Cảnh sát Giao thông (Công an tỉnh) cho thấy, từ cuối năm 2016 đến nay, tình hình TNGT trên Quốc lộ 3 mới đoạn qua địa phận tỉnh Thái Nguyên đang có xu hướng tăng và diễn biến phức tạp. Điều này thể hiện ở chỗ, cùng kỳ năm trước, trên tuyến đường này không để xảy ra vụ TNGT nghiêm trọng nào thì nay con số ấy lại tăng lên 8 vụ. Theo đánh giá của cơ quan chức năng, nguyên nhân chủ yếu là do lỗi ý thức chấp hành Luật Giao thông đường bộ của người điều khiển phương tiện, như: chạy quá tốc độ cho phép; dừng đỗ không đúng nơi quy định; không đảm bảo khoảng cách an toàn giữa các phương tiện… Bên cạnh đó, tình trạng xe mô-tô, xe gắn máy, người đi bộ trên cao tốc trái phép cũng là nguyên nhân gây ra một số vụ TNGT.
Trao đổi với chúng tôi, ông Trương Văn Phụng, Giám đốc Sở Giao thông Vận tải cho biết: Thời gian qua, một số người cho rằng, nguyên nhân xảy ra nhiều vụ TNGT trên Quốc lộ 3 mới là do tình trạng xuống cấp của mặt đường. Tuy nhiên, qua khảo sát của chúng tôi, mặc dù, hiện nay mặt đường Quốc lộ 3 mới có một số đoạn bị lún, xuống cấp nhẹ. Tuy nhiên, điều này hoàn toàn không ảnh hưởng đến công tác đảm bảo an toàn cho các phương tiện lưu thông trên đường. Ông Phụng cũng cho biết thêm: Quốc lộ 3 mới là tuyến đường có mật độ phương tiện không nhiều như những tuyến cao tốc khác. Có thể chính điều này đã gây tâm lý chủ quan cho các tài xế khi tham gia giao thông dẫn đến TNGT xảy ra nhiều.
Về vấn đề này, Thượng tá Võ Hồng Thái, Phó trưởng Công an T.X Phổ Yên cho rằng: Nguyên nhân chính vẫn là do ý thức của người tham gia giao thông chưa chấp hành nghiêm các quy định về đảm bảo an toàn trên đường cao tốc. Tình trạng các phương tiện chạy quá tốc độ cho phép, dừng đỗ không đúng quy định vẫn diễn ra khá phổ biến. Bên cạnh đó, công tác quản lý, tuần tra, xử lý vi phạm của lực lượng chức năng trên tuyến Quốc lộ 3 mới đang bộc lộ không ít những bất cập. Cụ thể, theo quy định việc tuần tra, xử lý vi phạm trên cao tốc thuộc thẩm quyền của Cục Cảnh sát Giao thông đường bộ, nhưng thời gian gần đây, việc này không được Cục Cảnh sát Giao thông đường bộ tiến hành thường xuyên. Trong khi đó, tuyến đường lại chưa có camera giám sát. Do vắng bóng lực lượng chức năng lại không có hình thức xử phạt “nguội” thông qua thiết bị giám sát nên tình trạng vi phạm giao thông đang ngày càng gia tăng. Mặc dù biết điều này nhưng chúng tôi không thể xử lý vì không thuộc thẩm quyền.
Bên cạnh những bất cập nêu trên, qua trao đổi với với những tài xế thường xuyên lưu thông trên Quốc lộ 3 mới, nhiều người cho rằng: Trên tuyến đường này cần bổ sung thêm một số điểm dừng đỗ khẩn cấp cho các phương tiện khi xảy ra sự cố. Mặt khác, theo quy định, tối thiểu 50km đường cao tốc phải có 1 trạm cấp cứu giao thông và trạm dừng nghỉ cho các phương tiện. Tuy nhiên, đoạn cao tốc qua địa phận tỉnh Thái Nguyên mặc dù có chiều dài hơn 63km nhưng hiện nay chưa có trạm cứu hộ hay trạm dừng nghỉ nào. Vì chưa có trạm cứu hộ giao thông nên mỗi khi xảy ra tai nạn, tuyến đường này thường bị ùn tắc cục bộ trong một thời gian dài. Điển hình là 2 vụ TNGT xảy ra liên tiếp ngày 18 và 19-2 thuộc địa phận T.X Phổ Yên đã khiến cho tuyến Quốc lộ 3 mới bị “tê liệt 4-5 giờ đồng hồ.
Trước thực trạng nêu trên, để đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản cho người dân khi tham gia giao thông trên Quốc lộ 3 mới, thiết nghĩ, thời gian tới, bên cạnh việc mỗi người dân cần nâng cao hơn nữa ý thức chấp hành Luật Giao thông đường bộ thì các cơ quan chức năng cũng cần tăng cường công tác phối hợp tuần tra, xử lý vi phạm; đồng thời, sớm khắc phục những hạn chế trong hoạt động quản lý hạ tầng để nâng cao chất lượng phục vụ của tuyến đường.