Vì sao Bộ GTVT đề xuất đầu tư cao tốc Chợ Mới - Bắc Kạn?

Trước thông tin một số phương tiện truyền thông phản ánh việc Bộ GTVT đề xuất đầu tư cao tốc Chợ Mới - Bắc Kạn nằm ngoài quy hoạch phê duyệt, Báo Giao thông trao đổi với cơ quan chức năng làm rõ vấn đề.

Tuyến đường cao tốc đã có trong quy hoạch

Theo các thông tin đăng tải, Bộ KH&ĐT vừa có văn bản gửi Văn phòng Chính phủ đề nghị Bộ GTVT giải trình, làm rõ quy mô dự án đầu tư hoàn chỉnh QL3 mới Hà Nội - Thái Nguyên đáp ứng quy mô cao tốc và đoạn Chợ Mới - Bắc Kạn theo hình thức hợp đồng BOT.

Trong đó, đoạn tuyến từ khu công nghiệp Thanh Bình (thuộc huyện Chợ Mới) - TP Bắc Kạn dài khoảng 30km, chưa có trong quy hoạch phát triển mạng đường bộ cao tốc Việt Nam. Vì vậy, Bộ KH&ĐT đề nghị Bộ GTVT báo cáo Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh, bổ sung đoạn trên vào quy hoạch phát triển mạng đường bộ cao tốc Việt Nam đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030 để có cơ sở nghiên cứu phương án đầu tư.

Chiều qua (3/8), trao đổi với Báo Giao thông, ông Nguyễn Danh Huy, Vụ trưởng Vụ PPP cho biết, theo quy hoạch phát triển mạng đường bộ cao tốc Việt Nam đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định  326 ngày 1/3/2016, tuyến cao tốc Thái Nguyên - Chợ Mới - Bắc Kạn có tổng chiều dài  43km. Trong đó, đoạn từ TP Thái Nguyên đến Chợ Mới (Bắc Kạn) dài 28km, đoạn từ Chợ Mới đến TP Bắc Kạn dài 15km, quy mô 4 - 6 làn xe, tiến trình đầu tư đến năm 2020.

Tuy nhiên, chiều dài tuyến trên thực tế có thay đổi so với quy hoạch được duyệt. Trong đó, đoạn cao tốc Thái Nguyên - Chợ Mới có chiều dài 40,3km đã hoàn thành đầu tư theo hình thức BOT; đoạn cao tốc Chợ Mới - Bắc Kạn có chiều dài khoảng 30km (theo kết quả nghiên cứu sơ bộ của TEDI), điểm đầu kết nối với QL3 mới tại khu công nghiệp Thanh Bình, thuộc địa phận huyện Chợ Mới (Bắc Kạn), điểm cuối giao với đường tỉnh 257 tại TP Bắc Kạn.

Lý giải việc chiều dài tuyến cao tốc Thái Nguyên - Chợ Mới thực tế thay đổi với quy hoạch được duyệt, ông Huy cho biết, năm 2014, trong quá trình nghiên cứu triển khai lập dự án đầu tư tuyến đường Thái Nguyên - Chợ Mới (Bắc Kạn) và nâng cấp, cải tạo QL3 đoạn Km75 - Km100 theo hình thức BOT, Bộ GTVT thấy rằng, để phát huy hiệu quả của tuyến cao tốc và thúc đẩy phát triển KT-XH của tỉnh Bắc Kạn cần kéo dài điểm cuối tuyến cao tốc Thái Nguyên - Chợ Mới tới khu công nghiệp Thanh Bình (huyện Chợ Mới, Bắc Kạn) với chiều dài 40,3km.

“Để có cơ sở triển khai, Bộ GTVT đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ về chủ trương đầu tư dự án theo hình thức BOT tại Văn bản 6714 ngày 9/6/2014 và đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận tại Văn bản 5136 ngày 9/7/2014”, Văn bản 4533 ngày 25/4/2016 của Bộ GTVT do Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường ký nêu rõ.

Cũng theo Văn bản 4533 của Bộ GTVT, do nhu cầu vận tải chưa lớn, đoạn từ khu công nghiệp Thanh Bình - TP Bắc Kạn - Cao Bằng được xem như là tuyến cao tốc tiềm năng, chưa được quy hoạch phát triển trong mạng lưới đường bộ cao tốc Việt Nam đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030; trường hợp đầu tư trước năm 2020 hoặc khi có nhà đầu tư quan tâm, Bộ GTVT sẽ phối hợp với địa phương báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép bổ sung đoạn tuyến này vào quy hoạch.

Hai phương án đầu tư cao tốc Chợ Mới - Bắc Kạn

Liên quan đến dự án đầu tư hoàn chỉnh QL3 mới đoạn Hà Nội - Thái Nguyên đáp ứng quy mô cao tốc, ngày 24/8/2015, Thủ tướng Chính phủ đã có Văn bản 1501 về việc đồng ý nguyên tắc triển khai dự án theo hình thức BOT. Đến ngày 11/3/2016, Bộ GTVT đã ban hành Quyết định 734 về việc thẩm định, phê duyệt đề xuất dự án. Trong đó, khối lượng công việc chính của dự án gồm: Đầu tư hoàn thiện đường cao tốc loại A và nhà đầu tư thực hiện dự án phải trả phần nợ xây dựng cơ bản giai đoạn trước.

Tiếp đó, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ tại Văn bản 5803 ngày 13/7/2016 giao Bộ GTVT nghiên cứu xem xét giải quyết đề nghị của UBND tỉnh Bắc Kạn về việc đầu tư xây dựng tuyến cao tốc Chợ Mới - Bắc Kạn tại Văn bản số 2650 ngày 30/6/2016, Bộ GTVT đã giao cho Ban QLDA 2 chủ trì, phối hợp TEDI nghiên cứu phương án thực hiện đầu tư thêm dự án đoạn Chợ Mới - Bắc Kạn.

Trao đổi với Báo Giao thông, ông Nguyễn Ngọc Long, Phó vụ trưởng Vụ PPP cho biết, trên cơ sở kết quả nghiên cứu, đánh giá các phương án, Bộ GTVT đề xuất hai phương án đầu tư đối với đoạn Chợ Mới - Bắc Kạn.

Thứ nhất, nhà đầu tư bỏ vốn để đầu tư dự án QL3 mới đoạn Hà Nội - Thái Nguyên đảm bảo tốc độ khai thác 120 km/h (chưa đầu tư hệ thống ITS, cảnh quan cây xanh) và đoạn Chợ Mới - Bắc Kạn theo quy mô tương tự đoạn Thái Nguyên - Chợ Mới đang thực hiện đầu tư, thanh toán nợ các nhà thầu khoảng 602 tỷ đồng.

Thứ hai, nhà đầu tư bỏ vốn để đầu tư dự án QL3 mới đoạn Hà Nội - Thái Nguyên đảm bảo tốc độ khai thác 120 km/h (chưa đầu tư ITS, cảnh quan cây xanh) và đoạn Chợ Mới - Bắc Kạn theo quy mô tương tự đoạn Thái Nguyên - Chợ Mới đang thực hiện đầu tư, thanh toán nợ các nhà thầu khoảng 602 tỷ đồng; thanh toán cho Nhà nước theo tiến độ một khoản kinh phí để đầu tư đoạn Chợ Mới - Bắc Kạn. Đoạn Chợ Mới - Bắc Kạn sẽ được lập thành dự án riêng, thực hiện quản lý đầu tư như đối với dự án đầu tư công.

“Đây là các phương án được Bộ GTVT đưa ra lấy ý kiến của các bộ, ngành, địa phương để lựa chọn phương án phù hợp, khả thi nhất. Sau khi dự án được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư, lúc đó, Bộ GTVT sẽ thực hiện thủ tục để bổ sung đoạn cao tốc Chợ Mới - TP Bắc Kạn vào quy hoạch. Việc điều chỉnh, bổ sung quy hoạch là công việc hết sức bình thường trong công tác quản lý thực hiện quy hoạch phát triển giao thông”, lãnh đạo Vụ Đối tác công tư nhấn mạnh.