Mới vào mùa Tết nhưng bánh kẹo, mứt ngoại đã chiếm 40% - 50% thị trường và sẽ tiếp tục về ồ ạt trong thời gian tới, gây sức ép đối với hàng trong nước cùng chủng loại
Hàng ngoại gia tăng
Ông Hân, chủ sạp bánh kẹo Quốc Việt ở chợ Bình Tây (TPHCM), cho biết: “Bánh ngoại đa số là hàng của Malaysia, Thái Lan, Singapore, Trung Quốc... giá từ 34.000 đồng – 45.000 đồng/hộp. Mới đầu mùa nhưng các mối đã liên tục chào hàng mới. Bánh ngoại năm nay có mẫu mã khá bắt mắt. Nhiều nhất là bánh quy, bánh kẹp kem – sôcôla, bánh quy bơ... Đặc biệt, lượng bánh kẹo Trung Quốc tăng mạnh so với mọi năm, gồm đủ các chủng loại: bánh hộp thiếc, hộp giấy, bánh xốp, bánh gạo, kẹo, sôcôla, hạt dẻ, hạt dưa...
Ngoài một số ít bánh hộp thiếc có in nhãn phụ bằng tiếng Việt, tên đơn vị nhập khẩu, đa số các mặt hàng bánh kẹo đều ghi nhãn bằng tiếng nước ngoài. Hơn 70% bánh ngoại được niêm phong sơ sài bằng 1 sợi “tem” giấy hoặc ni lông. Mở thử nắp hộp, mùi thơm xộc lên nức mũi. Sản phẩm bên trong đựng trong từng gói ni lông nhỏ tách biệt. Tuy nhiên, trong rất nhiều hộp bánh, các gói bánh nhỏ này dính liền thành dây, trên gói không có thông tin gì về sản phẩm. Chị Minh Thi, chủ một cửa hàng tự chọn ở quận 12, cho biết hôm trước, chị mua bánh quy kẹp kem hiệu Khong Guan, định sẽ bán Tết nhưng “khui” thử một hộp ăn thì thấy bánh mềm, đậm mùi hương liệu và có mùi mốc... nên không dám bán cho khách.
“Lên đời” hàng hết đát
Phó giám đốc một công ty chuyên nhập khẩu và phân phối các loại bánh kẹo Thái Lan cho biết: Không kể đến bánh kẹo ngoại cao cấp bán ở các siêu thị, cửa hàng, bánh kẹo ngoại trên thị trường đa số rẻ hơn khoảng 2.000 đồng – 6.000 đồng/sản phẩm nên tiêu thụ mạnh ở chợ, vùng ngoại thành và các tỉnh miền Tây. Người tiêu dùng ham giá rẻ, mẫu mã đẹp mà không biết chất lượng bên trong. Loại bánh quy, bánh xốp kẹp nhân... trước đây được bảo quản trong bao thiếc thì nay thay thế bằng bao ni lông, điều kiện bảo quản không tốt nên bánh bị “vô gió”, mềm và dễ mốc. Trước đây 70% - 80% bánh trong hộp có nhân kẹp kem hay kẹp sôcôla thì nay tỉ lệ này chỉ còn khoảng 30%.
Chủ một sạp bánh kẹo khá nổi tiếng ở chợ Bình Tây tiết lộ, bánh ngoại giá rẻ có rất nhiều dạng nhưng nhiều nhất là hàng về theo đường bộ (từ miền Bắc chuyển vào). Các đầu mối phân phối mua bánh riêng, hộp riêng về tự đóng hộp, dán tem. Để lời nhiều, một số chủ còn đặt gia công vỏ hộp bánh ngoại (Malaysia, Indonesia, Philippines, Thái Lan) để “lên đời” hàng VN chất lượng kém hoặc hàng Trung Quốc giá rẻ. Thậm chí, có chỗ còn mua hàng hết đát về sửa đát, đóng hộp mới tung ra thị trường... Cho nên, nhiều hộp bánh mới toanh, hạn sử dụng còn 1-2 năm nhưng bánh mềm, hôi mốc...
Mới đây, lực lượng QLTT TPHCM đã phát hiện gần 20.000 tấn bánh kẹo quá hạn sử dụng do Trung Quốc sản xuất được sửa hạn sử dụng, đóng hộp chuẩn bị đưa ra tiêu thụ Tết.
Mứt ngoại không xuất xứ
Chị Ứng Thị Liên, bán kẹo mứt ở chợ Bình Tây, cho biết: “Bánh, kẹo, mứt Trung Quốc toàn theo đường bộ từ phía Bắc chuyển về. Tiểu thương mua sỉ nhưng cũng chỉ mua lại của các đại lý chứ không biết nguồn hàng từ đâu”. Hàng đựng trong những túi ni lông to không có nhãn phụ tiếng Việt, hạn sử dụng (kể cả tiếng Hoa lẫn tiếng Việt). Mở một bịch kẹo sôcôla còn mới nguyên, lấy ra một mảnh giấy mỏng nhàu nát, chị Liên nói: “Cả bịch kẹo gần 100 viên chỉ có miếng giấy này thôi”. Cô bạn đi cùng tôi đọc được tiếng Hoa, dịch thông tin trên mảnh giấy gồm ngày sản xuất (để trống), hạn sử dụng 1 năm. Mặt sau mảnh giấy có đóng 15-7-2007, chúng tôi đoán đó là ngày sản xuất. Nhìn khắp một lượt mấy chục mặt hàng kẹo sôcôla, kẹo trái cây, mứt, hạt dưa, hạt dẻ... Trung Quốc bán ở đây, chúng tôi không khỏi giật mình tự hỏi: Các loại bánh, kẹo này làm bằng nguyên liệu gì, có bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, có sử dụng hóa chất bảo quản độc hại (để ngoài không khí quanh năm nhưng vẫn không hư) và có còn hạn sử dụng không...?
Không thiếu hàng nội chất lượng cao
Tại các siêu thị, hiện chưa có nhiều nhà cung cấp bánh ngoại chào hàng mới. Bánh nội địa của các công ty Kinh Đô, Bibica, Vinabico, Hancofood, Phạm Nguyên, bánh nhãn riêng Co.opMart... chiếm số lượng áp đảo, tiêu thụ mạnh. So với cùng kỳ, giá bánh kẹo nội đã tăng khoảng 10% - 20%. Các công ty cũng cho biết sẽ tăng lượng hàng bán ra khoảng 30% - 50% so với cùng kỳ. Công ty Hancofood tung ra 2.000 tấn bánh kẹo các loại mang nhãn hiệu OHHO. Công ty Bibica dự kiến tung ra khoảng trên 5 triệu hộp bánh, kẹo, sôcôla và mứt các loại. Ngoài việc bán hàng, giới thiệu sản phẩm mới, các công ty còn tung ra chương trình khuyến mãi như: giỏ đựng quà tặng, mua hàng kèm quà tặng... cho khách hàng mùa Tết này.