Hiện nay huyện Đồng Hỷ có hơn 3.000 ha cây ăn quả các loại gồm Na dai, vải thiều, nhãn xoài... Những năm đầu người dân trồng cây ăn quả rất phấn khởi bởi trồng cây ăn quả có thu nhập cao hơn trồng lúa.
Trong huyện đã hình thành nhiều mô hình trồng cây ăn quả cho thu nhập cao như ông Nguyễn Văn Tịu ở xã Linh Sơn, Ông Lê Văn Hữu ở xã Khe Mo... Vài năm trở lại đây người dân Đồng Hỷ chuyển sang trồng vải, năm nay vải Đồng Hỷ được mùa nhưng người nông dân vẫn không tìm thấy niềm vui
Chúng tôi đến xã Nam Hoà, đồng chí Lê Văn Lâm, phó chủ tịch UBND xã cho biết: Toàn xã có 300 hộ trồng vải thiều, năm nay giá vải quá thấp, bán tại chợ Thái Nguyên được 1.500 đồng/kg, bán tại chỗ chỉ được 1.000 đồng/ kg. Tuy nhiên có một số gia đình bán cả vườn cho tư thương cũng thu được một món tiền như gia đình ông Nguyễn Văn Khoa ở xóm Đầm Ninh, bán được 7 triệu đồng, ông Nguyễn Hữu Đáo cũng ở xóm Đầm Ninh bán được 7 triệu đồng; ông Tô Cầu ở xóm Đồng Chốc bán được 5 triệu đồng, ông Nguyễn Hữu Được ở xóm Na Quán cũng bán được 3 triệu đồng, vv... Năm nay ước tính toàn xã Nam Hoà thu hoạch được khoảng 450 tấn vải quả, nhưng giá thấp nên một số gia đình không muốn thu hoạch.
Chúng tôi đã vào thăm vườn quả của gia đình ông Vũ Văn Chính ở xã Hợp Tiến. Ông cho biết: Gia đình tôi có hơn 200 cây vải, năm được giá tôi bán được 30 triệu đồng, năm nay, vải sai quả nhưng giá thấp quá. Thuê người hái 45.000 đồng đến 60.000 đồng / tạ. Bán 1 tạ quả thu được từ 40.000 đồng đến 60.000 đồng, nên không đủ chi phí.
Ông Vũ Văn Phong, Phó chủ tịch UBND xã Hợp Tiến cho biết: Toàn xã có khoảng 1.200 hộ trồng vải, nhà nào cũng có từ 30 đến 40 cây, nhưng giá bán vải ở đây cũng chỉ được 1.000 đồng/ kg. Các gia đình trồng vải đầu tư làm nhà sấy vải, mỗi nhà sấy từ 5 đến 7 triệu đồng, vải thu hoạch về cho lên sàn sấy để bảo quản. Song giá vải sấy cũng quá thấp 4.000 đồng/ kg, nên cũng không hoàn được công sức đầu tư. Một số nhà không hái mà cứ để vải chín rộ rụng xuống gốc.
Thực trạng cây vải hiện nay ở Đồng Hỷ là như vậy. Người dân chưa biết đưa cây trồng nào vào cho hợp lý, lời giải cho cây vải vẫn ở phía trước...
