Ngăn chặn tình trạng trốn thuế trên lưu thông

Thời gian qua, tình trạng trốn thuế trên địa bàn, nhất là trốn thuế từ các hoạt động lưu thông hàng hoá trên thị trường (khó kiểm soát) diễn ra khá phổ biến, gây thất thu ngân sách, tạo dư luận không tốt trong nhân dân. Để chấn chỉnh tình trạng trên, một trong những giải pháp được đưa ra là thành lập các đội chống thất thu ngân sách, nhằm đẩy mạnh các hoạt động thanh, kiểm tra để vừa trực tiếp truy thu nguồn ngân sách khó kiểm soát, vừa nâng cao ý thức tự giác nộp thuế cho Nhà nước của các thành phần kinh tế. Ban Chỉ đạo chống thất thu ngân sách tỉnh ra đời đã tiến hành trưng tập cán bộ chuyên môn thành lập các đội kiểm tra liên ngành chống thất thu ngân sách gồm: Đội kiểm tra lưu thông và Đội kiểm tra cơ quan quản lý thu và tổ chức kinh tế. Mặc dù thời gian đầu còn gặp nhiều khó khăn, nhưng hoạt động của các đội kiểm tra liên ngành đã mang lại hiệu quả đáng kể. Trong khoảng thời gian một tháng (tháng 8-2008), Đội kiểm tra lưu thông đã tiến hành kiểm tra trên các trục đường giao thông trong tỉnh, phát hiện 185 lượt xe vi phạm (17 xe chở than, 125 xe vận chuyển nông- lâm sản, 34 xe chở vật liệu xây dựng, sắt thép, kim khí, 16 xe tạp hoá, 18 xe chở hàng nội thất, 3 xe chở hàng hoá nhập lậu và 72 xe chở các loại hàng hoá khác). Các xe có hành vi vi phạm trên thường là thiếu hoá đơn hàng hoá (33 trường hợp); chậm hoá đơn hàng hoá (49 trường hợp); thiếu thuế môn bài (62 trường hợp); thuế vận tải (88 trường hợp)... Trong đó, không loại trừ có xe có một hoặc nhiều lỗi vi phạm. Đội đã tiến hành truy thu thuế và xử phạt vi phạm hành chính các trường hợp trên với tổng số tiền 319 triệu đồng. Trong đó, truy thu thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập doanh nghiệp là 91 triệu đồng; thuế môn bài 23 triệu đồng; xử phạt hành chính 205 triệu đồng. Ông Nguyễn Đức Hùng, Đội trưởng Đội kiểm tra lưu thông nhấn mạnh: Đấy là chưa kể các trường hợp đã bàn giao phương tiện và hàng hoá cho các cơ quan chức năng tại các địa phương xử lý (chưa có báo cáo tổng hợp). Ngoài ra, còn số doanh thu trên hoá đơn được xuất trình sau khi kiểm tra, ước khoảng trên 938 triệu đồng tiền thuế giá trị gia tăng. Nếu không kiểm tra phát hiện thì chắc chắn số thuế này sẽ bị thất thu. Cùng với việc truy thu trực tiếp số thuế trên, cái được lớn nhất của hoạt động chống thất thu ngân sách chính là đã răn đe, ngăn chặn từ xa nhiều trường hợp có ý định trốn thuế, không chỉ trong tỉnh mà ở cả các tỉnh khác.

Theo đánh giá của Ban Chỉ đạo chống thất thu ngân sách của tỉnh thì từ khi các Đội chống thất thu ngân sách đi vào hoạt động đã có hàng trăm doanh nghiệp đến kê khai nộp thuế, số lượng thu thuế tăng mạnh so với cùng kỳ và với những tháng trước đó. Đặc biệt, đã giảm hẳn các trường hợp doanh nghiệp để tồn đọng thuế so với thời gian trước.

Ông Nguyễn Đức Hùng cũng chỉ rõ thực trạng trốn thuế trên lưu thông của các tổ chức, cá nhân khi bị phát hiện. Thường thì các doanh nghiệp, các hộ cá thể vận chuyển, lưu thông hàng hoá không xuất hoá đơn kèm theo hàng hoá, khi có lực lượng kiểm tra mới đề nghị được xuất trình hoá đơn sau. Các phương tiện vận tải hàng hoá hầu hết không đóng thuế kinh doanh vận tải. Nhiều phương tiện đã qua nhiều lần mua bán nhưng không làm thủ tục chuyển quyền sở hữu tài sản nhằm trốn thuế trước bạ. Nhiều phương tiện đăng ký tem vàng (xe không kinh doanh) nhưng thực tế vẫn kinh doanh chuyên chở hàng hoá. Không ít trường hợp, chủ phương tiện thuê người lái để gây khó khăn cho công tác phát hiện, xử lý của lực lượng chuyên ngành...

Cùng với đẩy mạnh các hoạt động kiểm tra trên lưu thông, thời gian qua các hoạt động kiểm tra về quản lý thu và tổ chức kinh tế cũng được tăng cường triển khai. Theo kế hoạch, Đội sẽ tiến hành kiểm tra đợt 1 tại 4 doanh nghiệp trên địa bàn. Hiện nay đã kiểm tra xong hai doanh nghiệp hoạt động trên lĩnh vực tài nguyên khoáng sản và đều phát hiện sai phạm (chủ yếu là phí môi trường và thuế tài nguyên), truy thu ngân sách được trên 300 triệu đồng.

Trao đổi với chúng tôi, ông Vũ Mạnh Phú, Phó Giám đốc Sở Tài chính, Phó Ban Thường trực Ban Chỉ đạo chống thất thu ngân sách tỉnh nhấn mạnh: Bước khởi đầu của hoạt động chống thất thu ngân sách như vậy là khá thành công. Thái Nguyên có lẽ là một trong những tỉnh đầu tiên của cả nước thực hiện các hoạt động này.