Hiện nay, trên địa bàn huyện Phổ Yên đã và đang hình thành 5 làng nghề chuyên sản xuất các mặt hàng truyền thống với 2 làng nghề chế biến gỗ lâm sản, 2 làng nghề mây tre đan và 1 làng nghề tơ tằm. Tuy nhiên, các làng nghề ở đây còn rất manh mún, quy mô nhỏ lẻ, công nghệ lạc hậu, sản phẩm mới ở dạng sơ chế nên giá thành thấp và bế tắc về đầu ra. Vì vậy, để phát triển các làng nghề này, huyện Phổ Yên vẫn coi vấn đề xây dựng thương hiệu
Chúng tôi đến thôn Giã Trung, xã Tiên Phong- nơi một vài năm nay mới hình thành làng nghề chế biến gỗ lâm sản. Tiếp chúng tôi, chàng thanh niên trẻ Nguyễn Văn Thiệu, sinh năm 1983, Chủ nhiệm HTX chế biến lâm sản Tiên Phong cho biết: Sau gần 2 năm đi vào hoạt động, HTX chế biến lâm sản Tiên Phong thu hút trên 70 hộ tham gia, các xưởng chế biến được đầu tư với mức trung bình 80 triệu đồng/xưởng. HTX đã tạo việc làm cho hàng trăm lao động, bình quân mỗi tháng khai thác và xuất xưởng khoảng 80 m3 gỗ với các sản phẩm nội thất chính như giường, kệ, tủ, bàn ghế, bể cá cảnh... Các sản phẩm này được xuất xưởng chủ yếu dưới dạng hàng thô và giao buôn cho các bạn hàng Hà Tây, Bắc Ninh để gia công tinh chế mức độ cao hơn đủ tiêu chuẩn tiêu thụ trong và ngoài nước. Thu nhập của người lao động bình quân đạt từ 1 triệu đồng/người/tháng, thợ chính từ 1,8-2 triệu đồng/người/tháng. Cùng với Giã Trung, Làng Cẩm Trà, xã Trung Thành có nghề tiện gỗ mới phát triển vài năm nay với khoảng 200 hộ tham gia, sản xuất chủ yếu bằng máy theo dây chuyền. Sản phẩm chính là các chi tiết cầu thang gỗ cao cấp, xuất đi thị trường Hà Nội, Hải Phòng, Hà Tây… Thu nhập của người lao động từ 1 triệu đồng đến 3 triệu đồng/người/tháng.
Ngoài ra, Phổ Yên còn nổi tiếng với nghề mây tre đan, nghề trồng dâu nuôi tằm, ươm tơ. Thôn Thù Lâm, xã Tiên Phong có trên 1.300 hộ làm nghề đan lát với trên 3.000 lao động tham gia, sử dụng 90% thời gian nhàn rỗi của lao động nông nghiệp. Sản phẩm chủ yếu là đồ dùng gia đình và phục vụ sản xuất nông nghiệp, do vậy chất lượng bình thường, giá thành thấp. Thu nhập bình quân của người lao động khoảng 200.000 – 500.000 đồng/tháng. Những năm gần đây, một vài hộ dân đã làm được một số mặt hàng mỹ nghệ, xuất khẩu đạt chất lượng tốt, cho thu nhập cao nhưng số lượng hạn chế vì không ổn định về giá và đầu ra cho sản phẩm. Thêm nữa, nguồn nguyên liệu trong huyện lại chưa có, nhân dân phải mua của các huyện khác nên giá thành cao và không chủ động. Còn nghề truyền thống trồng dâu, nuôi tằm, ươm tơ ở Tân Phú có hiệu quả kinh tế gấp 2 lần trồng lúa lại đang mai một và sa sút dần. Nguyên nhân do địa phương chưa có cơ sở ươm tơ do đó kén phải bán cho các doanh nghiệp của Bắc Ninh gây thiệt thòi, phiền hà cho dân mà giá thành lại không cao và thường bị ép giá…
Có thể nói, các làng nghề ở Phổ Yên đã cung cấp các sản phẩm hàng hoá thiết yếu cho địa phương và các vùng lân cận, từng bước hình thành hệ thống ngành nghề trong cơ cấu kinh tế của huyện. Trong những ngành nghề đó thì làng nghề mây tre đan, sản xuất đồ mộc, trồng dâu nuôi tằm mỗi năm mang lại cho địa phương 15 tỷ đồng tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân và đóng góp một phần vào ngân sách huyện. Nhưng do nhiều cơ sở chưa chú trọng đầu tư vào chất lượng sản phẩm cũng như tay nghề do đó các sản phẩm chưa đáp ứng được nhu cầu tiêu thụ của thị trường. Thêm nữa, do chưa có thương hiệu nên các sản phẩm này chưa được nhiều người biết đến.
Từ thực tế trên cho thấy, vấn đề xây dựng thương hiệu làng nghề cần được huyện Phổ Yên quan tâm, đặt lên hàng đầu vì khi đã có thương hiệu thì mọi khó khăn khác sẽ được giải quyết kịp thời như việc xây dựng vùng nguyên liệu, thị trường tiêu thụ, đầu tư nâng cao tay nghề… Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, đồng chí Nguyễn Xuân Bính, Trưởng phòng Công thương huyện Phổ Yên cho biết: Để các làng nghề của Phổ Yên trụ vững, chúng tôi đã và đang đề nghị Sở Công thương tập huấn cho huyện về công tác xây dựng thương hiệu các làng nghề, đồng thời trình tỉnh công nhận các làng nghề của địa phương theo tiêu chí mà tỉnh đã ban hành để từ đó chúng tôi có kế hoạch xây dựng vùng nguyên liệu, xây dựng cơ sở hạ tầng… Cùng với đó, chúng tôi cũng đề nghị tỉnh tăng cường hỗ trợ các nguồn kinh phí của các chương trình khuyến công để hỗ trợ địa phương trong việc xây dựng thương hiệu các làng nghề. Có như vậy mới xây dựng được thương hiệu cho các làng nghề của Phổ Yên.
