Vào thời điểm khó khăn nhất, một số đơn vị sản xuất thép chủ lực của Công ty Gang thép Thái Nguyên đã phải tạm dừng hoạt động, thép tồn kho lên tới hàng vạn tấn. Tuy nhiên, đến thời điểm này giá thép đã bắt đầu nhích dần lên, thị trường thép trong tỉnh cũng dần sôi động trở lại.
Thời điểm đầu năm 2008, giá thép trên thị trường tăng đột biến, lúc cao trào lên tới trên 19 triệu đồng/tấn, nhưng vào khoảng đầu quý 3 giá thép lại rớt xuống còn khoảng 9 triệu đồng/tấn, thấp hơn cả giá phôi nguyên liệu nhập vào trước đó. Các nhà chuyên môn nhận định, đây là thời điểm thị trường thép bất ổn nhất từ trước đến nay, thép rớt giá cũng ở mức kỷ lục nhất.
Để tránh thua lỗ lớn, giai đoạn này, Công ty Gang thép Thái Nguyên hạn chế đến mức tối đa việc xuất hàng ra thị trường, nên trong kho luôn tồn đọng khoảng 7 vạn tấn thép cán. Nhà máy luyện gang (Công ty Gang thép Thái Nguyên) hàng năm cung cấp khoảng 200 nghìn tấn gang phục vụ nhu cầu sản xuất thép cho Công ty, thời điểm này cũng phải dừng xuất hàng, trong kho tồn khoảng 5 nghìn tấn. Trước đó, sản phẩm của Nhà máy này sản xuất ra đến đâu đều tiêu thu hết ngay đến đó. Cũng giống vậy, Nhà máy cán thép Lưu Xá (Công ty Gang thép Thái Nguyên) có lúc để tồn kho tới 3,5 vạn tấn thép cán và tạm dừng sản xuất tới hai chục ngày. Các doanh nghiệp sản xuất thép tư nhân hoặc đơn vị kinh doanh thép lớn trong tỉnh như: Công ty CP thương mại Thái Hưng, Công ty kim khí Gia Sàng, HTX công nghiệp Toàn Diện... thời điểm khó khăn đó cũng rơi vào tình cảnh tương tự, hoặc tạm dừng sản xuất hoặc để tồn kho tới cả chục vạn tấn. Tình hình sản xuất thép trong tỉnh giảm đáng kể so với trước. Tính riêng trong tháng 11, sản lượng thép cán toàn tỉnh giảm 64,4% so với cùng kỳ và cả 11 tháng của năm 2008 sản lượng giảm khoảng 5%. Thị trường thép “đóng băng”, các doanh nghiệp chắc chắn không tránh khỏi thua lỗ.
Theo ước tính của các chuyên gia nghiên cứu thị trường thì các nhà sản xuất, kinh doanh thép ở Thái Nguyên thời gian qua phải mất hàng trăm tỷ đồng vì thép rớt giá. Doanh nghiệp thua lỗ dĩ nhiên sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới việc làm và thu nhập của người lao động. Ví dụ, với Nhà máy cán thép Lưu Xá, mức thu nhập bình quân người lao động đang ở mức 3,5 triệu đồng/tháng, thì vào thời điểm khó khăn vừa qua, mức thu nhập đã giảm xuống còn 2,5 triệu đồng/người/tháng. Với các doanh nghiệp tư nhân, nhiều đơn vị cũng rơi vào hoàn cảnh tương tự, một số đơn vị đã chọn giải pháp cắt giảm nhân công lao động để bớt gánh nặng tài chính.
Vào thời điểm giữa tháng 11 năm nay, thị trường thép đã khả quan hơn, giá thép đã bắt đầu nhích dần lên. Đó là hiệu ứng tích cực từ phía Chính phủ sau khi Bộ Công thương trình các giải pháp quan trọng nhằm tháo gỡ khó khăn cho ngành thép như: Có chính sách hạ lãi suất cho vay, giãn nợ cho doanh nghiệp... Và quan trọng nhất là tình hình lạm phát trong nước đã được cải thiện, thị trường tài chính thế giới dần ổn định, nhiều dự án xây dựng cơ bản đã bắt đầu khởi động lại, nhu cầu thép xây dựng tăng dần.
Trong tháng 11 năm 2008, giá thép đã tăng đáng kể, thép tròn phi 6 hiệu Tisco có giá trung bình khoảng 11.250 đồng/kg, thép đốt phi 8 hiệu Nasteel Vina giá trung bình là 11.625 đồng. Hiện nay, tại Nhà máy cán thép Lưu Xá, Nhà máy cán thép Thái Nguyên giá thép xuất ra (chưa tính thuế VAT) là khoảng 11.100 đồng/kg; tại Công ty CP thương mại Thái Hưng đang bán với giá 11 triệu đồng/tấn (gồm cả thuế); tại một số cửa hàng bán lẻ, giá thép dao động từ 11.200 đồng đến 11.700 đồng/kg (chưa tính thuế). Ông Nguyễn Mạnh Hà, Trưởng phòng Kế hoạch - Kinh doanh (Nhà máy cán thép Lưu Xá) cho biết: Từ giữa tháng 11 đến nay, thép xuất ra tại Nhà máy đã qua ba lần nâng giá. Hiện tại, trong kho của Nhà máy chỉ còn khoảng vài nghìn tấn. Bà Nguyễn Thị Vinh, Phó Tổng giám đốc Công ty CP thương mại Thái Hưng cũng thông báo: Doanh nghiệp đang xuất thép ra với giá thấp hơn thị trường để nhanh chóng giải phóng lượng hàng trong kho. Hiện trong kho của Công ty chỉ còn khoảng một vạn tấn và sẽ xuất hết trong tháng 12 này.
Hiện nay, mặc dù thị trường thép nóng dần sau khi “đóng băng” nhưng các hoạt động sản xuất thép vẫn còn chừng mực bởi các doanh nghiệp đang tập trung giải quyết hết số thép còn tồn đọng. Hoạt động giao dịch nguyên liệu phục vụ sản xuất thép cơ bản vẫn chưa sôi động trở lại. Theo Hiệp hội thép Việt
